به گزارش «دنیای سفر»، دکتر منوچهر جهانیان، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ در یادداشتی که به مناسبت ۲۱ فوریه (۳اسفند) روز جهانی راهنمایان گردشگری در اختیار ایسنا قرار داد، نوشت: راهنمایان گردشگری به عنوانِ نماینده ای از جامعۀ میزبان و محلی در مقصدهای گردشگری نقش موثری در ارائه تصویر مقصد و معرفی جذابیت ها و ویژگی های فرهنگی و اجتماعی، تاریخی، تمدنی و میراث گرانبهای آن سرزمین دارند.
تعاملات بینافرهنگی شکل گرفته در حوزۀ گردشگری، تنوع گونه ها و جذابیت های میراث فرهنگی، تاریخی، تمدنی و طبیعی امروزه مورد توجه گردشگران می باشد.
دیپلماسی عمومی در عالی ترین سطح خود بسترساز تعامل فرهنگ ها و تمدن هاست و بهترین ابزار شناختن فرهنگ دیگران، شناساندن فرهنگ خویش به دیگران و تعاملات بینافرهنگی است و در توسعۀ روابط بین المللی نقش و اهمیت بسزایی دارد. بر این اساس راهنمایان گردشگری به عنوانِ سفیران فرهنگی می توانند نقش موثر و سازنده ای در توسعۀ روابط فرهنگی و گردشگری میان مردمان جوامع محلی، گردشگران و دولت های میزبان و مهمان داشته باشند.
در سال ۱۹۸۵ برای اولین بار «سالنامه تحقیقات گردشگری» به نقش و اهمیت راهنمایان را مورد توجه قرار داد. مطالعات بسیاری پیرامون اهمیت راهنمایان گردشگری انجام گرفته است؛ اما باید به این نکته توجه داشت که راهنمایان گردشگری صرفاً راهنمای تور نیستند؛ بلکه در شناخت و آگاهی بخشی به گردشگران و توسعه روابط و همکاری های فرهنگی و گردشگری و دیپلماسی عمومی می توانند نقش آفرین باشند. البته نقش راهنمایان محلی و ارگان های متولی در حوزۀ گردشگری نیز نباید نادیده گرفته شود.
راهنمای گردشگری در حقیقت فردی است که می تواند در تجربه اندوزی گردشگران نقش بسزایی ایفا کند. کوهن از جمله محققانی است که اولین بار به اهمیت و نقش راهنمایان گردشگری اشاره کرد. در نگاه وی دو نقش مهم می توان برای راهنمایان گردشگری به صورت ویژه تعیین کرد. واسطۀ اجتماعی و فرهنگی. واسطۀ اجتماعی ایجاد ارتباط شخص با گردشگران در یک محیط اجتماعی است و واسطۀ فرهنگی بر شناخت و تبادل و تعامل فرهنگی تاکید دارد.
درحالِ حاضر اهداف توسعۀ بین المللی گردشگری در راستای تحقق پایداری است. پایداری در همه جوانب اقتصادی، سیاسی، زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی. ارائه الگوهای پایدار تولید و مصرف، محافظت زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی، ازجمله رویکردهای پایداری در توسعۀ بین المللی گردشگری محسوب می شود.
در دنیایی که گردشگر با آگاهی و کسب تجربه به سفر می رود، در دنیایی که سفر به عنوانِ ابزار و وسیله ای برای بازیابی روحی و روانی انسان تلقی می گردد و در پی گمشدۀ خود که همانا خویشتن خود است، هستند و سیر در افاق و انفس و پی بردن به جمال و ذات جلال ازجمله اهداف گردشگری نوین است که هم نقش و اهمیت سفر و گردشگری و هم نقش هدایت سفر و گردشگری را که بر عهدۀ راهنمایان است، برجسته تر می کند. از آنجایی که گردشگران شبیه هم نبوده و با هم تفاوت دارند، لذا نوع رفتار و عملکرد راهنمای گردشگری بیش ازپیش معلوم می شود.
راهنمایان گردشگری علاوه بر مهارت های ارتباطی و آگاهی به تاریخ و ویژگی های مقصد گردشگری، بایستی انگیزه و تعهد بالایی در قبال گردشگران داشته و بتوانند نقش بسزایی در ایجاد تجربه دل انگیز و لذت بخش در میان گردشگران ایفا کنند. القای مبانی و مفاهیم پیرامون مقصد، ارزش های فرهنگی، فرهنگ عامه، آداب ورسوم مقصد به گردشگران، ایجاد انگیزه و حس و القای مثبت در گردشگران نسبت به مقصد گردشگری، ایجاد آگاهی و اطلاعات موردنیاز عمیق با هدف تأمین پایداری، می تواند گردشگران را بیش ازپیش به مقصد و تجربه کسب شده راضی و خشنود کند. راهنمایان گردشگری به همان اندازه که می توانند نقش مثبت ایفا کند، می توانند اثر مخرب هم داشته باشند.
توجه به اهمیت راهنمایان گردشگری و نقش مهم آنان در توسعه اهداف گردشگری و دیپلماسی عمومی به عنوانِ سفیران صلح و دوستی میان مردمان جامعه میزبان و محلی و گردشگران، می تواند در جهت رونق و شکوفایی و توسعه گردشگری مناطق و مقصدهای گردشگری بسیار تاثیرگذار باشد.
نکوداشت روز جهانی راهنمایان در جهت قدردانی و اهمیت حرفه راهنمایان، گامی موثر در جهت نقش و اهمیت راهنمایان در توسعه گردشگری است؛ که باید مورد توجه متولیان بخش دولتی و خصوصی گردشگری قرار گیرد.
