به گزارش «دنیای سفر»، امروز جمعه (۱۶ دی ماه) هم زمان با ششم ژانویه ۲۰۲۳ میلادی کلیسای تاریخی بتلِحِم، بیت لِحِم یا بتقِهِم مقدس در اصفهان، برای برگزاری مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب، میزبان ارامنه ارتدوکس اصفهان بود که با حضور «اُسقف سیپان کاشجیان» پیشوای مذهبی ارامنه اصفهان و جنوب ایران برگزار شد.
همه ساله آیین میلاد عیسی مسیح(ع) توسط ارامنه ارتدوکس، شب پنجم ژانویه در کلیساهای ارامنه اصفهان و ششم ژانویه نیز آیین میلاد و تعمید در کلیسای بتلحم برگزار می شود. بر اساس تقویم مذهبی ارامنه ارتدوکس، سالروز تولد عیسی مسیح(ع) روز ششم ژانویه است و در همان روز جشن کریسمس ارامنه ارتدوکس ایران برگزار می شود. این درحالی است که مسیحیان کاتولیک و پروتستان روز ۲۴ دسامبر را روز میلاد این پیامبر می دانند.
تفاوت تاریخی بین دو روز ۲۵ دسامبر و ۶ ژانویه برای روز میلاد حضرت مسیح(ع) به این علت است که تمام کلیساها تا اواسط قرن چهارم میلادی روز ششم ژانویه را به عنوان روز میلاد مسیح(ع) جشن می گرفتند؛ اما در اواخر قرن چهارم میلادی مراسمی دیگر باعث شد تا اسقف روم برای پر رنگ کردنِ این مراسم، تاریخ دیگری را برای برگزاری آن مشخص کند. در آن زمان، جشن باستانی تولد خدای خورشید (میترا) در روز ۲۵ دسامبر برگزار می شد، ازاین رو اسقف روم برای خنثی کردن آداب تولد میترا، زادروز مسیح(ع) را به ۲۵ دسامبر منتقل و جشن غسل تعمید مسیح را در روز ششم ژانویه ابقا کرد و به تدریج تمام کلیساها از این امر پیروی کردند.
با این وجود ارامنه ارتدوکس همچنان طبق رسم قدیمی خود، این مراسم را ششم ژانویه برگزار می کنند و امسال نیز این مراسم بر اساس همان آیین قدیمی در کلیسای بتلحم اصفهان و با حضور ارامنه ارتدوکس برگزار شد و علاوه بر به جای آوردن آداب مذهبی، مراسم عشای ربانی و تبرک آب، صلیبی به نشانه غسل تعمید مسیح(ع) در آب انداخته و دعاهای مخصوص تبرک آب و شفا بخشیدن بیماران و پاک شدن گناهان خوانده شد.
کلیسای بیت اللحم را شاید بتوان باشکوه ترین کلیسای اصفهان دانست، به خصوص که دارای بزرگ ترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است. بنایی که در دوره شاه عباس صفوی و پایتختی اصفهان توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان، بازرگان معروف دوره صفوی ساخته شد و در شمال دو کلیسای هاکوپ و مریم مقدس قرار دارد. این کلیسا در دو طبقه ساخته شده و از نوع تالارهای گنبددار مستطیل شکل است. گنبد کلیسا دوپوش است که با طلاکاری و کتیبه هایی با تاریخ های مختلف آراسته شده و دیوارهای داخلی آن نیز با گچ پوشانده شده اند و روی تمام آن ها نقاشی هایی با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس مانند دوازده حواری حضرت مسیح، رستاخیز حضرت مسیح(ع) و حرکت پطروس حواری بر آب و همچنین تصویر بهشت نقش بسته شده است.
این کلیسا امروز و هم زمان با ششم ژانویه میزبان برگزاری مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب بود. بخش مهمی از این مراسم به خواندن سرودهای مذهبی اختصاص داشت که در آن قسمت هایی از کتاب مقدس با حضور «اُسقف سیپان کاشجیان» پیشوای مذهبی ارامنه اصفهان و جنوب ایران و با همراهی گروه کُر خوانده شد تا داستان زندگی حضرت مسیح(ع) مرور شود.
بخش از این این مراسم، آیین عشای ربانی بود که به آن شام خداوند یا آئین سپاس گزاری، تقسیم مقدس، راز محراب و راز خجسته نیز گفته شده است. منشأ این آئین، آخرین شامی است که عیسی مسیح(ع) در شب دستگیری خود از سوی سربازان رُم، با حواریون خود خورد؛ بنابراین مراسم این شام به مراسم شام آخر معروف شده است. جزئیات این مراسم در کتاب انجیل این چنین آمده است: «چون هنوز مشغول خوردن بودند عیسی نان را برگرفت و پس از شکرگزاری پاره کرد و به شاگردان داد و فرمود بگیری، بخورید، این است بدن من. سپس جام را برگرفت و پس از شکرگزاری آن را به شاگردان داد و گفت همه شما از این بنوشید، این است خون من، برای عهد که به خاطر بسیاری به جهت آمرزش گناهان ریخته می شود.»
نکته قابل توجه این است که مسیحیان ارمنی ۷ روز قبل از سال نو میلادی، روزه داری خود را شروع می کنند و از خوردن فرآورده های گوشتی پرهیز کرده و در روز عید، با حضور در کلیسا با «نان فطیر» در آیین موسوم به «عشای ربانی» به روزه داری خود پایان می دهند؛ امروز نیز هم زمان با برگزاری مراسم عشای ربانی به عنوان بخشی از مراسم مذهبی میلاد و تعمید عیسی مسیح و تبرک آب، این نان به عنوان نماد جسم مسیح، متبرک و هر تکه از آن نیز بین حاضران توزیع شد.
همچنین بخشی از این مراسم «تقدس آب» نام داشت که ضمن تبرک آب در ظرفی بزرگ با روغن مقدس، برای شفای بیماران و همچنین تبرک خانه، بین حاضران در کلیسا توزیع شد.
در این مراسم ضمن خوانده شدن دعاهای مربوط به جشن میلاد مسیح (ع) توسط پیشوای مذهبی ارامنه اصفهان و جنوب ایران، مسیحیان در این روز برای همه جهانیان آرزوی صلح و آرامش کردند.
