به گزارش «دنیای سفر» به نقل از لایوساینس، باستان شناسان تاکنون بارها موفق شده اند نسخه های مختلفی را از «کتاب مردگان» که به همراه اجساد دفن شده بودند، در مقبره های باستانی کشف کنند.
«پیتر دورمن»، استاد رشته مصرشناسی در دانشگاه شیکاگو در مقاله ای نوشته است: «کتاب مردگان» در حقیقت تعداد نسبتا زیادی نوشته را شامل می شود که اغلب روی طومارهای پاپیروس نوشته می شدند و در مقبره های مربوط به دوران «پادشاهی نوین مصر» (۱۵۵۰ پیش از میلاد تا ۱۰۷۰ پیش از میلاد) دفن می شدند.
«کتاب مردگان» در دوران «پادشاهی نوین مصر» به محبوبیت رسید، اما در حقیقت از «تابوت نوشته» (نوشته هایی که روی تابوت حکاکی می شدند) و «هرم نوشته»هایی که روی دیوارهای اهرام نقش می بستند، نشأت گرفته است. «تابوت نوشته»ها در دوران «پادشاهی میانه مصر» (۲۰۳۰ پیش از میلاد تا ۱۶۴۰ پیش از میلاد) محبوب بودند، این درحالی است که نخستین «هرم نوشته» در دودمان پنجم «پادشاهی کهن مصر» (۲۴۶۵ پیش از میلاد تا ۲۳۲۳ پیش از میلاد) خلق شد.
«کتاب مردگان» فصل ها یا طلسم های جداگانه ای را شامل می شود. باستان شناسان در تمام مقبره ها یک نوع نسخه واحد از «کتاب مردگان» را کشف نکرده اند، بلکه هر نسخه، طلسم های مختلفی را دربرگرفته است.
«دورمن» با اشاره به این که هیچ یک از طومارهای «کتاب مردگان» همانند دیگری نیست، گفت: «هیچ یکی از کتاب ها تمامی طلسم ها را شامل نمی شود، بلکه فقط چند مورد منتخب در هر یک از آن ها وجود دارد.»
به گفته «دورمن»، مصریان باستان به این نوشته ها «کتاب روزی که فرا می رسد» می گفتند و این عنوان نشان می دهد، مصریان معتقد بودند، این طلسم ها به متوفی کمک می کردند به عنوان یک روح بلندمرتبه وارد زندگی پس از مرگ شود.
«بری کمپ»، استاد رشته مصرشناسی دانشگاه کمبریج در بخشی از کتاب «چطور کتاب مردگان مصریان را بخوانیم»، نوشته است: «مصریان بر این باور بودند که این نوشته ها آن ها را برای زندگی پس از مرگ آماده می کند و قدرت این را داشتند که تمام بخش های بدن فرد را برای سفر غیرمادی تسخیر کنند…، بر اساس اعتقاد آن ها «کتاب مردگان» به کمک طلسم هایش به فرد متوفی این قدرت را می داد تا در قلمرو متفاوت جهان پس از مرگ، سفر موفقیت آمیزی به سمت ابدیت داشته باشد.»
برخی از این طلسم ها بیش از سایرین در نسخه های مختلف «کتاب مردگان» نوشته شده اند و برخی از آن ها به نحوی افسون های ضروری محسوب می شدند. یکی از این طلسم ها که امروزه به عنوان «طلسم شماره ۱۷» شناخته می شود، به اهمیت «رع»، ایزد آفتاب و یکی از مهمترین ایزدان مصر باستان می پردازد.
در برخی از فصل های این کتاب به وقایعی که فرد متوفی ممکن است با آن روبه رو شود پرداخته شده است. از جمله آن ها به مراسم «توزین قلب» می توان اشاره کرد که در آن، اعمال خوب فرد با پَر «ماعت» ایزد عدالت مصریان باستان مقایسه می شود.
این طلسم ها اغلب مصور بودند. «جرالدین پینچ» که یک مصرشناس است در کتاب «افسانه مصری: یک مقدمه کوتاه» نوشته است: «تصاویر از اهمیت بسیار زیادی در مجموعه متن های خاکسپاری دوران «پادشاهی نوین» (کتاب مردگان) برخوردار بودند…، بسیاری از صاحبان «کتاب مردگان» از خواندن متن های هیروگلیفی عاجز بودند اما می توانستند تصاویر پیچیده ای که خلاصه ای از مضمون طلسم ها بودند را درک کنند.»
این طلسم ها برای هر جنسیتی مورد استفاده قرار می گرفتند. برای مثال، در «کتاب مردگان» طلسم ها هم برای مردان و هم برای زنان قابل استفاده بودند.
«کتاب مردگان» به عنوان متنی شناخته می شود که راهنمای مردگان است، اما به جز این، از نظر مصریان باستان در موارد دیگری نیز کاربرد داشت.
«فوی اسکالف»، مدیر آرشیو تحقیقاتی دانشگاه شیکاگو در گفت وگو با «لایوساینس» بیان کرد: «بیشتر اوقات از «کتاب مردگان» به عنوان راهنمایی برای زندگی پس از مرگ یاد می شود، اما این متن در واقعیت کاربردهای بسیار بیشتری داشته است…، شاید مهم ترین کاربرد «کتاب مردگان» که فقط از طریق شواهد غیرمستقیم می توان به آن پی برد، کمک به تسکین دادن ترس مردم از ناشناخته بودن مرگ بوده است.»
علاوه بر این، مصریان مجاز بودند از طلسم های «کتاب مردگان» در زمان حیات نیز استفاده کنند.
«اسکالف» افزود: «بیشتر طلسم ها برای سفر به جهان پس از مرگ طراحی نشده بودند. اغلب آن ها درباره دگرگونی و تجربه های غیرمادی بودند…، بسیاری از این طلسم ها دستورالعمل هایی را برای اجرا در زمین شامل می شوند که نشان می دهد این طلسم ها توسط مردم زنده هم مورد استفاده قرار می گرفتند.»
مصریان بر این باور بودند که بسیاری از این طلسم ها در جهان پس از مرگ نیز کاربرد دارند. به گفته «اسکالف»، برخی از این طلسم ها در نظر مصریان باستان برای هم تراز شدن با موجودیت ایزدان مورد استفاده قرار می گرفتند؛ چراکه فرد فقط در این صورت می توانست به همراه ایزدان به جهان پس از مرگ سفر کند.
بسیاری از نسخه های «کتاب مردگان» که تاکنون کشف شده است در مقبره ها قرار داشتند و احتمالا این نسخه هایی که تاکنون سالم باقی مانده اند پیش از این که در مقبره قرار داده شوند چندان مورد استفاده قرار نگرفته بودند.
طلسم های «کتاب مردگان» همیشه روی پاپیروس نوشته نمی شدند، بلکه گاهی اوقات روی باندپیچی های مومیایی ها نیز نوشته می شدند. این طلسم ها همچنین روی دیوارهای مقبره ها و حتی نقاب مرگ طلا «توت عنخ آمون» هم حکاکی شده بودند.
این احتمال مطرح است که طلسم ها برای افرادی که «کتاب مردگان» را در اختیار نداشتند، روخوانی می شدند. «لارا ویس»، مدیر مجموعه مصری موزه ملی آثار باستانی لیدن در هلند در گفت وگو با «لایوساینس» بیان کرد: «اگر کسی طومار را در مقبره نداشت، احتمالا کاهنان عالی رتبه یا اعضای خانواده، این طلسم ها را در جریان مراسم خاکسپاری یا در زمان بازدید از مقبره، روخوانی می کردند.»
آخرین نسخه از «کتاب مردگان» در قرن اول یا دوم میلادی نوشته شده است و پس از آن، مجموعه دیگری از متون خاکسپاری که با نام «کتاب تنفس» شناخته می شود، بین مردم مصر باستان به شهرت رسید.
