گیلان از قشنگ ترین استان های ایران است؛ زیبایی های طبیعی، اهمیت تاریخی، مردمان خوش برخورد و خوش خلق و البته غذاهای محلی آن باعث شده تا گیلان زیبا، دوست داشتنی و جذاب باشد. غذاهای محلی گیلان بسیار متنوع و خوش طعم هستند. عاشقان غذا که قطعا از دست پخت گیلانی ها لذت می برند. حتی آن هایی که در ردیف آدم های کم غذا قرار دارند هم در مقابل بعضی از غذاهای محلی گیلان به راحتی مقاومت شان را از دست می دهند و با ولع به سر میز غذا شرفیاب حضور باقلاقاتق، ترشی تره، نازخاتون، میرزاقاسمی و… می شوند. گیلان به جز این غذاهای معروف، غذاهای محلی فوق العاده دیگری هم دارد که در ادامه با آن ها آشنا می شوید.
بهترین غذاهای محلی گیلان
۱. باقلاقاتق
باقلاقاتق از معروف ترین غذاهای محلی گیلان است. حتی اگر آن را امتحان نکرده باشید قطعا نام باقلاقاتق را شنیده اید. این طور نیست؟ اما مواد لازم برای تهیه این غذای خوش نام چیست؟ لوبیای رشتی به همراهی سیر، شوید خشک، کره و زردچوبه می تواند تیم برنده ای تشکیل بدهد که چند-هیچ همه غذاهای اعیانی را می برد.
بعد از اینکه مواد نام برده با هم ترکیب می شوند، تخم مرغ در نقش مهمان مهم و افتخاری مجموعه وارد بازی می شود و تیم مذکور را به قهرمان غذاهای ساده اما خوش طعم بدل می کند. تخم مرغی که به سیر، شوید، کره و زردچوبه اضافه می شود را به هم نمی زنند و آن را به سادگی می شکنند و روی مواد می ریزند.
۲. ترشی تره
سیر عضوی جدایی‌ناپذیر از غذاهای محلی گیلان است. حتی اگر داخل خود غذا سیر به کار نرفته باشد، باز هم آن را در کنار غذا و بر سر سفره ملاقات خواهید کرد. در ترشی تره معروف گیلانی ها هم سیر وجود دارد. سیر تفت داده شده در کنار سبزی های مخصوص شمالی مانند خالواش به همراهی برنج، زردچوبه، آب و تخم مرغ به شما ترشی تره جانانه ای می دهد که تا مدت ها طعمش در دهان تان باقی می ماند و بوی خوبش در مشام تان.
۳. نازخاتون
بادمجان هم مانند سیر یکی از اعضای مهم سفره گیلانی هاست. بادمجان، آب انار، پیاز، گوجه فرنگی، جعفری و نعنا و گردو؛ ترکیب این مواد خوش طعم و خوش عطر به شما نازخاتونی می دهد که بعید است، آن را دوست نداشته باشید.
یکی از هنرهای آشپزی شمالی که در غذاهای محلی گیلان به راحتی دیده می شود، هنری است که در ترکیب مواد هماهنگ با یکدیگر وجود دارد. مواد غذایی منتخب برای پخت و آماده کردن هر غذایی از نظر بو، رنگ، خاصیت و طعم به طرز عجیبی با هم متناسب هستند و این از نظر ما هنر ناب گیلانی هاست که می توانند به چنین ترکیبات خوش طعم و مزه ای برسند.
۴. اناربیج
گوشت قلقلی دوست دارید؟ اگر پاسخ مثبت است پس باید بگوییم که بعد از امتحان کردن اناربیج به احتمال ۹۹/۹۹ درصد، آن را به فهرست غذاهای خوشمزه زندگی تان اضافه خواهید کرد. اناربیج با تفت دادن سبزی های مخصوص گیلانی مثل خالواش درست می شود. کافی است، سبزی های مخصوص را تفت دهید، گوشت چرخ کرده را قلقلی کنید، زردچوبه، پیاز داغ و گردو اضافه کنید و بعد اجازه بدهید که تمام این مواد در همراهی با رب گوجه فرنگی و البته رب انار با هم بپزند. زمانی که غذا کاملا جا بیفتد و پخته شود، اناربیج تان حاضر خواهد بود.
۵. میرزاقاسمی
میرزاقاسمی از آن غذاهای محلی گیلان است که شهرت و آوازه اش آن قدر زیاد شده که دیگر در تمام نقاط ایران به راحتی پخته و مصرف می شود. به قول فرنگی ها، رِسِپی این غذا یا همان دستور تهیه اش به شدت ساده است و همین موضوع در پرطرف دار بودن آن بی تاثیر نیست. کافی است، بادمجان هایتان را کبابی کنید، کمی گوجه خرد شده به آن ها اضافه کنید و بعد در همراهی سیری که در میان گوجه ها و بادمجان ها جای خوش می کند، تخم مرغ هایی به تعداد دلخواه به ترکیب اضافه کنید. این می شود همان میرزاقاسمی معروفی که پیش غذایی ناب است. البته که می توان آن را به عنوان غذای اصلی هم نوش جان کرد.
۶. ترش واش
ترش واش هم با هنرنمایی سیر و بادمجان درست می شود. برای آماده کردن ترش واش باید بادمجان ها را سرخ کنید، سینه مرغ را هم به همین ترتیب یعنی با سرخ کردن آماده کنید. با تعدادی سبزی خاص شمالی، سیر، حلقه های گوجه فرنگی، آب آلوچه و آب نارنج، ترش واش آماده نوش جان کردن خواهد بود. ترش واش از غذاهای محلی گیلان است که طرفداران دوآتشه غذاهای ترش حتما از خوردنش لذت می برند.
۷. کوکوی مرغ
چخرتمه چیست؟ خچرتمه همان بادکوبه است. بادکوبه چیست؟ بادکوبه همان کوکوی مرغ گیلانی است. بله! شاید این اسامی بامزه و عجیب باشند. مثلا بادکوبه بیشتر به نام خانوادگی افراد می خورد تا نوعی غذا ولی در نهایت کوکوی مرغ گیلانی را هر چه که بنامیم، نتیجه کار، وعده غذایی بسیار خوشمزه ای خواهد بود که با مرغ های ریزریز، پیاز داغ، آب لیمو، تخم مرغ، زعفران، نمک و فلفل آماده می شود. این مواد را باید با هم ترکیب کنید و در ماهی تابه مثل انواع کوکوهای دیگر بپزید. کوکوی مرغ گیلانی می تواند پیش‌غذا یا غذایی خوشمزه باشد.
۸. کال کباب
باز هم بادمجان! بله باز هم بادمجان به صحنه می آید تا یکی دیگر از غذاهای محلی گیلان را به شما معرفی کند. بادمجان های کبابی، سبزی شمالی چوچاق، گردو و آب انار ترش با هم ترکیب می شوند و کال کباب را می سازند. البته بادمجان ها در کال کباب باید به خوبی کوبیده شوند و مواد دیگری که نام برده شد به آن اضافه شوند. کال کباب بسیار خوشمزه است. از آن جا که هیچ گونه عنصر حیوانی هم در پخت آن به کار نمی رود، دوستان گیاهخوار هم می توانند برای امتحان کردن آن بدون هیچ دغدغه ای قاشق و چنگال هایشان را بالا ببرند و دست به کار شوند.
۹. سیرقلیه
انگار غذاهای محلی گیلان از سیر، سیر نمی شوند. رطوبت و آب و هوای خاص این استان از دلایل اصلی میل به استفاده از سیر است. سیرقلیه هم یکی دیگر از غذاهای خوشمزه ای است که در سفر به گیلان نباید آن را از یاد ببرید. سیر تفت داده شده، تخم مرغ هم زده، پختن مرغ و لپه به طور جداگانه و ترکیب این ها با هم به شما کمک می کند تا سیرقلیه ای خوشمزه داشته باشید.
۱۰. کباب ترش
اگر از آن دسته شکموهای کباب دوست هستید قطعا تا به اینجای فهرست به دنبال غذایی در فضای کباب و گوشت مرغ و گوسفند بوده اید. این طور نیست؟ کباب ترش، همان کباب باب دندانی است که از خوردنش سیر نمی شوید. اگر فکر می کنید که در کباب ترش، سیر استفاده نمی شود باید بگوییم که سخت در اشتباهید. گردوی چرخ شده، سیر و پیاز رنده شده، فلفل، رب انار، سبزیجات مخصوص خرد‌شده و گوشت تازه در کنار هم به شما کباب ترش خوشمزه گیلانی را تحویل می دهند. بهتر است کباب ترش روی آتش پخته شود و البته خوب است، موادی که نام برده شد هم به مدت چند ساعت به حال خود گذاشته شوند تا طعم شان خوب به بافت گوشت برود.
۱۱. ماهی شکم‌پُر
منتظرش بودید، نه؟ شمال است و ماهی های خوشمزه آن. داخل شکم ماهی سفید گیلانی را باید خالی کرد و آن را با نمک و فلفل مزه دار. حالا نوبت ترکیب داخل شکم است؛ پیاز رنده شده، گردو، رب انار، نمک و فلفل و سبزی های معطر را با هم مخلوط می کنید و داخل شکم ماهی قرار می دهید. بعد هم که دیگر باید این غذای خوشمزه گیلانی را در فِر یا تابه سرخ کنید. البته شاید این ماهی را در نقاط دیگر ایران هم می پزند ولی نکته کنکوری ماجرا در تهیه ماهی شکم پر گیلانی، این است که سبزی های معطر به کار رفته در آن فقط مخصوص خطه گیلان است. این سبزی ها شامل نعنا، گشنیز، چوچاق و خالواش است. نعنا و گشنیز که در همه جا پیدا می شود اما چوچاق و خالواش فقط مخصوص خود گیلانی هاست.
۱۲. مرغ ترش
مرغ، پیاز، سیر، لپه، آب نارنج، تیم جعفری – گشنیز – نعنا، حاصل ترکیب این مواد با تخم مرغی که در مرحله نهایی پخت و هنگام غلیظ شدن خورشت به آن اضافه می شود، مرغ ترش گیلانی ها را می سازد. فقط ترکیب کردن این مواد با هم نیست که غذاهای گیلانی خوشمزه را می سازد بلکه فوت و فن های ظریفی هم در مسیر پخت وجود دارد که اگر با آن ها آشنا نباشید، قطعا مرغ ترش تان همانی نخواهد شد که در شهرهای زیبای گیلان نوش جان می کنید.
۱۳. اسپناساک
می توانید حدس بزنید که ماده اصلی و هسته مرکزی اسپناساک چیست؟ از روی نام غذا، نکته ای دستگیرتان نشده است؟ اگر بگوییم که اسپناساک به راحتی می تواند یکی از غذاهای محبوب «ملوان زبل» باشد چه؟ بله! اسپناساک با اسفناج درست می شود. اسفناج ماده اصلی اسپناساک است و علاوه بر آن، سیر، پیاز، نعنا، هویج و البته گوشت هم در کنار سبزیجات معطر در این غذا استفاده می شود. اسپناساک هم مقوی است و هم خوشمزه و بی تردید از بهترین غذاهای محلی گیلان به شمار می رود. البته برای اسفناج دوستان!
۱۴. کدوبره
کدوبره هم یکی دیگر از غذاهای محلی گیلان است که گیاه خواران شیفته آن خواهند شد. فقط مواد سالم و گیاهی این غذا نیست که آن را محبوب و خوردنی می کند بلکه زمان اندکی که برای آماده سازی اش لازم است هم دلیل دیگری برای جای گرفتن آن در عمق قلب گیلانی های و طرف داران غذاهای گیلانی است. کدوبره با کدو سبز، سیب زمینی، سیر، گوجه فرنگی، تخم مرغ و پیاز درست می شود. ترکیب این مواد با هم زمان زیادی نمی گیرد اما طعم فوق العاده ای به وجود می آورد.
۱۵. خورشت آلو
طرفداران غذاهای ملس از خورشت آلو خوش شان می آید. این خورشت از خورشت های غلیظی است که حضور و وجود آب انار و آب نارنج باعث می شود تا حسابی ترش و ملس شود. البته باید برای تعدیل ترشی ماجرا، مانند خورشت های معروف دیگر این سبک از کمی شکر هم استفاده کنید. زعفران، پیاز، گردو، آلو و نارنج در کنار مرغ به شما خورشت آلو را تحویل می دهند. در سفر به گیلان، آن را از دست ندهید. شاید هم خودتان تصمیم گرفته اید که آستین ها را بالا بزنید و خورشت آلوی وطنی درست کنید. در هر حال؛ خداقوت!
نکته آخر درمورد غذاهای محلی گیلان
غذاهای محلی گیلان را شناختید؟ مواد غذایی سالم و مقوی در این غذاها به وفور استفاده می شود و البته ترکیب طعم ها هم در آن ها به شدت حرفه ای و جذاب است. باور کنید که اگر غذاهای گیلانی شانس و فرصت بیشتری برای حضور در مجامع بین المللی داشتند، الان به جای استیک، پیتزا و انواع غذاهای بین المللی معروف، ترشی تره، کباب ترش و… روی میزهای رستوران های چند ستاره پاریس و میلان سِرو می شد. هنوز هم دیر نشده است. با خوردن و پختن غذاهای محلی گیلانی می توان از طعم شان لذت برد و در مهمانی هایی که می روید به شناخته شدن بیشتر آن ها حداقل در سطح ملی کمک کنید. بعید است کسی پیدا شود که از عطر سبزی های محلی گیلان، بوی نارنج در غذاها و ترکیب دوست داشتنی گوجه، گردو و بادمجان با مواد مختلف لذت نبرد. شما چه فکر می کنید؟
