با سهم ۹ درصدی از تولید سالانه اقتصاد جهانی، گردشگری به یکی از بزرگترین بخش های صنعتی در سراسر جهان و منبع اصلی ارز خارجی برای یک سوم از کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. توریسم در کنار پتانسیل های فراوان برای کاهش فقر و درآمد همچنین قادر است احترام به میراث فرهنگی کشورها، ایجاد یک چارچوب سیاسی پایدار و محیط امن برای بازدیدکنندگان در کنار بهره برداری اندک از منابع طبیعی را به ارمغان آورد.
GIZ بنیادی است که در حال حاضر روی ۷۰ پروژه گردشگری در کشورهای مختلف به نمایندگی از دولت آلمان فعالیت می کند. متخصصان GIZ در حال کمک به توسعه مقصدهای گردشگری، ایجاد زیرساخت ها و آموزش کارشناسان و همچنین ارائه پشتیبانی با مدیریت زیست محیطی و هزینه تجزیه و تحلیل، مشاوره و .. هستند.
هفته گذشته کارشناسان این بنیاد آلمانی با همراهی کارشناسان اداره کل طبیعت گردی در کنار معاونت گردشگری استان سمنان و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شاهرود در بازدید از روستاهای حاشیه پارک ملی خارتوران و پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق ظرفیت های این دو منطقه در ایجاد گردشگری پایدار را بررسی کردند.
در این سفر که صبح سه شنبه هفتم مهر ماه به مقصد روستای قلعه بالا و پس از بازدید از ابنیه تاریخی دامغان برگزار شد، کارشناسان GIZ با همراهی مدیر پروژه بین المللی یوز و کارشناسان این پروژه پتانسیل های روستای قلعه بالا در حوزه گردشگری پایدار را مورد ارزیابی قرار دادند. بازدید از پارک ملی خارتوران و تنوع زیستی موجود در این پارک، روستای رضاآباد در کنار شرکت در جشنواره شکرانه فلفل که به همت تعاونی زنان حافظان سرزمین یوزپلنگ، انجمن بوم پژوهان و موسسه طنین طبیعت تیرگان و با حمایت پروژه بین المللی یوز آسیایی و انجمن حیات وحش میراث پارسیان برگزار شده بود از دیگر بخش های سفر این کارشناسان در شناسایی ظرفیت های گردشگری پایدار در پارک ملی توران بود.
بازدید از دو روستای کلاته خیج و خیج؛ دو روستای اصلی حاشیه پناهگاه حیات وحش خوش ییلاق از جمله برنامه هایی بود که اداره کل طبیعت گردی آن را برای کارشناسان GIZ تدارک دیده و در آن این کارشناسان در خانه زینعلی به عنوان یکی از پتانسیل های بوم گردی این روستا درباره ظرفیت های کلاته خیج به بحث و گفت و گو نشستند. در این نشست کارشناسان آلمانی بر ضرورت داشتن Business Plan برای بالفعل کردن ظرفیت ها و امکانات بالقوه تاکید کرده و خواستار تهیه و تدوین یک نقشه راه شدند. راه دشوار این دو روستا در رسیدن به گردشگری پایدار از دیگر مواردی بود که در این جلسه پیرامون آن گفت و گو شد. ارزیابی صنایع دستی کلاته خیج به عنوان شهر دستبافته های سنتی و محصولات روستای خیج و بازاریابی این محصولات در بازارهای داخلی و خارجی از دیگر بحث هایی بود که در این نشست به آنها پرداخته شد.
سفری کوتاه به جنگل ابر جهت مشاهده اقلیم متنوع شهرستان شاهرود آخرین بخش سفر کارشناسان GIZ در استان سمنان بود و آنها پس از این بازدید روانه پارک ملی گلستان برای ارزیابی قابلیت های گردشگری در این استان شدند.
نگاهی به برنامه های GIZ در شهرستان شاهرود نشان دهنده عزم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در ایجاد مقاصد جدید در عرصه بوم گردی و ورود گردشگران خارجی با بهره گیری از تجارب کشورهایی است که در این بازار توانسته اند رتبه های بالایی را به خود اختصاص دهند. همچنین از آنجا که پروژه یوز آسیایی به عنوان یکی از مدعوین کارشناسان GIZ در ایران بود، ارتباط نزدیک سازمان حفاظت محیط زیست و گردشگری برای موفقیت چنین طرح هایی را می توان از آن استنباط کرد، ارتباطی که تاکنون به دلایل مختلف در مدیریت مناطق شکل نگرفته و درهای تفاهم همچنان ناگشوده باقی مانده است. در این سفر جای خالی مسئولان سازمان محیط زیست بیش از پیش بر صندلی های خالی ماشین حامل کارشناسان آلمانی احساس می شد و این امر نشان می دهد ضلع سوم همچنان در معادله گردشگری پایدار در ایران غایب است.
