هجدهمین شورای جهانی صنایع دستی در حالی از روز یکشنبه در اصفهان آغاز به کار کرد که تبادل علمی، توسعه تجاری و حضور در مدیریت جهانی مهم ترین اهداف برگزاری این اجلاس عنوان شده است. بر همین اساس، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این اجلاس می تواند نقش مهمی در توسعه ارتباط ایران و دنیا در عرصه صنایع دستی و رشد اقتصادی در این زمینه داشته باشد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در مراسم افتتاحیه این اجلاس، نقش صنایع دستی را در رشد اقتصادی کشورها مهم دانست و گفت: «با وجود مشکلات اقتصادی روزافزون که گریبان ملل را گرفته، نگاه جهان شمول برنامه اقتصاد مقاومتی و تکیه بر صنایع دستی می تواند به عنوان راه حل جهانی در نظر گرفته شود.»
به گفته مسعود سلطانی فر، جهان امروز نیازمند توجه به صنایع سبز و صنایع کوچک از جنس صنایع دستی با عنوان صنایع پایدار برای تحقق توسعه پایدار است و این امر فرصتی را به جهان می دهد تا با تقویت مشاغلی که زیرمجموعه صنایع خرد محسوب می شوند، علاوه بر ایجاد اشتغال و درآمدزایی، تعاملات فرهنگی را به صورت سازنده افزایش دهند و امنیت، آرامش و همکاری و محبت و شادی را به دنیا اهدا کنند.
وی با اشاره به اینکه هزاران انسان می توانند از راه صنایع دستی ارتزاق کنند و با مبادله محصولات، دروازه های دوستی ملل را با یکدیگر بگشایند، تصریح کرد: «صنایع دستی از فعالیت هایی است که مزایای مواد اولیه فراوان و ارزان، دوره آموزشی کوتاه و مهارت محور، نسبت به دیگر صنایعی که به مواد گران قیمت و منابع عظیم انرژی و دوره آموزشی طولانی نیاز دارد، به آن برتری می بخشد.» معاون رئیس جمهوری با اشاره به اینکه ایران از سه سال پیش اقدام به آسیب شناسی وضعیت صنایع دستی کرده، گفت: «ما با برنامه ریزی موفق شدیم وضعیت این رشته را که در بسیاری از عرصه های تولید و ترویج روندی نگران کننده داشت، کنترل کنیم.»
سلطانی فر تاکید کرد: «آمار های موجود در زمینه میزان تولیدات همه موید این ارتقای وضعیت است و برگزاری نمایشگاه ها نقش بارز در معرفی صنایع و خیزش مجدد برای به دست آوردن بازارهادر اقصی نقاط گیتی داشته است.» وی ادامه داد: «نکته مهم حرکت سریع تکنولوژی است که هر لحظه به واسطه کشف و اختراعی جدید، نحوه تولید و استفاده سنتی دچار تنش شده است. این امر عزم بازبینی تعاریف را می طلبد که باید با دید عمیق تری به آن نگریست و چاره اندیشی کرد.» رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور همچنین با اشاره به جایگاه صنایع دستی به عنوان عنصر هویت بخشی ملی در ارتباط با صلح جهانی یادآور شد: «می توان با کمترین هزینه، بالاترین باب گفت وگو و تعامل و افزایش دوستی و مراودات بین المللی دنیا را فراهم کرد.»
سلطانی فر همچنین با اشاره به اهمیت میزبانی اصفهان از این رویداد مهم افزود: «امروز به یمن سیاست های مدبرانه دولت و تعامل سازنده ایران با جهان که یکی از بزرگ ترین دستاوردهای بین المللی آن به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای، لغو تحریم و اجرای برجام بود، شاهد افتخار بزرگ دیگری هستیم؛ افتخاری که امروز اصفهان آن را نصیب خود کرده است.»
وی خاطرنشان کرد که برای نخستین بار است شهری در ایران به عنوان میزبان مجمع جهانی صنایع دستی انتخاب شده است. رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با اشاره به جایگاه اصفهان به عنوان شهر جهانی صنایع دستی، برگزاری این اجلاس را فرصتی مغتنم برشمرد که از طریق آن می توان رشته های هنری، اقتصادی، فرهنگی و تجاری را بیش از پیش تحکیم کرد و با بهره گیری از فضای ایجاد شده، به کم و کیف نگاه های گوناگون به این عرصه پرداخت.
این مقام عالی رتبه گردشگری و صنایع دستی در پایان تاکید کرد: «این اجلاس فرصتی است که سیاست های جهانی برای رشد، تحول و تطور طراحی، تولید و بازرگانی صنایع دستی در زمینه های گوناگون مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد.»
تاکید بر نقش دولت ها در ارتقای صنایع دستی
همچنین در این اجلاس، رئیس منطقه ای آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی، با یادآوری اینکه در شورای جهانی صنایع دستی طی مذاکره چند دقیقه ای، تمامی مقامات دیپلماتیک به صورت متفق القول موافقت کردند که هجدهمین شورای جهانی صنایع دستی در اصفهان برگزار شود، برگزاری این اجلاس را در این شهر موقعیتی با ارزش ارزیابی کرد.
غدا هیجاوی با بیان اینکه مهم ترین ماموریت این شورا ارتقا و بهبود صنایع دستی است، تصریح کرد: «مهم ترین نقش در ارتقای صنایع دستی را دولت ها به عهده دارند. در واقع کشورهایی که به صنایع دستی توجه می کنند، بسیار خوشبخت هستند.» وی با تاکید بر نقش مقامات مسوول برای ارتقا و حفاظت از صنایع دستی خاطرنشان کرد: «مسافرت هایی به شهرهای کوچک و بزرگ ایران انجام شده تا پتانسیل شهرها برای برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی در نظر گرفته شود.» هیجاوی ضمن اشاره به اقدامات دیگر کشورهای خاورمیانه برای ارتقای صنایع دستی توضیح داد: «مسوولان کشورهای عمان و کویت نیز اقدامات موثری از جمله برگزاری همایش ها و فراهم کردن بستر فروش صنایع دستی برای ارتقای جایگاه صنایع دستی انجام داده اند.»
اجلاس اصفهان، نقطه عطف صنایع دستی ایران
معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور نیز در این مراسم ضمن ابراز امیدواری نسبت به اینکه اجلاس جهانی اصفهان آن رخداد بزرگی باشد که پس از آن، صنایع دستی وارد عصر تازه ای از حیات خویش شود، اظهار کرد: «ویژگی رخدادهای بزرگ، ممکن کردن ناممکن ها، ایجاد معنا و خلق فرصت های نو برای حل مشکلات و فراهم آوردن زمینه های توسعه است.»
بهمن نامورمطلق ادامه داد: «این با تدبیر دولت و در سایه برجام ایجاد شده و حالا نوبت فعالان و تجار بخش خصوصی است.» وی با بیان اینکه هنرمندان صنایع دستی دنیا برای بهبود وضعیت شان به این اجلاس خیره شده اند، خاطرنشان کرد: «شورای جهانی بیش از هر زمانی مسوولیت مهمی را می تواند به دوش بکشد. طراحی آینده ای بهتر برای میلیون ها هنرمند صنایع دستی در جهان، رقابتی مناسب تر با صنایع و اندیشه ماشینی نیازمند نظریه و روش های تازه است.
برای تحقق چنین اهدافی مناسب است شورا ساختار تشکیلاتی، بنیان های علمی، توانمندی های حقوقی و منابع مالی خود را بیش از پیش تقویت کند.» معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با یادآوری اینکه یکی از مهم ترین مشکلات صنایع دستی جهان بازار فروش است، تصریح کرد: «ما نیازمند همکاری ها و توافقات بیشتری در عرصه تجاری هستیم، جایگاه و ساختار فعلی شورای جهانی امکان چنین حرکت هایی را نمی دهد. الگوهای موفقی در برخی از صنایع فرهنگی یا ورزشی وجود دارد که می توان از آنها استفاده کرد.»
نامورمطلق در پایان تاکید کرد: «بشر وارد دوره نرم افزاری شده است و فرهنگ، صنایع فرهنگی و خلاق و در میان آنها صنایع دستی، روز به روز از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار خواهند شد. لازم است از این فضای تازه برای گفت وگو، صلح، همبستگی، احترام به دیگری، توجه به صنایع سبز، توسعه پایدار به ویژه توسعه جوامع محلی و فقرزدایی بهره برده شود. کارگاه های خانگی، کوچک و متوسط مدل های مناسب توسعه در آینده خواهند بود.»
استاندار اصفهان نیز به عنوان یکی از میزبانان این اجلاس با اشاره به تاریخ فرهنگی این استان، گفت: «سخن از اصفهان است؛ شهری که مورخان آن را سحرآمیز و افسانه ای خوانده اند. ما خود را مهد فرهنگ، هنر، تمدن، تاریخ و خلاقیت می دانیم؛ شهری که پلکان تاریخ است و سرزمینی با بیش از ۷هزار سال تمدن مکشوف و بیش از ۲۲ هزار جاذبه فرهنگی، تاریخی، طبیعی، مذهبی و گردشگری و ۱۰۲ اثر دارای مهر اصالت یونسکو.»
رسول زرگرپور رمز و راز شکوه اصفهان را هنر دانست و خاطرنشان کرد: «آیین ها، باورها، آداب و سنن هنرهای بومی و اصیل و ارزش های ژرفای فرهنگ پویا و معنویت، هستی بخش این بوم کهن هستند که طی قرون و اعصار متمادی به اوج پختگی رسیده است.» به باور وی، نبوغ هنری از مصادیق بارز میراث فرهنگی ملموس و ناملموس اصفهان بزرگ است و در حقیقت دست آفریده های هنری و صنایع دستی، تجلی معنویت جاودانه است که بیانگر ذوق هنری کمال یافته و ایمان مذهبی هنرمندان آن است.
زرگرپور افزود: «هنرمندان اصفهان میراث بزرگ هنری این دیارند که با خلق آثاری ارزشمند، برگ زرین دیگری را در کتاب جاودانه هنر رقم زده اند. در عصری که پدیده هایی همچون جهانی شدن، مرزهای مختلف ملل دنیا را درنوردیده و اصالت جوامع بشری را در حوزه های مختلف کمرنگ می کند، ضرورت حفظ و صیانت از حریم بیش از پیش آشکار می شود.» در این مراسم ۱۰ تن از هنرمندان سرشناس صنایع دستی ایران نشان «دست خلاق» گرفتند و همچنین از تمبر این اجلاس نیز رونمایی شد.
هجدهمین نشست بین المللی شورای جهانی صنایع دستی تا ۶مهر در هتل عباسی اصفهان ادامه خواهد یافت و حدود ۲۰۰ نفر از شخصیت های بین المللی از ۹۰ کشور در آن حضور دارند. علاوه بر این، در سی و ششمین مجمع عمومی آسیا و اقیانوسیه که روز شنبه در اصفهان برگزار شد، ایران به عنوان مدیر غرب آسیا در حوزه صنایع دستی انتخاب شد و مورد تجلیل قرار گرفت.
بهمن نامورمطلق نیز مجددا در مسوولیت خود به عنوان ریاست غرب آسیا ابقا شد. همچنین برگزاری نمایشگاه بزرگ صنایع دستی با عنوان «سیمرغ» در فضای کاخ چهلستون، همایش «تکنولوژی های نوین و آینده صنایع دستی» و کارگاه تخصصی بررسی تجارب کشورهای مختلف در حوزه رنگرزی با حضور کارشناسان خارجی، از برنامه های این اجلاس چهار روزه است.
طبق این گزارش، شورای جهانی صنایع دستی در سال ۱۹۶۴ و پس از جنگ جهانی دوم تشکیل شد و اکنون به عنوان یکی از سازمان های زیر مجموعه سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) با عضویت ۹۰ کشور فعالیت دارد.
ایران از سال ۱۳۴۷ (۱۹۶۸) عضو این شورا است اما این نخستین بار است که میزبانی این شورای جهانی را برعهده دارد. این شورا و عملکرد آن می تواند نقطه عطفی در کمک به توسعه صنایع دستی در کشورهای عضو باشد.
