به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، کامیار گودرزی سرپرست هیأت بررسی باستان شناختی محدوده مخزن سد جامیشان شهرستان سنقر و کلیایی با بیان این مطلب یکی از مهمترین آسیب هایی که موجودیت آثار باستانی را تهدید می کند فعالیت های عمرانی اعلام کرد.
او افزود: پروژه های سد سازی از جمله فعالیت های عمرانی است که ساخت آنها در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی های مکرر و کاهش منابع زیر زمینی آب، رشد چشمگیری داشته و بسیاری از آثار را چه در حین ساخت دیوار سد و چه در زمان آبگیری آن بصورت کامل و برای همیشه نابود کرده است.
این باستان شناس گفت: چشم پوشی از اینگونه آثار و ثبت و ضبط نشدن مشخصات دقیق آنها برای گنجاندن در مطالعات باستان شناختی به نوعی در آینده این مطالعات را مخدوش و ناقص می کند .
وی اظهار داشت: از این رو برای مستند سازی این آثار نوع ویژه ای از فعالیت های میدانی با عنوان فعالیت های نجات بخشی در قالب بررسی و کاوش باستان شناختی در بین باستان شناسان تعریف شده است که طی آن سعی می شود در کوتاهترین زمان ممکن بیشترین مدارک باستان شناختی از محوطه یا منطقه در حال نابودی تهیه شود و در صورت امکان مورد مطالعه قرار گیرد.
وی شناسایی تمامی محوطه های باستانی محدوده مخزن سد اعم از مکان های مربوط به استقرار های پارینه سنگی شامل غارها و پناهگاه های صخره ای و مکان های پیش از تاریخی، تاریخی و اسلامی که عمدتا در قالب محوطه ها و تپه های کوچک و بزرگ شکل گرفته اند را از اهداف اصلی این طرح اعلام کرد.
گودرزی، مستند سازی آثار باستانی منقول و غیر منقول، ثبت مشخصات دقیق محوطه ها ،تهیه نقشه پراکنش آثار شناسایی شده در محدوده مخزن سد و تعیین گاهنگاری آثار شناسایی شده با تکیه بر مطالعات مقایسه ای داده های فرهنگی جمع آوری شده از سطح هر محوطه را از دیگر اهداف اجرای این طرح اعلام کرد.
او افزود: در محدوده مورد بررسی سد جامیشان ۲۹ اثر و محوطه باستانی شناسایی شد.
وی محوطه های جوب خاتون۱، برزو و شکر علی را ازجمله این محوطه ها عنوان کرد که به ترتیب دوره های اشکانی و ساسانی، اشکانی و مس سنگی میانی، جدید و مفرغ قدیم برای گاهنگاری آنها پیشنهاد شده است.
او بااشاره به اینکه ساخت سد جامیشان یکی از پروژه های عمرانی در منطقه غرب کشور رو به اتمام است تصریح کرد :ساختگاه این سد بر روی رودخانه جامیشان در شهرستان سنقر و کلیایی قرار دارد.
به گفته این باستان شناس، تمام منطقه مورد اشاره در مسیر رودخانه که از دو بخش نسبتا مسطح در نواحی شمالی و شمال غربی و بخش تپه ماهوری و ناهموارتر در نواحی جنوبی تشکیل شده تا ارتفاع ۱۵۸۷ متری از سطح آب های آزاد در محدوده مخزن سد گرشا قرار دارد.
گودرزی افزود: عملیات میدانی بررسی در حریم رودخانه های بزرگ زاگرس به دلیل نوع و ماهیت اینگونه پژوهش ها که همانا بررسی پیمایشی دوره های طولانی و پرپیچ و خم در منطقه کوهستانی برای شناسایی محوطه هایی است که بعضا برای اهالی محل نیز ناشناخته هستند، بسیار دشوار و وقت گیر و نیازمند انرژی بالا و برنامه ریزی حساب شده است.
این باستان شناس گفت: از آنجایی که در پروژه های نجات بخشی در صورت وجود آثار باستانی، شناسایی نشدن آنها کمتر از تخریب عمدی اثر به وسیله خود باستان شناس نیست، پیمایش و در نوردیدن تمام دامنه های منتهی به رودخانه جامیشان در محدوده مخزن این سد از اولین نقطه تا آخرین نقطه آن تا ارتفاع +۱۶۰۰ متر از سطح آبهای آزاد انجام شد.
محدوده ساخت سد مخزنی جامیشان و تأسیسات وابسته به آن از نظر تقسیمات کشوری جزء استان کرمانشاه و از نظر حوضه آبریز بخشی از سر شاخه های حوزه رودخانه کرخه محسوب می شود.
مجوز بررسی های باستان شناختی محدوده مخزن سد جامیشان توسط رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شده است.
