به گزارش دنیای سفر مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان گفت: کاروانسرای سرایان واقع در محدوده تاریخی این شهر مراحل نامزد و منتخب شدن برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو را پشت سر گذاشته و مقدمات این رخداد مهم در دست انجام است.
محمد عرب اظهار داشت: فرایند ثبت قطعی اثر در فهرست میراث جهانی پس از بررسی نتایج گزارش ارسالی بازدید تیم محلی یونسکو انجام می شود.
وی بیان کرد: به منظور آماده سازی این اثر عملیات محوطه سازی زمین روبه روی کاروانسرا و آب انبار در دست اقدام است و برای نهایی شدن ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی، نیازمند حمایت و مشارکت همه مردم و توجه جدی دستگاه های اجرایی با هدف آماده سازی کاروانسرا برای حضور ارزیابان ثبت جهانی هستیم.
مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان افزود: برنامه های مرمت، حفظ، احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی شاخص این شهرستان بر مبنای ثبت حداقل یک اثر در فهرست میراث جهانی بوده از همین رو مرمت حمام تاریخی، مرمت و احیای بازار میثم و تجمیع کارگاه های چلنگری و زنگوله سازی، کمک به ایجاد کارگاه های تراش سنگ و خراطی و راه اندازی اقامتگاه بوم گردی همچنین مرمت آب انبار و محوطه سازی اطراف بناها و محوطه سازی میدان کوثر برای تحقق هدف ثبت جهانی این مجموعه بوده است.
وی با بیان اینکه نهایت کار در حوزه آثار تاریخی بعد از مرمت و احیا، ثبت در فهرست میراث جهانی است گفت: کاروانسراهای ایرانی مانند خانه ایرانی، باغ ایرانی، قنات ایرانی و برج ایرانی دارای ویژگی های منحصر به فرد است که بدون در نظر گرفتن ارزش معماری خاص آن از لحاظ جایگاه اجتماعی، فرهنگی و تعاملات ساختاری دارای ارزش های بالایی دارد.
عرب افزود: به دور از تعریف و گسترش کالبدی کاروانسراها آنچه اهمیت می یابد، مولفه های فرهنگی اجتماعی است که در اعصار مختلف در آن طی شده، استمرار یافته و در چند هزار سال بدون گسست ارزش های معماری ایران در کنار فرهنگ جامعه حفظ شده است.
وی گفت: محدوده تاریخی شهر سرایان شامل کاروانسرا، آب انبار، حمام، بازار و مسجد جامع یک مجموعه تاریخی و مرکز محله زنده شهری است که هنوز جایگاه اجتماعی خود را حفظ کرده و زنده ترین نقطه شهر مسحوب می شود که مردم نیز تعاملات خوبی با این محدوده دارند.
وی افزود: مجموعه تاریخی شهر سرایان، مجموعه تاریخی شهر سه قلعه، آب انبارهای شهر آیسک، کویر زیبای سه قلعه به عنوان بهشت منجمان و کویرنوردان، آب انبارهای شهر سرایان، غار بتون، مجموعه آبشارهای دره کلگی و دوتگی واقع در منطقه سبزرود، منطقه گردشگری کریمو و مصعبی و روستاهای ییلاقی شمال شهرستان، کال زو و منطقه گردشگری زابر از جمله آثار جذاب تاریخی و طبیعی شهرستان سرایان هستند که آب انبارها و مجموعه کال زو و آبشارهای دره سبزرود نیز قابلیت نامزد ثبت جهانی را دارند.
مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان اظهار داشت: ثبت جهانی آثار تاریخی و طبیعی منافع متعدد همچون جلوگیری از تخریب و حفاظت از آن، اعطای کمک های مالی، حفاظتی و اطلاعاتی برای حفاظت از اثر ثبت شده دارد.
وی مسائل اقتصادی را از دیگر نتایج ثبت جهانی عنوان کرد و گفت: هرگاه اثری، ثبت جهانی شود خود به خود به فهرست مقاصد گردشگری داخلی و بین المللی افزوده می شود که قطعا ورود گردشگر می تواند فواید مالی زیادی داشته باشد.
عرب افزود: ثبت جهانی یک اثر تاریخی به افزایش احساسات ملی گرایانه و هویتی نیز کمک زیادی کرده و ریشه دار بودن آن ملت را اثبات می کند.
در حال حاضر سه اثر در حوزه میراث فرهنگی شامل باغ و عمارت اکبریه، قنات بلده فردوس و بیابان لوت همچنین حوله بافی روستای خراشاد در حوزه صنایع دستی به عنوان چهارمین اثر خراسان جنوبی ثبت جهانی هستند که سه اثر از این تعداد در دولت تدبیر و امید ثبت جهانی شد.
۲۴ کاروانسرای باارزش در استان خراسان جنوبی وجود دارد که برخی از آنها مرمت و بازسازی شده اند.
کاروانسراهای سرایان، کلمرد، جوخواه و چهار گنبد طبس، اصفاک بشرویه و خوشاب فردوس از جمله کاروانسرای مرمت شده و در حال بهره برداری استان است.
شهرستان سرایان ۲۸۶ اثر تاریخی، طبیعی و معنوی دارد که ۶۳ اثر از این تعداد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
