به گزارش «دنیای سفر»، «عزت الله ضرغامی» در هفته گردشگری گفته بود، در این سفر، لغو ویزای ایران و ازبکستان را پیگیری می کند. این سفر با هدف شرکت در «بیست و پنجمین مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری» انجام شد. آن طور که روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرده، ضرغامی همچنین در این سفر، درباره راهکارهای تقویت همکاری ها در حوزه گردشگری بین دو کشور با مسئولان ازبکستان دیدار و گفت و گو می کند.
پیش تر «علی اصغر شالبافیان» معاون گردشگری گفته بود، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برنامه لغو ویزا با ۶۸ کشور همسایه، همسو، مسلمان و کشورهای حوزه تمدنی و پیمان های ملحق شده مثل «شانگهای» و «بریکس» را در برنامه دارد. ازبکستان هم همسایه است هم مجاور، هم مسلمان است و هم در حوزه تمدنی ایران بزرگ قرار دارد.
گردشگری تمدنی
سمرقند و بخارا بخشی از شناسنامه ایران فرهنگی هستند. سلسله تیموری ها به تنهایی می تواند بهانه گردشگری فرهنگی و برگزاری تورهای متفاوتی بین دو کشور باشد و جاذبه زیادی برای ازبک ها برای سفر از بخارا، سمرقند و خاوه به خراسان و… بالعکس داشته باشد. ازبکستان و ایران در مسیر جاده ابریشم هم هستند. ابن سینا؛ پزشک و فیلسوف شناخته شده ایرانی، میراث مشترک دو کشور، در بخارا به دنیا آمده و در همدان آرمیده است. فارسی مثل زنجیری ازبکستان و ایران را به هم پیوند داده است. سمرقند و بخارا جایگاه ویژه ای در شعر فارسی دارند. رودکی و امیر علیشیر نوایی، خیام و عطار نیشابوری تا فردوسی می تواند بهانه ای برای «گردشگری ادبی» میان ایران که بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد و ازبکستانی که بیش از ۳۰ میلیون ساکن دارد، باشد. هرچند این توانمندی بزرگ و فراموش شده فقط به ازبکستان محدود نمی شود و می تواند بهانه جذب گردشگران فارسی زبان سایر کشورهای حوزه تمدنی ایران هم باشد. ازبکستان هم از این توانمندی استفاده نکرده و براساس آمار و اخبار موجود، گردشگران ورودی آن محدود به طبیعتگران ماجراجو هستند. همچنین به نظر می رسد در برنامه های کوتاه مدت جذب گردشگران سلامت، ازبکستان برای بازار ایران راحت تر باشد.
گردشگری سلامت
گفته می شود، سالانه بیش از ۴۰ هزار بیمار ازبکی به کشورهای خارجی بویژه هند، روسیه، ترکیه، امریکا و… برای درمان سفر می کنند که البته بر اساس تحقیقات میدانی اکثر آنها به دلیل هزینه رقابتی و ارزانی درمان در مقایسه با کشورهای دیگر به مراکز درمانی کشور هند مراجعه می کنند. هند در کنار ترکیه، رقیب ایران در بازار گردشگری سلامت منطقه هستند.
هزینه بالا، پرواز کم
ازبکستان قوانین سختگیرانه ای برای صدور ویزا دارد. برای مثال گردشگران برای سفر توریستی هم نیاز به دعوتنامه میزبان دارند. در حال حاضر تنها یک پرواز در هفته بین تهران و تاشکند برقرار است. ویزا و هزینه بالای پرواز از عمده ترین موانع تبادل گردشگران دو کشور هستند.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این سفر لغو ویزای دو کشور را در برنامه رایزنی خود دارد. لغو ویزا هم هزینه سفر را کاهش می دهد هم انگیزه گردشگران را برای انتخاب به عنوان مقصد بالا می برد، اما مشکل بزرگ میان دو کشور حمل و نقل و گرانی آن است. پروازها کم است و قیمت ها بالاست. با توجه به کم بودن پروازها، تورهای ازبکستان معمولا کمتر از یک هفته نمی شود.
در زمان تهیه این گزارش، قیمت پایه تور ۸ روزه ازبکستان از ایران، از ۲۸ میلیون تومان به اضافه ۱۱۰۰ دلار شروع می شود؛ توری که گران تر از سفر به سایر کشورهای اطراف مثل ترکیه است. عزت الله ضرغامی پیش از آنکه با علی اصغر شالبافیان معاون گردشگری خود به ازبکستان سفر کند در دیداری با وزیر اکولوژی ازبکستان برگزاری تورهای ارزان قیمت زمینی را مطرح کرده بود.
در این دیدار که بهادر عبدالله اف سفیر ازبکستان در ایران نیز حضور داشت، ضرغامی به اعتقاد عمیق طرفین در تقویت گردشگری و میراث فرهنگی اشاره کرده و به تدوین پیش نویسی به منظور اجرای تفاهمات مندرج در برنامه همکاری گردشگری که در سفر سال گذشته ابراهیم رئیسی به امضای طرفین رسید، تاکید می کند. او با اشاره به اهمیت دیدار روسای جمهوری در رشد روابط دوجانبه، سفر میرضیایف به تهران و آیت الله رئیسی به تاشکند را نقطه عطفی در روابط رو به رشد دو کشور در زمینه گردشگری برمی شمرد.
توسعه همکاری های گردشگری با کشورهای همسایه، برگزاری تورهای ترکیبی و ارزان قیمت زمینی میان ایران، ازبکستان و ترکمنستان، برگزاری اجلاس سه جانبه به منظور تقویت زیرساخت های ریلی و جاده ای، رفع موانع و تسهیل صدور روادید، اشتراکات و قرابت فرهنگی و تاریخی بین دو کشور، اعلام آمادگی برای اعزام اساتید حوزه مرمت به منظور انتقال تجارب، برگزاری تورهای آشناسازی، دعوت برای حضور در هشتمین جشنواره بین المللی صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر و هفدهمین نمایشگاه گردشگری، تدوین پیش نویس همکاری به منظور امضای نهایی در زمان حضور در «بیست و پنجمین اجلاس مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری» در سمرقند و ماموریت به شرکت های گردشگری به منظور برگزاری تورهای ارزان قیمت زمینی از موارد مطرح شده از سوی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این جلسه بود.
در همان جلسه عزیز عبدالحکیم اف به تقویت همکاری های گردشگری بین طرفین و برگزاری نشست سه جانبه ایران، ازبکستان و ترکمنستان اشاره می کند و از ضرغامی برای حضور در «بیستمین اجلاس مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری» که مهرماه در سمرقند برگزار می شود، دعوت به عمل می آورد.
عبدالحکیم اف به برگزاری تور آشناسازی برای اینفلوئنسرها و برنامه سازان به منظور معرفی جاذبه های ازبکستان، آموزش و عرضه محصولات صنایع دستی در دو کشور، تبادل تجارب مرمت کاران برجسته، بورسیه چندین دانشجوی ایرانی برای تحصیل در دانشگاه ابریشم بافی ازبکستان، دعوت از مجسمه سازان ایرانی و استفاده از تجارب آنها و آموزش اساتید ابریشم بافی اشاره می کند.
حمل و نقل و مبادلات بانکی تنها مانع گردشگری میان دو کشور نیست. این موضوع همکاری های اقتصادی دو کشور را می آزارد. حل آن می تواند روی گردشگری تجاری و اقامت تاجران دو کشور هم موثر باشد.
«غلامحسین شافعی» رئیس اتاق ایران نیز بر افزایش تعداد پروازهای میان ایران و ازبکستان تاکید کرده و گفته است: افزایش تعداد پروازها و امکان اقامت کوتاه مدت می تواند تمایل تجار دو کشور را برای افزایش همکاری ها بیشتر کند.
بسیاری افتتاح راه آهن چابهار – زاهدان را باعث ارتباط گسترده میان دو کشور می دانند. پیش تر زمان افتتاح این خط استراتژیک، پایان سال جاری عنوان شده است.
