به گزارش «دنیای سفر»، خانه تاریخی «خدیوی» در استان زنجان، ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ دوباره دچار حریق شد، آتش نشان ها پس از ساعت ها تلاش، موفق شدند شعله های آتشی را که گریبان گیر عمارت تاریخی شده بود خاموش کنند. این اولین بار نیست که «خدیوی» در آتش می سوزد، اسفندماه سال گذشته هم خانه گُر گرفته و میراث فرهنگی هم ساکت مانده بود. حالا در آتش سوزی تازه که همزمان با فاز دوم مرمت این بنای پهلوی اتفاق افتاده، مدیر کل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان، مقصر را پیمان کار پروژه می داند و از اداره میراث فرهنگی زنجان سلب مسؤولیت می کند.
امیر ارجمند درباره علت این آتش سوزی ها به ایسنا گفت: اداره کل میراث فرهنگی زنجان طی تفاهم نامه ای در سال ۱۳۹۶ با مالک خانه «خدیوی»، مرمت این بنا را عهده دار شد، اما متأسفانه به دلیل کمبود اعتبارات در سال های ۹۶، ۹۷ و ۹۸ این مرمت انجام نشد. سپس در سال ۱۳۹۹ با توجه به کمبود اعتبارات اداره کل، با استفاده از اعتبارات مرمت های اضطراری، یک فاز مرمت اضطراری برای خانه «خدیوی» تعریف شد و طی آن، سقف طبقه دوم این بنا کامل مرمت شد. سال ۱۴۰۰ در فاز دوم مرمت های اضطراری، با وجود کمبود اعتبارات لازم توانستیم یک فاز جدید برای مرمت این بنا تعریف کنیم و در این فاز نمای شمالی عمارت «خدیوی» را مقاوم سازی کردیم.
او ادامه داد: این خانه برای انجام فاز دوم مرمت اضطراری در اختیار پیمان کار بود که با سهل انگاری پیمان کار، بخش باسازی شده دچار حریق شد. بر مبنای ماده ۲۱ شرایط عمومی پیمان، وقتی قراردادی با پیمان کار می بندیم پروژه طی صورت جلسه ای تحویل پیمان کار می شود و مسؤولیت بنا با اوست. بنابراین، مسؤولیت این حادثه با پیمان کار اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان است. بر همین اساس ما اقدامات قضایی را انجام داده ایم و این شکایت به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع داده شده و کارشناس هم نظر خود را داده است. در حال حاضر منتظر رأی نهایی دادگاه هستیم تا خسارت واردشده توسط پیمان کار پروژه جبران و بنا بازسازی شود.
ارجمند با بیان این که قرار است خانه تاریخی «خدیوی» در آینده ای نزدیک به طور کامل مرمت شود، توضیح داد: ما در اعتبارات مرمت بناهای تاریخی زنجان با کمبود بودجه بسیاری مواجه بودیم، اما در سال گذشته با سفر رییس جمهور و وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به استان زنجان اعتبارات خوبی برای مرمت بناهای تاریخی زنجان در نظر گرفته شد که طی سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تخصیص داده می شود. بر همین اساس در یک برنامه مدون در نظر داریم مطالعه و طرح مرمت جامع برای خانه «خدیوی» داشته باشیم که این بنا به طور کامل در چارچوب ضوابط مرمت شود. همچنین برای احیاء آن کاربری خوبی در نظر می گیریم.
خانه «خدیوی» از جمله بناهای زیبا و با تزئینات حائز اهمیت است که در نزدیکی موزه «رخت شوی خانه» و خانه «ذوالفقاری» در محله ای معروف به «دالان آلتی» در شهر زنجان واقع شده است. از جمله تزئینات این بنا می توان به آجرکاری های نما، گچ بری ها، ستون و نماها، وجود ایوان که روی شش ستون چوبی با پوشش گچی استوار شده و همچنین به وجود نرده های تزئینی اشاره کرد. این بنا در ۲۸ دی ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۹۶۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
