وی درباره وضعیت کیفیت هوا اظهار کرد: ما خوشحالیم که روند بهبود کیفیت هوا را در کشور داریم به عنوان مثال نسبت به سال ۹۲ نزدیک به ۵۰ تا ۶۰ روز به روز پاک بیشتر در تهران و نسبت به سال ۹۳ تقریبا ۷ تا ۸ روز به روزهای پاک افزوده شده است. اگر توفان های گردو غباری که در بهار امسال اتفاق افتاد که فارغ از بحث آلودگی هوا مطرح می شوند را هم از سیستم های پایشی حذف کنند، وضعیت نسبت به آلاینده های تولید انسان مانند اکسیدهای ازت و گوگرد وضعیت مطلوب تری را در این سال نشان می دهند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تلاش ما در اختیار دادن اطلاعات صحیح به مردم است،تصریح کرد: امیدواریم با فعالیت هایی که در حال انجام آن هستیم وضعیت مطلوب تری نسبت به گذشته داشته باشیم. با رشد مصرف گاز نسبت به سال گذشته در نیروگاه ها نسبت به سایر منابع انرژی از حجم مازوت کاسته شده است و این امر یکی از دلایل بهبود کیفیت هوا است؛ همچنین در یکی دو ماه گذشته آخرین شهر ما یعنی اهواز از بنزین یورو ۴ استفاده می کند. البته ما نمی توانیم روند آلودگی را به صفر برسانیم اما در تلاش هستیم تا این روند را کاهش دهیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مساله پایش اشاره کرد و گفت: این بخش یکی از مهم ترین بخش های حفاظت از محیط زیست است. ما با استفاده از این سیستم می توانیم روند تخریب یا حفاظت از محیط زیست را بررسی کرده و در مواردی که دچار اشکال شده ایم به دنبال راهکاری برای رفع آن باشیم. اندازه گیری میزان اثربخشی استراتژی ها از دیگر مباحثی است که با پایش می توان به آن دست یافت.
متصدی با بیان اینکه ایستگاه های پایش در سال ۹۳ تنها ۱۶۲ ایستگاه بود گفت: در حال حاضر ما ۱۸۶ ایستگاه فعال درباره پایش هوا داریم که اطلاعات دقیق به مردم ارائه می کنند. همچنین شبکه پایش زمینی گرد و غبار تکمیل شده است به ویژه در شهرهایی که دارای کانون های گرد و غبار هستند.
وی ادامه داد: در ارتباط با بحث های آزمایشات مورد نیاز نیز بیش از ۲۸ دستگاه پورتال ذرات محیطی قرار داده شده اند. همچنین درباره مسائل مربوط به هوا روی آلاینده های خاص فعالیت شده که یکی از آنها بحث بنزن است که جزو آلاینده های سمی و خطرناک بوده و خوشبختانه در هوای شهرها آنها در حال اندازه گیری هستند. نیترات و فلئور نیز امروز امکان اندازه گیری در آزمایشگاه های سازمان را دارند. همچنین در بحث های مربوط به همراه شدن با تکنولوژی های جدید مانند زباله سوزها که آلودگی ایجاد می کنند نیز ما اکنون می توانیم خروجی آنها را کنترل کنیم.
رشد قابل توجه سیستم های آنلاین از دیگر مواردی بود که متصدی به آن اشاره و تاکید کرد: سازمان محیط زیست در سیستم های آنلا موفق بوده و ۱۰۰ درصد رشد نسبت به سال ۹۲ داشته است. یکی از فعالیت های دیگری که اخیرا به نتیجه رسید نیز ساماندهی آزمایشگاه های معتمد در بحث خوداظهاری مسائل مربوط به پایش بود. متاسفانه در سال های گذشته نتایج آزمایشگاه های معتمد قابل اعتماد نبوده و دارای نقص های فراوانی در این حوزه بودند. به این خاطر در یکی دو سال گذشته ضوابط و شیوه نامه های این آزمایشگاه ها مورد بازنگری قرار گرفت و در یکی دو هفته گذشته شیوه های جدید این آزمایشگاه ابلاغ شد. خوشبختانه در این شیوه جدید بحث هایی مانند تست های مقایسه ای و کنترلی و تمهیدات انضباطی گنجانده شده است که این تمهیدات بازدارنده خواهد بود. در گذشته میزان اعتماد به آزمایشگاه ۶۰ تا ۷۰ درصد بود که این رقم با این شیوه جدید به ۹۰ درصد خواهد رسید.
وی درباره تخلفات این آزمایشگاه ها در گذشته گفت: برخی از این آزمایشگاه مکان مناسبی نداشتند و حتی در یک آشپزخانه کار می کردند. همچنین گروهی از این آزمایشگاه ها تعداد تخلفات جزئی زیادی داشتند و نزدیک به ۱۴ تا ۱۵ مورد فعالیت شان بین سه تا شش ماه متوقف شده است. ۱۷۰۲۵ استانداردی است که این آزمایشگاه ها باید کسب کنند و امیدواریم با این استاندارد تعداد آزمایشگاه های معتمد نیز افزایش پیدا کند.
در شهرهای عمده دنیا زیر ۳۰ درصد خودروهای خصوصی تردد می کنند چون سیستم حمل و نقل عمومی فراهم شده است
بحث توانمندسازی سازمان در اندازه گیری فلزات سنگین از دیگر مباحث مطرح شده از سوی متصدی در این نشست بود که درباره آن گفت: در ۳۱ استان کشور آزمایشگاه هایی داریم که سیستم های کلی و نظامات نظارتی کشور را رعایت می کنند. ما در سال گذشته ۱۳ میلیارد تومان تجهیزات آزمایشگاهی خریداری و نصب کرده ایم که پایش های زیست محیطی را انجام دهند. همچنین ۲۹ ایستگاه پایش آب رودخانه ای نصب و راه اندازی شده است این در حالی است که از زمان عمر سازمان تا ۹۱ تنها ۱۵ ایستگاه موجود بود که به این ترتیب در حال حاضر به ۴۴ ایستگاه پایش آنلاین آب رودخانه ای رسیده اند.
وی ادامه داد: این ایستگاه ها با اولویت رودخانه های مهم مانند زاینده رود،جاجرود،سفید رود،کرخه،کارون و … که همچنین در معرض آلودگی بوده اند نصب شده و در ادامه نیز به رودخانه های دیگر خواهیم پرداخت. رودخانه هایی مانند زاینده رود، کارون، کرج بیشترین آلودگی را دارند در حالی که بیشترین حفاظت را نیز می طلبند. نهر فیروزآباد که در تهران جاری است امروزه به فاضلاب تبدیل شده است که می طلبد وزارت نیرو و وزارت صنعت نسبت به تخلیه فاضلاب های صنعتی و بیمارستانی درآنها اقدام فوری انجام دهد.
معاون انسانی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: سازمان حسب وظیفه ای که درباره آلودگی دارد تا امروز بحث شورای کیفی حفاظت از رودخانه کارون را پیگیری کرده است. این شورا مربوط به سال ۸۰ است که متاسفانه در دوره قبل فعالیت چندانی نداشته و مجددا در سال ۹۲ فعال شده است بر اساس مباحثی که در شورای عالی آب مطرح شد تصمیماتی مبنی بر پاکسازی و کنترل فاضلاب ها و منابع آلاینده گرفته شد و الان در حال بررسی اعتبارات مورد نیاز این رودخانه هستیم خوشبختانه موارد کلی در شورای عالی آب تصویب شده است اما در حال محاسبه اعتبارات هستیم که به دولت اعلام کنیم. چون هم به لحاظ استراتژیک و هم به لحاظ محیط زیستی این رودخانه اهمیت زیادی دارد زیرا کارون بزرگترین رودخانه ایران و تامین کننده آب شهرهای جنوبی است.
یکی از موضوعاتی که سازمان محیط زیست دنبال می کند استفاده بیش از اندازه آب در کشاورزی است زیرا مصرف آب بیشتر لزوما به تولید بیشتر نینجامیده و راندمان بالایی در این حوزه وجود ندارد
وی ادامه داد: بحث حفاظت کیفی رودخانه زاینده رود نیز از جمله فعالیت هایی است که در حال انجام آن هستیم. همچنین بحث احیای رودخانه ها در سازمان مطرح است تا آنهایی که مشکلات عدیده دارند مثل جاجرود، زاینده رود و … را احیا کنیم.
معاون محیط زیست انسانی درباره مساله حق آبه ها اظهار کرد: درباره حق آبه های محیط زیستی و رودخانه ها در سالیان گذشته به عنوان آخرین حق آبه محیط زیست مطرح بود یعنی اگر چیزی می ماند به این حوزه می رسید. خوشبختانه امروز حق آبه ها ابتدا برای شرب و سپس در اختیار محیط زیست است در ادامه نیز حق آبه صنعتی و کشاورزی مطرح می شوند. این تصمیم از آنجا ناشی شده که آب تجدید پذیر ما از ۱۳۰ میلیارد به ۸۰ میلیارد رسیده است لذا امیدواریم با این تغییر رودخانه ها پرآب تر از قبل باشند.
وی در همین رابطه اضافه کرد: یکی از موضوعاتی که سازمان محیط زیست دنبال می کند استفاده بیش از اندازه آب در کشاورزی است زیرا مصرف آب بیشتر لزوما به تولید بیشتر نینجامیده و راندمان بالایی در این حوزه نداریم. از این رو ما درصدد بالا بردن راندمان کشاورزی به بالای ۵۰ درصد فعلی و کاهش مصرف آب در این حوزه هستیم که این امر تغییر الگوهای کشت، استفاده از بذرهای کم مصرف،کنترل تبخیر، تغییر الگوی آبیاری و … را می طلبد.
راه اندازی آزمایشگاه خاک در هفت استان کشور از دیگر مباحث مطرح شده از سوی متصدی در این نشست بود که با بیان آن گفت: بر اساس آنچه گفته شد می توان چنین نتیجه گرفت که موضوع پایش در معاونت انسانی پیشرفت های زیادی داشته است.
وی در بخش دیگری از سخنان به بحث داغ خودرو اشاره و تصریح کرد: کلیه خودروهای سواری یورو ۴ دارند. با این حال سازمان حفاظت محیط زیست همواره عنوان کرده است که نگران افزایش تعداد خودرو بوده و در مقابل استراتژی توسعه سیستم حمل و نقل عمومی را دنبال می کند که در این زمینه نیز فعالیت هایی صورت داده ایم. همچنین به واسطه بحث آلایندگی شماره گذاری پیکان و پیکان وانت در ایران ممنوع است و هیچ پیکانی در ایران شماره گذاری نمی شود.
معاون محیط زیست انسانی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت وام 25 میلیونی را با وجود آلودگی هوا اعطا کرده است، اظهار کرد: ۸ تا ۱۱ هزار در مقابل سه میلیون خودرو کشور عدد زیادی نیست. همه افراد حق دارند خودرو داشته باشند بنابراین استراتژی ما بر ممنوعیت و جلوگیری از ورود نیست بلکه بر کاهش استفاده تاکید داریم. در شهری مانند لندن چهار میلیون خودرو وجود دارد اما میزان تردد خودرو زیر ۸۰۰ هزار است. در شهرهای عمده دنیا زیر ۳۰ درصد خودروهای خصوصی تردد می کنند چون سیستم حمل و نقل عمومی فراهم شده است. از این رو ما باید شرایط را به گونه ای فراهم کنیم که فرد ترجیح به عدم استفاده از خودرو بگیرد. در کشورهای اروپایی بیمه ماشین آنقدر زیاد است که فرد خودرو نمی خرد که آن در خانه نگه دارد این در حالی است که در ایران حدود ۵۰ درصد از خودروها استفاده می کنند.
وی درباره معاینه فنی به عنوان یکی دیگر از دغدغه های خبرنگاران گفت: اعداد و ارقام حدود مجاز آلودگی در شورای عالی محیط زیست اصلاح شده است و پیش بینی می کنیم ۱۰ تا ۱۱ درصد خودروها نتوانند این استاندارد را بگیرند و اسقاط می شوند. همچنین ما اصرار کرده ایم که بحث معاینه فنی در مجلس اصلاح شود که بر اساس آن خودروی صفر ۵ سال بعد معاینه فنی شود در حالی که در دنیا این رقم دو تا سه سال است،چون در این کشورها خیلی از خودروها بعد از ۵ سال اسقاط می شود. از این رو ما عدد سه سال را پیشنهاد دادیم چون بعد از ۱۵ سال در ایران خودرو اسقاط می شود.
متصدی درباره اجلاس cop 21 نیز اظهار کرد: در اجلاس نوزدهم که در لهستان برگزار شد مباحث مربوط به مشارکت همه کشورها در کاهش گازهای گلخانه ای عنوان شد. در cop 20 نیز مصوب شد که دولت ها اعلام کنند چقدر داوطلبانه می توانند کاهش گازهای گلخانه ای را داشته باشند. در همین رابطه از بهمن ماه سال گذشته جلسات متعدد در زمینه امکان کاهش گازهای گلخانه ای در کشور را بررسی کرده ایم که با توجه به بررسی ها و استراتژی های کشور درباره بهبود شرایط محیط زیست چقدر امکان کاهش گازها را خواهیم داشت بعد از جلسات متعدد با دستگاه ها می دانیم هر کدام چقدر امکان کاهش گازهای گلخانه ای را دارند. این آمار در کمیته ملی تغییر اقلیم مطرح شد و بر اساس آن به عدد ۴ درصد بدون شرط و ۸ درصد با شرط رسیدیم که بر اساس روند تولید فعلی است.
وی ادامه داد: بر این اساس در سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ پیش بینی کرده و گفته ایم که کشور ما این توان را دارد که ۴ درصد بدون هیچ شرطی کاهش گازهای گلخانه ای را داشته باشد که در برنامه همه دستگاه ها هست به عنوان مثال وزارت نیرو موظف است ۵ هزار مگاوات برق تجدیدپذیر تولید کرده و وزارت صنایع نیز خودرو هیبریدی و موتور برقی را در دستور کار قرار دهد.
معاون محیط زیست انسانی تصریح کرد: اما در ۸ درصد بقیه اینکه باید کلیه تحریم ها علیه ایران برداشته شود، مشارکت در طرح های جهانی مستلزم این است که شرایط برای ما تسهیل شود. امروز در کشور ما به عنوان کشور در حال توسعه تکنولوژی هایی استفاده می شود که مطلوب نیست از این رو تکنولوژی های جدید باید به ما منتقل شود. کشورهای در حال توسعه معتقدند کشورهای در حال توسعه در گذشته حق امروز این کشورها را مصرف کرده و بر اساس منابع پایه تمام دنیا رشد کرده اند بنابراین بخشی از سود آن را به این کشورها و از جمله ایران بدهند تا بتواند آن تکنولوژی ها را داشته باشند تا با حمایت مالی چه به صورت بلاعوض یا تسهیلات و همچنین خدمات مشاوره ای کشورهای توسعه یافته از توان لازم برای کاهش گازهای گلخانه ای اقدام کنند.
وی درباره سد گل رود به عنوان پروژه ای که آسیب های جدی به محیط زیست وارد کرده است نیز اظهار کرد: بسیاری از پروژه ها در گذشته شروع و درصدی پیشرفت داشته اند اما متاسفانه گزارش ارزیابی تایید شده ندارند. درباره گل رود نیز مجوز آن صادر شده و الان فعالیت می کند از نظر اینکه سازمان با احداث سد موافق است یا خیر؟ سازمان محیط زیست به جهت اهمیت شرب، تنها با پروژه هایی که آب شرب را تامین کند موافق است اما ایجاد سدهای بزرگ که بخواهد آب کشاورزی و صنعتی را تامین کند غیرقابل توجیه است و باید از سیستم های به جای سدسازی استفاده شود یا اینکه راندمان کشاورزی بالا رفته و صنعت از بازچرخانی آب بهره بگیرد.
وی با بیان اینکه در برخی پروژه ها هزینه زیادی انجام شده است،اظهار کرد: ما در باره پروژه ای مانند گتوند سعی می کنیم که اصلاحاتی در آن صورت بگیرد زیرا تخریب آن ضرر زدن به بیت المال است. در این سد اشتباه مهندسی اتفاق افتاده که گتوند با وجود نارضایتی محیط زیست آبگیری شده است لذا دولت و شورای عالی آب آن را به یک موسسه معتبر داخلی (موسسه آب دانشگاه تهران) ارائه اما تحقیقات آنها نهایی نشده است هر چند که ما درباره داده ها نظر داشتیم و می گفتیم که باید مدیریت مناسبی انجام دهیم پیش از آنکه یک تصمیم مهندسی دیگر درباره گتوند انجام شود.
متصدی در خاتمه درباره معادن شن و ماسه به عنوان یکی از کانون های گرد و غبار در تهران گفت: ما این مساله را در هفته آینده با حضور نمایندگان وزارت صنایع مطرح و قصد داریم ضوابط محیط زیستی را با آنها در میان بگذاریم. بنابراین واحدهایی که در شرایط هشداردهنده هستند متوقف خواهند شد ضمن اینکه ساماندهی این مراکز نیز در دستور کار قرار می گیرد.
