به گزارش «دنیای سفر» گردشگری دریایی موضوعی است که از ابتدای روی کار آمدن متولیان جدید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بارها بر آن تاکید شده است. آن ها با سفر به استان های جنوبی عنوان کرده اند که قصد دارند در این زمینه جذب سرمایه داشته باشند.
نمونه آن ها علی اصغر شالبافیان معاونت گردشگری که در سفری که به تازگی به استان بوشهر داشت در دیدار با محمدحسین ارسطوزاده مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر بر این نکته تاکید کرد که «با توجه به اینکه یکی از اصلی ترین استعدادهای ذاتی بوشهر در بخش سواحل، بنادر، جزایر و به طور کل کرانه های خلیج فارس خلاصه می شود؛ هدایت ظرفیت های سرمایه گذاری و سرمایه گذاران مشتاق به این بخش، رونق جدی در بخش توسعه گردشگری دریایی را رقم خواهد زد.»
گفته های این متولی گردشگری این پرسش را مطرح می کند که مقصود از گردشگری دریایی چیست و آیا این حوزه از توریسم تنها فعالیت هایی را که مرتبط با آب هستند شامل می شود؟
آرش نورآقایی کارشناس گردشگری در این باره به «دنیای اقتصاد» می گوید: آنچه به عنوان گردشگری در ایران می شناسیم اغلب به زیرمجموعه ای از تفریحات آبی که در دریا و گاه رودخانه یا تالاب انجام می شود محدود شده است.
او با بیان اینکه در گردشگری دریایی علاوه بر میراث طبیعی بایستی میراث فرهنگی ناملموس را هم در نظر گرفت، می افزاید: در جنوب کشور و در حاشیه شمالی خلیج فارس و دریای عمان ما در سبک زندگی مردم در استان های خوزستان، هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان و در شمال در حاشیه جنوبی دریای خزر در استان های مازندران، گیلان و گلستان شاهد تنوع فراوانی هستیم. خوراک، موسیقی، آداب و رسوم در هر یک از این مناطق کاملا متفاوت است؛ به عنوان مثال ما مراسم زار
(یک مراسم خاص در جنوب ایران، به ویژه هرمزگان و جزیره قشم که برای خارج کردن ارواح خبیثه از بدن افراد انجام می شود. به اعتقاد مردم بومی، افرادی که بیمار شده اند و با درمان های معمول بهبود نیافته اند احتمالا «هوایی» شده اند به همین دلیل مراسمی خاص همراه با موسیقی برگزار می کنند تا فرد دوباره سلامتی اش را بازیابد) را در هرمزگان داریم و گواتی (مراسم گوات یا گواتی یک نوع مراسم ذکرخوانی است و ریشه مذهبی دارد و یکی از انواع موسیقی درمانی به شمار می رود) را در چابهار. ما می توانیم مجموع شیوه زیست مردم را در حیطه میراث ناملموس دریا ببینیم و در توسعه گردشگری دریایی از آنها کمک بگیریم.
نورآقایی می گوید: ما در دریا مجموعه فعالیت هایی داریم که در ساده ترین شکل شامل شنا، موج سواری یا کشتی سواری است. علاوه بر اینها فعالیت هایی مانند غواصی و … نیز در این زمینه می توان در نظر گرفت. با این حال ما می توانیم از دریا اتفاق های فرهنگی بیرون بکشیم که نمونه آنها ساختمان هایی هستند که تحت عنوان موزه دریا شناخته شده و جانوران و گیاهان دریا را به ما می شناسانند.
علاوه بر این سبک زندگی مبتنی بر صید میگو، ماهی یا مروارید از دیگر جاذبه هایی هستند که توریست ها را مشتاق سفر به این مناطق می کند. او اضافه می کند: وقتی از گردشگری دریایی صحبت می کنیم در واقع از بده بستانی از فعالیت هایی صحبت می کنیم که بین خشکی و دریا جریان دارد و هر کدام این قابلیت را دارند که به محدوده و قلمرو دیگری بروند مشابه آنچه درباره موزه دریایی گفته شد. ما می توانیم موسیقی یا سبک زندگی مردم ساحل نشین را در قالب کشتی های تفریحی به دریا ببریم. در کشتی های کروز می توان غذاهای دریایی سرو و موسیقی های محلی را اجرا کرد.
این کارشناس گردشگری ادامه می دهد: اتفاقات معناگرایانه بخشی دیگر از گردشگری دریایی است. شهرهای ما در ایران آلودگی صوتی و نوری زیادی دارند اما زمانی که ما یک سفر دریایی را تدارک ببینیم می توانیم توریست ها را از این آلودگی ها دور کنیم و آنها این فرصت را خواهند داشت که در فضایی متفاوت حضور داشته و طلوع و غروب خورشید را در دریا مشاهده کند. به گفته نورآقایی، سفر و گردش بین جزایر و بنادر از دیگر فعالیت هایی است که باید در گردشگری دریایی ایران به آن توجه شود.
او با بیان این مطلب می گوید: بسیاری از ایرانی ها هنوز اسم جزایر و بنادر ما را نمی دانند چه رسد به آنکه بخواهند به این مناطق سفر کنند. ما باید با تدارک سفرهای بین جزایر، گردشگران را با این بخش از جاذبه های کشورمان آشنا کنیم.
گفته های این فعال حوزه گردشگری نشان می دهد توریسم دریایی یکی از حوزه هایی است که قابلیت توسعه دارد به شرط آنکه متولیان این عرصه بتوانند فراتر از آنچه امروز در سواحل ایران انجام می دهند فعالیت هایی را تدارک دیده و آنها را توسعه دهند. فرهنگ و آداب و رسوم مردمانی که در سواحل ایران زندگی می کنند یکی از نقاط قوتی است که علاوه بر گردشگران داخلی توان جذب توریست های خارجی را که علاقه مند به یک سفر و تجربه متفاوت هستند دارد.
متولیان گردشگری چنانچه عزم راسخی برای رونق این شیوه از گردشگری دارند باید از این پتانسیل استفاده و از این صنعت در راستای توسعه اقتصادی همگام با طبیعت این مناطق بهره بگیرند.
