رئیس گروه گیاهی دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وجود 8000 گونه گیاهی در کشور، از وجود 1727 گونه اندمیک و 2405 گونه در معرض تهدید خبر داد و افزود: درصد بالایی از گونه های اندمیک و بومی کشور جزو گونه های در معرض تهدید هستند.
مریم مغانلو با بیان این که کشور ما تنوع گیاهی مناسب و خوبی دارد، به طوری که یکی از مراکز اصلی آندمیسم یا گونه زایی به حساب می آید افزود: در ایران حدود 8000 گونه گیاهی شناسایی شده که اعتقاد دارند این تعداد گونه 80 درصد گونه های گیاهی قاره اروپا را در برمی گیرد.
وی با تاکید بر این که در بین کشورهای خاورمیانه تنوع گیاهی کشور ما کم نظیر است، اظهار کرد: از این تعداد 8000 گونه گیاهی، 1727 گونه، اندمیک یا انحصاری ایران هستند که به ثبت رسیده اند. برای همین این تنوع گیاهی از همه لحاظ کشور ما را خاص کرده و آن را به یکی از ذخایر ارزشمند ژنتیکی تبدیل کرده است.
رئیس گروه گیاهی دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک با بیان این که متاسفانه در سال های اخیر مجموعه ای از تهدیدات تنوع گیاهان را در معرض تهدید و آسیب قرار داده است، ادامه داد: این تهدیدات به طور کلی به دو دسته عوامل طبیعی مثل محدودیت رویشگاه گونه ها، منحصر بودن گونه ها به شرایط خاص محیطی، بلایای طبیعی مثل خشکسالی، طوفان و سیل و تهدیدات غیر طبیعی شامل دستکاری های صورت گرفته در محیط طبیعی، چرای بی رویه دام، ساخت و سازهای بی رویه، جاده سازی ها، آلودگی های زیست محیطی و استفاده بی رویه از سموم و… تقسیم شده است.
مغانلو با اشاره به این که آسیب های طبیعی و غیر طبیعی در سال های اخیر تنوع گیاهی غنی کشور را دستخوش تغییر قرار داده است، گفت: از 8000 گونه گیاهی 2405 گونه گیاهی در معرض تهدید هستند که درصد بالایی از گونه های اندمیک و بومی کشور جزو گونه های در معرض تهدید هستند.
وی با تاکید بر اینکه پراکنش بالای گونه های گیاهی در سطح کشور و دسترسی سخت به تمامی گونه ها، امکان پایش دقیق آنها را دشوار کرده است، گفت: متاسفانه مطالعات دقیق و کاملی در حوزه پایش گونه های گیاهی کشور در سال های اخیر صورت نگرفته و تنها یک آمار پیش بینی کننده در این زمینه ارائه می شود و هرگز کار دقیقی در کشور در حوزه پایش گونه های گیاهی صورت نگرفته و تنها یک آمار پیش بینی کننده در این زمینه ارائه می شود. بر اساس طبقه بندی IUCN از این 2405 گونه در معرض تهدید، 20 گونه در حال انقراض و 431 گونه آسیب پذیر معرفی شده اند.
این کارشناس گونه های گیاهی با بیان اینکه در سال های اخیر به دلیل افزایش تهدیدات طبیعی و غیر طبیعی وضعیت تهدید گونه های گیاهی افزایش چشم گیری یافته است، اظهار کرد: سازمان حفاظت محیط زیست شناسایی و حفاظت از گونه های گیاهی را بویژه در مناطق تحت مدیریت خود که اغلب مناطقی غنی از تنوع رستنی های کشور هستند در اولویت کاری قرار داده است، به طوری که این کار در سال های اخیر جزو پروژه های تخصصی دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک قرار گرفته و کارشناسان این دفتر روی شناسایی، حفاظت و احیای گونه های در معرض تهدید کشور کار می کنند.
رئیس گروه گیاهی دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک با اشاره به اینکه مهمترین و بزرگترین نگهبانان گیاهان خود مردم هستند، گفت: اگر جوامع محلی که از گونه های گیاهی برای تغذیه استفاده می کنند یا مورد بهره برداری اقتصادی قرار می دهند، به این نکته که این گیاه به آنها زندگی می دهد توجه داشته باشند آنها خود را ملزم می کنند تا حیات آن را تضمین کنند و همان طور که از آن استفاده می کنند، ادامه حیات آن را مهیا کنند و اگر به جای گیاهان برداشت شده اقدام به کاشت و جایگزین کردن آن کنند، تغییر چشمگیری در تنوع زیستی و گیاهی کشور مشاهده خواهیم کرد.
مغانلو با اشاره به اینکه یکی از وظایف اصلی سازمان حفاظت محیط زیست آموزش است و این سازمان آموزش کافی و آگاهی رسانی را در خانواده ها و در سطح مدارس و دانش آموزان مقطع متوسطه و بین جوامع محلی برعهده دارد، ادامه داد: نمایندگان سازمان در مناطق مختلف حضور پیدا کرده و به صورت تیمی کلاس هایی را در مناطق برگزار می کنند و به مردم آموزش هایی می دهند که چه گونه هایی در معرض تهدید یا انقراض هستند و جوامع محلی چه نقشی در حفظ و احیای گونه های گیاهی و سایر اجزای تنوع زیستی دارند.
به گفته وی، اگر جوامع بومی و محلی ما بتوانند به جای برداشت بی رویه و نادرست (ریشه کنی ) گیاهان به منظور استفاده تغذیه ای، دارویی و هر گونه بهره برداری اقتصادی درصدد کاشت بذر گیاه در همان منطقه رویشی اولیه گیاه برآ یند کمک شایانی را به احیا گونه های گیاهی کرده اند ، همچنین با عدم ورود دام و چرای آن در فصول بذر دهی و تولید مثل رویشی گیاهان در مناطق می توان پوشش گیاهی آسیب دیده و در معرض انقراض کشور را حمایت کرده و از این لحاظ جهت دستیابی به محیط زیستی سالم و پایداربرای آیندگان خود، کمک حال سازمان حفاظت محیط زیست خواهیم بود.
