نسرین قهرمانی، کارشناس پژوهشکده باستان شناسی با اعلام این خبر گفت: بررسی و شناسایی باستان شناسی محدوده این سد برای انجام عملیات نجات بخشی فروردین سال ۱۳۹۳ شروع و به مدت ۴۵ روز ادامه یافت که در این بررسی ها ۲۷ اثر فرهنگی-تاریخی در محدوده مورد اشاره شناسایی شد، همچنین در فاز دوم مطالعاتی باید عملیات نجات بخشی روی آثار فرهنگی صورت می گرفت.
این کارشناس ادامه داد: پس از درخواست مجوز ساخت توسط شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی به عنوان کارفرما، پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اعطای مجوز ساخت سد را به مطالعات تکمیلی «فاز دوم» موکول کرد، چون آثار تاریخی-فرهنگی بر اثر عملیات ساخت سد و عبور و مرور خودروهای سنگین دچار صدمات جدی می شود. این در حالیست که کارفرما بدون توجه به تذکرات مکرر پژوهشکده باستان شناسی و انجام عملیات نجات بخشی آثار ارزشمند مدفون در منطقه به ساخت و ساز خود همچنان ادامه می دهد.
وی ادامه داد: در محدوده مورد بررسی، آثاری از تپه های دوره تاریخی از جمله اشکانی و کورگان هایی “گورهایی” از هزاره اول قبل از میلاد مربوط به اقوام سکایی شناسایی شد که مشابه آنها پیش تر در شمال این منطقه و در محدوده سد خداآفرین شناسایی و مورد کاوش قرار گرفته بود. کورگان های هزاره اول نه تنها دارای آثار معماری منحصر به فردی بودند بلکه اشیای بسیار ارزشمندی مانند سفال و فلز بودند که برای شناسایی هنر، آیین و سبک زندگی اقوام ساکن در منطقه و هویت تاریخی آنها حائز اهمیت بسیاری است.
قهرمانی در پایان تاکید کرد: با آبگیری سد و انتقال آب از مسیر آثار تاریخی-فرهنگی صدمات جدی و جبران ناپذیری به این محدوده ارزشمند تاریخی وارد می شود.
شایان ذکر است؛ بر اساس بند ج ماده ۱۱۴ قانون برنامه ۵ ساله چهارم همه وزارتخانه ها، سازمان ها و موسسات دولتی موظفند قبل از اجرای پروژه های بزرگ عمرانی و در مرحله امکان سنجی و مکان یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی-تاریخی “میراث فرهنگی” در آن زمینه اقدام کنند و در طراحی و مکان یابی پروژه های یادشده نتایج مطالعات را رعایت کنند.