به گزارش «دنیای سفر» به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، محمدحسین عزیزی خرانقی سرپرست هیأت باستان شناسی محوطه کله کوب آیسک، گفت: سومین فصل کاوش های باستان شناسی در این محوطه واقع در شهرستان سرایانِ استان خراسان جنوبی با مجوز پژوهشگاه و تامین مالی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی در حال انجام است.
عضو هیأت علمی پژوهشکده باستان شناسی، محوطه کله کوب در شرق ایران و در استان خراسان جنوبی را یکی از معدود محوطه های پیش از تاریخ در این منطقه خواند که شواهد باستان شناختی و توالی فرهنگ های مختلف از هزاره پنجم تا دوم پیش از میلاد را در خود جای داده است.
او اظهار کرد: براساس مطالعات کارشناسان اداره کل استان در این محوطه که وسعت آن بالغ بر هفت هکتار تعیین شده است، در فصول گذشته کاوش در سال های ۹۷ و ۹۸ با هدف شناخت توالی فرهنگی و لایه نگاری محوطه صورت گرفته است.
این باستان شناس با ابراز تأسف از این که این محوطه در سال های گذشته و قبل از شناسایی توسط مالک، تخریب، تسطیح و آثار تاریخی در محدوده گسترده ای پراکنده شده و کاوش در محوطه را بسیار پیچیده و دشوار کرده است، افزود: به همین دلیل قبل از شروع کاوش در فصل دوم در سال ۹۸، مطالعات ژئوفیزیک در این محوطه در دو مرحله توسط کوروش محمدخانی استاد گروه باستان شناسی دانشگاه شهید بهشتی انجام شد و بر اساس مطالعات انجام شده مکان هایی برای کاوش و ادامه فعالیت پژوهشی در این محوطه انتخاب شد.
عزیزی خرانقی افزود: از یکی از ترانشه های کاوش شده در سال ۹۸ (ترانشه E) در بخش مرکزی محوطه بقایای معماری خشتی منظمی شناسایی شد، ولی متأسفانه به دلیل کمبود اعتبار و پایان زمان کاوش، ادامه کاوش در این محل به فصل بعدی موکول شد.
او ادامه داد: در سال ۱۴۰۱ سومین فصل کاوش های این محوطه با هدف گسترش کاوش در محل ترانشه E به منظور شناسایی بهتر و دقیق تر بقایای معماری کشف شده از فصل قبل آغاز شد.
سرپرست هیأت باستان شناسی محوطه کله کوب گفت: این محوطه دارای توالی لایه نگاری مناسبی است، ولی مهم ترین دوره فرهنگی شناسایی شده در آن شواهدی از آثار فرهنگی آغاز شهرنشینی و هزاره چهارم پیش از میلاد است که در دنیای باستان شناسی به نام دوره اوروک یا شوش II، آغاز ایلامی شناخته می شود.
به گفته او، شاخصه این فرهنگ سفال های لبه واریخته، سینی های بانشی، ظروف دسته دماغی و همچنین سفال های لوله دار و آبخیزداری هستند که در منطقه بین النهرین، خوزستان، فلات مرکزی و جنوب شرق ایران به خوبی شناخته شده هستند، ولی نکته مهم این است که در شرق ایران برای نخستین بار چنین شواهد تاریخی به دست می آید.
عزیزی خرانقی همچنین گفت: پس از گذشت بیش از ۱۰ روز از شروع کاوش در فصل سوم، بقایای بیشتری از معماری صنعتی و دیوارهای خشتی شناسایی شده است. همچنین علاوه بر یافته های سفالی که نشان دهنده حضور فرهنگ های یادشده است، شواهدی از مدیریت اداری و حسابداری نیز به دست آمده که نشان می دهد کله کوب به سطح پیچیدگی اجتماعی و مدیریت منابع مالی دست یافته است.
عضو هیأت علمی پژوهشکده باستان شناسی افزود: تاکنون سه فصل کاوش در این محوطه صورت گرفته، ولی بیشتر به دلیل کمبود اعتبار و تامین نشدن منابع کافی مالی، امکان کاوش گسترده در آن وجود نداشته و امیدوارم که در سال های آتی با تامین اعتبار بهتر و بیشتر و منابع مالی کافی امکان ادامه پژوهش تا شناسایی شواهد معماری و باستان شناسی کافی برای تبیین آثار تاریخی این محوطه و تکمیل مطالعات فراهم شود.
