به گزارش «دنیای سفر»، مدیرکل ستاد مدیریت بحران استان اصفهان گفت: متأسفانه تاکنون وزارت میراث فرهنگی، اقدام جدی برای ایمن سازی پل ها و بناهای تاریخی اصفهان انجام نداده در صورتی که لازم است اقدامات لازم مانند نصب GPS در مکان های مشخص شده، پایش خطر فرونشست زمین، ایمن سازی، تاب آوری سیستم ها در مناطق مختلف آسیب پذیر به خصوص برای پل خواجو، سی و سه پل و میدان نقش جهان اصفهان انجام دهد.
منصور شیشه فروش اظهار کرد: اندازه گیری سطح آب های زیرزمینی نقش بسیار مهمی در برنامه ریزی برای مقابله و جلوگیری از پیشرفت فرونشست زمین دارد، لذا در این راستا، شرکت آب و فاضلاب و آب منطقه ای تعدادی چاه پیزومتری برای اندازه گیری میزان کاهش سطح آب های زیرزمینی و همچنین بررسی روند تغییرات متوسط عمق آب در سطح استان حفر کرده است.
وی با اشاره به اینکه ۳۵ دشت مطالعاتی در پنج حوزه آبریزی در سطح استان وجود دارد، تصریح کرد: براساس مطالعات انجام شده از این تعداد، ۲۹ دشت تحت تاثیر کاهش سطح آب های زیر زمینی قرار دارد و این موضوع مهمی است، زیرا کاهش سطح آب های زیرزمینی می تواند اخطاری جدی برای احتمال فرونشست زمین در منطقه باشد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان اظهار کرد: برای تعیین نرخ فرونشست زمین در دشت های استان اصفهان، ۲۵ دستگاه جی پی اس نصب شده است. نرخ فرونشست در دشت های اصفهان، خمینی شهر، فلاورجان، برخوار، دولت آباد، گلپایگان، کاشان، اردستان، شهرضا، دهقان، شاهین شهر، نجف آباد و … تعیین گردید و مطالعات پهنه بندی خطر و فرونشست زمین در دشت هایی که با کاهش سطح آب های زیر زمینی مواجه بودند، انجام شد. بر اساس داده های به دست آمده، نرخ فرونشست در دشت های استان بین ۴ تا ۱۸ سانتی متر است که در این میان دشت های اصفهان، برخوار و مهیار بیشترین کاهش سطح آب های زیرزمینی را داشتند. همچنین ضریب آسیب پذیری مناطق مختلف در الگوهایی نظیر خطوط ریلی، جاده ها، فرودگاه، اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی، ابنیه و پل های تاریخی انجام شد و نرخ فرونشست زمین در اختیار دستگاه های اجرایی استان قرار گرفت تا هر دستگاهی بر اساس شرح وظایف، اقدامات لازم را برای جلوگیری و مقابله با پیشرفت پدیده فرونشست زمین انجام دهد.
ایمن سازی شبکه های برق در محدوده فرونشست دشت مهیار
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به ایمن سازی شبکه های برق فشارقوی دشت مهیار، اظهار کرد: دشت مهیار در شرایط بحرانی فرونشست زمین قرار دارد و بخشی از خطوط ریلی از این منطقه عبور می کنند. در کنار خطوط ریلی شبکه های برق فشارقوی وجود داشت که باتوجه به شرایط فرونشست زمین در منطقه، تهدیدی جدی تلقی می شد. به همین دلیل شرکت برق موظف به ایمن سازی شبکه برق این منطقه شد و با اعتباری بالغ بر ۹ میلیارد تومان نسبت به جابه جایی و ایمن سازی شبکه های برق فشارقوی که در کنار ریل و در محدوده فرونشست زمین قرار داشتند، اقدام نمود.
ضرورت ایمن سازی اماکن تاریخی اصفهان
شیشه فروش به پیشرفت پدیده فرونشست زمین در اماکن و ابنیه تاریخی اشاره کرد و گفت: متأسفانه تاکنون وزارت میراث فرهنگی اقدام جدی برای ایمن سازی پل ها و بناهای تاریخی اصفهان انجام نداده است. درصورتی که لازم است با هماهنگی مرکز تحقیقات وزارت راه اقدام های لازم مانند نصب GPS در مکان های مشخص شده، پایش خطر فرونشست زمین، ایمن سازی، تاب آوری سیستم ها در مناطق مختلف آسیب پذیر به خصوص برای پل خواجو، سی و سه پل و میدان نقش جهان اصفهان انجام دهد.
ضرورت تدوین آیین نامه ملی نحوه ساخت و ساز در مناطق خطرپذیر
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به ضرورت تدوین آیین نامه ملی نحوه ساختمان سازی در مناطق خطرپذیر، گفت: هنوز آیین نامه ای دراین خصوص وجود ندارد و لازم است مرکز تحقیقات وزارت راه با همکاری سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، مقررات و آیین نامه های استانداردی برای چگونگی ساختمان سازی در پهنه های خطرپذیر ناشی از فرونشست زمین تهیه و تدوین نماید.
مطالعات علمی برای مقابله با پیشرفت فرونشست انجام شده است
شیشه فروش اظهار کرد: مرکز تحقیقات وزارت راه و مسکن و شهرسازی، مطالعه ای بر روی پدیده فرونشست زمین در استان اصفهان به عنوان پایلوت انجام داد و در نتیجه آن، ۱۵ راهکار برای مقابله با خطر فرونشست زمین ارائه نمود. علاوه بر این، مطالعه دیگری هم در خصوص پهنه بندی فرونشست زمین در دشت اصفهان و برخوار با همکاری شهرداری اصفهان و توسط مشاور انجام شد که نتایج آن در اختیار مرکز مطالعات وزارت راه و شهرسازی کشور قرار گرفت.
اجرای طرح تعادل بخشی منابع آب
منصور شیشه فروش در خصوص برنامه های استان اصفهان در مقابله با پدیده فرونشست، گفت: یکی از راه های مقابله با پدیده فرونشست زمین، جلوگیری از برداشت های آب های زیر زمینی است که دراین خصوص از سال ۱۳۹۵ تاکنون بیش از ۱۹ هزار و ۷۰۱ پروانه های بهره برداری چاه تعدیل و اصلاح شده تا برداشت کمتری از آب های زیر زمینی داشته باشند. همچنین با اجرای طرح تعادل بخشی منابع آب،۱۰ هزار کنتور هوشمند روی چاه ها نصب شده تا از اضافه برداشت آب جلوگیری شود. در این مدت بیش از ۹۷۰۴ هزار چاه غیرمجاز شناسایی و مسدود گردیده است. همچنین ۵۰ تیم کشت نظارت برای مقابله با حفر چاه های غیرمجاز فعالیت می کنند که تاکنون ۴ هزار و ۵۶۵ دستگاه حفاری غیرمجاز شناسایی و توقیف شده است.
مقابله با پدیده فرونشست نیازمند همت ملی است
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با بیان اینکه مقابله با پدیده فرونشست نیازمند عزم ملی است، تصریح کرد: بر اساس اعلام مرکز تحقیقات وزارت راه و موافقت ستاد مدیریت بحران کشور، مصوب گردید مبلغ ۶۰ میلیارد تومان اعتبار اضطراری برای تکمیل برنامه های کاهش فرونشست زمین از جمله تهیه کنتورهای هوشمند، اجرای طرح های آبخیزداری و سایر اقدامات لازم به استان اصفهان پرداخت شود، اما سازمان برنامه وبودجه این اعتبار را علی رغم گذشت یک سال از تاریخ تصویب، پرداخت نکرده است.
شناسایی ۴۰ مدرسه دچار پدیده فرونشست
شیشه فروش افزود: در بررسی های به عمل آمده ۴۰ مدرسه در شهرستان های اصفهان، فلاورجان و برخوار آسیب دیده از پدیده فرونشست زمین شناسایی شد که از این تعداد، ۲۸ مدرسه تخلیه و در حال بازسازی است. اما علی رغم اینکه مصوب شد تا از محل بودجه ستاد مدیریت بحران کشور مبلغ ۲۰۰میلیارد تومان اعتبار برای مقاوم سازی مدارس آسیب دیده بر اثر فرونشست زمین به استان پرداخت شود، اما تاکنون سازمان برنامه و بودجه این اعتبار را به استان پرداخت نکرده است.
اجرای طرح های مقابله با بیماری سالک در انتظار بودجه مصوب
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان اظهار کرد: در کارگروه ملی مقابله با فرونشست زمین مصوب شد تا مبلغ ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح های مقابله با بیماری سالک در مناطق بیابانی فرسایشی خاکی مثل شرق اصفهان تخصیص و در اختیار مرکز بهداشت استان قرار داده شود که این اعتبار نیز تاکنون به استان پرداخت نکرده است.
شیشه فروش با اشاره به ضرورت استفاده از الگوی کشت، گفت: الگوی کشت توسط سازمان جهاد کشاورزی استان برای مصرف بهینه آب اجرا شده است. ۱۳۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی مجهز به سیستم نوین آبیاری شده و ۲۳۰۰ هکتار گلخانه برای کاهش مصرف آب تأسیس گردیده است. آب فضای سبز شهرداری ها از آب شرب جدا شده و بیش از ۶۰درصد شهرها مجهز به سیستم آبیاری نوین گردیده است. همچنین در تمام شهرها، گونه های مقاوم به شوری جایگزین چمن شده است.
جریان سازی رودخانه لازم است؛ اما کافی نیست
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان تصریح کرد: براساس نتایج مطالعات انجام شده اگر رودخانه زاینده رود دائم جریان داشته باشد ۳۰درصد می تواند در کاهش اثرات فرونشست زمین نقش داشته باشد. راهکار این است که وزارت نیرو باید مثل استان های دیگر برای استان اصفهان نیز یک طرح اضطراری تأمین آب اجرا کند و رودخانه زاینده رود و باتلاق گاوخونی احیاء شود. حقابه تالاب گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب است که اگر تأمین شود می توان امیدوار بود که هم مشکل پدیده فرونشست زمین و هم کانون های گردوغبار کاهش پیدا کند.
چابک سازی نیازمند تخصیص به موقع بودجه است
این مقام مسئول بیان کرد: مسئولیت های مدیریتی بر عهده ستاد مدیریت بحران کشور است، اما بودجه در اختیار سازمان برنامه وبودجه است. ستاد مدیریت بحران کشور در صورتی می تواند سریع، چابک و به موقع عمل کند که بودجه آن به خصوص اعتبارات ماده ۱۶ و ۱۷ در اختیار ستاد قرار بگیرد تا بتواند قبل از وقوع حوادث، اقدامات پیشگیرانه انجام دهد یا در صورت وقوع، به سرعت وارد عمل شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در پایان اظهار کرد: مطالعات لازم برای مقابله با پدیده فرونشست زمین انجام و راهکارهای مقابله با پیشرفت آن شناسایی شده است، اما هنوز اعتبارات مصوب در اختیار استان قرار نگرفته است که از سازمان برنامه وبودجه تقاضا داریم، نسبت به تسریع در امر تخصیص و پرداخت اعتبارات مصوب با استان همکاری کنند.
