به گزارش روابط عمومی، امور فرهنگی و اجتماعی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد؛ محمدرضا دهقان مهرجردی عنوان کرد: موتابی به عمل ریسیدن موی بز جهت بافت چادرهای عشایر و طناب اطلاق می گردد. این فرآیند به وسیله دست و چرخ دستی صورت می پذیرد و با توجه به اینکه استادکاران و صنعت گران این رشته غالباً از دنیا رفته و فرزندانشان به این کار اشتغال ندارند، این رشته در حال منسوخ شدن است و در کل شهرستان میبد تنها یک نفر اکنون به این رشته اشتغال دارد.
معاون صنایع دستی این اداره کل، تنگی نفس در هنگام حلاجی توسط موتاب، سختی کار موتابی، نبود بازار خرید محصول در استان، رو نیاوردن نسل جدید به یادگیری و یا حتی ادامه این هنر، پایین بودن دستمزد، پر زحمت بودن هنر موتابی و وجود واسطه ها و دلالها در خرید این محصول را از جمله عللی عنوان کرد که موجب منسوخ شدن این رشته می گردد و افزود: از آنجائیکه موتابی جز تولیدات دستی از ارزش هنری زیادی برخوردار می باشد و در گذشته به عنوان یکی از غنی ترین صنایع بومی روستای بفروئیه میبد به شمار می رفته است با حمایت ویژه مسئولین به این هنر و همچنین اختصاص تسهیلات، کارگاه آموزشی و همچنین تشویق جوانان به یادگیری این رشته می تواند از منسوخ شدن آن جلوگیری نماید.
وی خاطرنشان ساخت: موتابی از خانواده ریسندگی است با این تفاوت که برای ریسندگی دستی از دوک و برای موتابی از دستگاه پیچیده تری استفاده می شود. در ریسندگی با دوک از پنبه و در موتابی از موی بز استفاده می شود.
این مقام مسئول تصریح کرد: سنت بافت چادر از موی بز سابقه ای دیرینه دارد و این سنت تا به امروز بی هیچ تغییری ادامه یافته است. مهم ترین کاربرد محصول موتابی در بافت سیاده چادر عشایر است که با توجه به خاصیتی که موی بز دارد هنگام هوای گرم بافته های چادر حالت انبساط پیدا کرده و باعث خنکی هوای داخل چادر می شود. در هنگام بارندگی با رسیدن آب به بافت های سیاه چادر منقبض شده و مانع از ورود آب به داخل چادر می شود. امروزه به دلیل نابودی این هنر بومی زنان عشایر به اشتی ریسی جهت بافت چادرهای خود روی آورده اند.
دهقان، بافت تور ماهی گیری و طناب را از جمله دیگر تولیدات موتابی دانست و اظهار داشت: دستگاه گیرنده زرنیخ و آهک مو، تخت زیگا، چرخ آسیاب، میل سرکج، کپی و غرغر، پیُگ، دوک، نخ گیر و تخته دوک از ابزار و اشیای وابسته به این هنر می باشند.
به گفته معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی یزد: قدمت موتابی در روستای بفروئیه میبد به گذشته های دور بر می گردد اما تاریخ دقیقی برای آن نمی توان اظهار کرد.
دهقان عنوان کرد: موتابی را می توان به عنوان یک کالای مهم صادراتی مطرح کرد، چرا که مشتریان اصلی آن کوچ نشینان پاکستان و دیگر کشورهای عشایر عرب می باشند و بافت چادر عشایر در پاکستان که مواد اولیه آن همان ریس های موتابی می باشد، صورت می گیرد.
