یک عضو جامعه هتلداران ایران با اشاره به این وضعیت نابسامان، سیستم حمل و نقل ایران را متناسب با ظرفیت سالانه ۵ میلیون گردشگر که در سیاست کلی برنامه توسعه ششم به آن اشاره شده، نمی داند و معتقد است عواملی همچون صدور روادید و خدمات فرودگاهی برای مسافران و گردشگران خارجی مشکلاتی را پیش می آورد. دکتر علی رحیم پور تاکید می کند: “گیت های ورودی و ورودی های زمینی، دریایی و هوایی ما آبرو و ویترین گردشگری و کشور هستند اما فرودگاه های ما وضعیت مناسبی ندارند و وضعیت بهداشت ترمینال های ۱ تا ۶ فرودگاه مهرآباد به معنای واقعی فاجعه است. همچنین دفاتر کنسولی ما در خارج از کشور در زمینه نیروی انسانی و تجهیزات فرودگاهی آمادگی و توانایی لازم برای ارائه خدمات را ندارند.”
وی با تاکید بر لزوم بهبود خدمات فرودگاهی می گوید: “وضعیت تاکسی ها در فرودگاه ها بسیار نامناسب است. توریست ها وقتی وارد فرودگاه می شوند با تعداد زیادی از رانندگان تاکسی مواجه می شوند که جلوی مسافر را گرفته و می خواهند برای خود مسافر پیدا کنند؛ برخی از این رانندگان گاهی تا نزدیکی گیت هم می آیند و کسی جلوی آنها را نمی گیرد یا برای ساماندهی این وضعیت کاری نمی کند. توریست اصلا این شیوه را درک نمی کند و این وضعیت موجب اضطراب و گیجی او می شود.”
در دیگر کشورها مسافری که می خواهد از خدمات تاکسی سرویس ها استفاده کند، هزینه ای با نرخ مشخص برای هر مسیر را به مرکز سرویس دهی پرداخت کرده و به مقصد می رود؛ در حالی که در ایران علاوه بر هزینه ای که به مرکز داده می شود، در بسیاری موارد رانندگان هزینه ای اضافه نیز دریافت می کنند و مسافر یا توریست هم راهی برای پیگیری ندارد. تاکسی ها بدون دریافت هیچ هزینه شخصی باید مسافر را به مقصد برسانند؛ در حالی که مسافر مبلغی به آژانس و مبلغی را به خود راننده تاکسی پرداخت می کند. از تمام اینها گذشته، حتی در ورودی فرودگاه های ما فرد یا کیوسکی برای راهنمایی هایی از قبیل دادن نقشه، نحوه استفاده از وسایل نقلیه و هزینه ها و نرخ رفت و آمد توریست ها نیز وجود ندارد. در این مورد فرودگاه امام خمینی (ره) اصلا در وضعیت مناسب و استانداردی قرار ندارد. برای مثال بسیاری از شیعیان از کشورهای همسایه و اطراف وارد ایران می شوند و مقصدشان قم است اما واقعا نمی دانند که چگونه باید به این شهر بروند.”
این عضو جامعه هتلداران با بیان اینکه در دنیا بیش از ۸۲ درصد از توریست ها از کشورهای همجوار هستند که اکثرا هم به صورت انفرادی سفر می کنند، می گوید: “مشخص است که کشور ما در این زمینه اصلا موفق عمل نکرده است و به دلیل مشکلاتی که در زمینه بیمه، امور گمرکی و… وجود دارد می توانیم بگوییم که تقریبا از ورود گردشگران از کشورهای همسایه و نزدیک محروم هستیم. تنها از کشور عراق جمعیت زیادی وارد کشور می شوند که آن هم نابسامان بوده و عمدتا هم از هتل ها استفاده نمی کنند.”
در این میان اما توریست هایی که با تور وارد ایران می شوند، امنیت و آرامش بیشتری دارند. رحیم پور در این مورد می گوید: “پیشنهاد ما این است که توریست های اروپایی برای امنیت بیشتر با تور وارد ایران شوند اما نمی توان همه را مجبور به این گونه سفرها کرد. بسیاری از آنها علاقه مندند که به تنهایی یا به صورت شخصی در گروه های کوچک به ایران سفر کنند. این گردشگران حتما به راهنما و مترجم نیاز دارند و البته کسب اطلاعات درست درباره ایران، شهرها و جاذبه های مختلف و همچنین چگونگی استفاده از وسایل نقلیه و هتل ها و هزینه های آن که متاسفانه در این زمینه بسیار بد عمل شده و برنامه مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده است، حق آنهاست.”
به گفته او، بسیاری از آژانس های ایرانی توان عملیاتی و ورود به بازار گردشگری برای تعداد زیادی گردشگر را ندارند؛ بنابراین لازم است شهرداری ها همچون تمام دنیا که اطلاع رسانی به توریست جزو خدمات شان محسوب می شود، کیوسک های اطلاع رسانی راه اندازی کنند تا اطلاعات ضروری و رایگان در اختیار توریست ها و گردشگران گذاشته شود؛ البته این خدمات حتما باید در ورودی ها و فرودگاه ها ارائه شود. این هتلدار یادآور می شود: “در بسیاری از کشورها علاوه بر این حتی در گیت های ورودی توصیه نامه هایی همراه با نقشه نیز به گردشگران داده می شود که این توصیه ها امنیت سفر گردشگر و در نهایت، رضایت او را افزایش می دهد.” خدماتی که در فرودگاه ها و ورودی های کشور ضرورت دارد برای گردشگران خارجی ارائه شود در مرحله نخست نیاز به برنامه ریزی و سیاست گذاری کلان دارد که باید از سوی دولت و سازمان های متولی همچون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارائه شود. اما کارشناسان توریسم معتقدند اجرای کار باید به بخش خصوصی سپرده شود چرا که تجربه و تخصص کافی در این زمینه را دارد.
در حال حاضر به باور کارشناسان و فعالان، فرودگاه ها و ایستگاه راه آهن ایران دست کم در پایتخت، ویترین مناسبی برای معرفی ایران نیستند و کم ترین امکانات و خدمات را برای گردشگران خارجی و حتی ایرانی ارائه نمی کنند.
