در کشورهایی که از ساز و کارهای اجرایی مدون برخوردار نیستند، نظام برنامه‌ریزی یکپارچه ندارند و بوروکراسی آنها پیچیده است، انتظار ایجاد تحول در سطوح بالا و در ادامه، انتشار اثرات آن در بخش‌ها و لایه‌های زیرین، اغلب بسیار هزینه‌بر و زمان‌بر است؛ بنابراین بهتر آن است که تغییر را از لایه‌های زیرین آغاز کرد و توانمندسازی جوامع را به عنوان راهکاری کلیدی برای مبارزه با فقر و قرار گرفتن در مسیر توسعه پایدار مدنظر قرار داد. بر همین اساس است که طرح‌های مربوط به «بوم‌گردی»، یا همان گردشگری اجتماع محور، ۱۵ سال پیش و در زمانی که طرح جامع گردشگری در کشور در حال تدوین بود، به عنوان یک راهکار موثر برای محرومیت زدایی و فقرزدایی، با فراهم آوردن امکان ایجاد تحول اقتصادی با کمترین میزان سرمایه‌گذاری مطرح شد.
دکتر علی فرزین، مدیر دفتر رشد و توسعه فراگیر سازمان ملل در ایران، با اشاره به ضعف زیرساخت‌ها در کشور و مشکل کمبود سرمایه، ایران را یکی از کشورهای پیشرو در حوزه بوم‌گردی عنوان کرد و گفت: برای رشد این بخش باید امکانات و ظرفیت‌های هر منطقه را شناسایی کنیم؛ بنابراین اولین گام برای حرکت در این مسیر اطلاعات است که برای آن به آمایش سرزمین نیازمندیم. سال‌ها پیش اقتصاددانان فکر کردند مزیت‌های اقتصادی کشور ما چیست و برای این پرسش برنامه آمایش سرزمین را مطرح کردند؛ اینکه هر نقطه‌ای چه معادنی دارد و… اما یکی از مشکلات ما در کشور این است که هدف اصلی و نتیجه‌ای که قرار است از دل این آمایش بیرون بیاید مشخص نیست و این امر در گردشگری نیز به چشم می‌خورد.
فرزین در ادامه بر نقش فرماندارها و بخشدارها در تحقق رونق بوم‌گردی تاکید و اظهار کرد: این یک کار بین‌بخشی است. صندوق‌های متعدد در ایران در حال شکل گرفتن است که باید اینها را وارد عرصه بوم‌گردی کرد. ما پیرو کارهای قبلی قدم‌هایی را برداشته‌ایم و دولت خواستار ارائه کمک‌های فنی در این زمینه است؛ برای این منظور ما با چندین تشکل کشوری در حال صحبت هستیم که برخی از آنها در حال به ثمر رسیدن هستند؛ مثلا با وزارت کشور صحبت‌هایی داشتیم که چطور می‌شود در برنامه‌های پنج ساله‌ای که فرمانداری‌ها دارند جایگاهی به گردشگری بومی اختصاص پیدا کند. خوشبختانه مذاکرات بسیار مثبت بود و گردشگری بومی به عنوان یکی از محورهای اشتغال‌زایی مطرح شده است.
