مرتضی رحمانی موحد، معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حاشیه ی افتتاحیه ۲۶ امین نمایشگاه ملی صنایع دستی تهران در گفتگو با دنیای سفر به تاثیر برگزاری چنین نمایشگاه هایی در توسعه گردشگری و جذب گردشگران اشاره کرد و گفت: فلسفه اصلی کنار هم قرار گرفتن سه حوزه تخصصی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، بهره مندی از مزیت هایی است که این ۳ حوزه در کنار یکدیگر می توانند برای یکدیگر ایجاد کنند و در نهایت منجر به ارتقا سطح نگهداری و کیفیت میراث فرهنگی، افزایش تولید و فروش و بهره دهی صنایع دستی و در آخر فزونی تعداد گردشگران داخلی و خارجی شوند.
وی با تاکید بر تخصصی شدن فرآیندها و مدیریت رویدادها اظهار کرد: نمایشگاه ها به عنوان رویدادهای جوامع نوین و یکی از کارکردهای اصلی حوزه های تجاری نیازمند بحث های تخصصی مربوط به خود بوده و سطح مدیریتی آنها، نحوه تاثیرگذاری و بهره برداری های اختصاصی از آنها، الزامات و تخصص های خود را می طلبد.
معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی اضافه کرد: وقتی صحبت از نمایشگاه می شود منظور مکانی برای عرضه است. جایی که برای مخاطب مورد نظر خود دارای جاذبه باشد و بتواند مردم را برای بازدید علاقه مند سازد. در نتیجه برگزاری این نمایشگاه ها می تواند در توسعه گردشگری داخلی تاثیر گذار باشد.
وی ادامه داد: سال گذشته که نمایشگاه صنایع دستی در نمایشگاه بین المللی برگزار شده بود به خاطر دارم اقشار مختلف مردم از استان های مختلف برای بازدید آمده بودند و این همان اصل قابلیت تبدیل نمایشگاه به یک جاذبه ی گردشگری است. در طی فرآیند بازدید علاوه بر خرید صنایع دستی، آشناسازی با فرهنگ، منابع تولید و جاذبه های استانی نیز ممکن می شود و همین اتفاق نقطه ای برای عزیمت به استان یا مقصد مورد نظر می شود و چرخه مورد نظر تکمیل می شود.
رحمانی موحد با اشاره به کارکردهای چندگانه نمایشگاه های صنایع دستی خاطر نشان کرد: چنین نمایشگاه هایی می تواند هم بخش جاذبه های یک استان را معرفی کند و هم به بحث جاذبه های تولیدی صنایع دستی و هنرهای سنتی استان بپردازد و در نهایت با ایجاد انگیزه لازم سفر به ایران یا تهران را ممکن سازد.
موج دوم سفر های مردمی تا چند هفته دیگر آغاز می شود
معاونت گردشگری سازمان با اشاره به موج دوم سفرهای مردمی در تابستان گفت: دستورالعمل سفرهای تابستانه در ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر آماده شده است و طی ده روز آینده و تا قبل از ماه مبارک رمضان ابلاغ می شود. برداشت ما این است که اصل سفرهای تابستان بعد از ماه رمضان اتفاق می افتد و تا آن زمان جزئیاتی که باید استان ها و ستادها انجام دهند در چارچوب طرح اصلی ستاد به انها گوش زد خواهد شد.
وی ادامه داد: در تابستان به دلیل اینکه بازه تعطیلات طولانی تر است و رفت و آمدها در مدت زمان بلندتری اتفاق می افتد، کنترل و نظارت بر حوزه ها قدری ساده تر از سفرهای نوروزی است که به طور متراکم در دو هفته انجام می شود.
رحمانی موحد در مورد نظارت بر نرخ هتل ها خاطر نشان کرد: افزایش نرخ هتل ها و اقامتگاه ها، تابع همان ظرفیتی است که قبلا ابلاغ شده و تا آخر شهریور نیز اعتبار خواهد داشت و این بدین معنی است که تنها ۱۲ درصد نسبت به نرخ پایه سال گذشته باید افزایش قیمت وجود داشته باشد.
وی در ادامه افزود: البته برخی از هتل ها وقتی ارزش افزوده و حق سرویس را نیز اضافه می کنند و ممکن است این برداشت غلط ایجاد شود افزایش نرخ اتاق تا ۳۵ درصد نیز صورت گرفته است در حالی که ۱۲ درصد افزایش تنها مربوط به نرخ پایه است و اضافه شدن باقی درصدهای خدماتی و غیره کاملا معمول و روتین است.
معاونت گردشگری سازمان ادامه داد: نرخ ها از طریق تمام ادارات کل سازمان به استان ها ابلاغ شده و افزایش این مقدار بیش از ۱۲ درصد پذیرفتنی نیست و اگر کسی شکایتی بکند به شکایت وی به سریعا رسیدگی می شود.
ساختار سازمانی موجود برای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایده آل است.
رحمانی موحد در پاسخ به این سوال که آیا ساختار فعلی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به گردشگری آسیب رسانده است یا نه، تصریح کرد: در دو سال و نیم گذشته در برخی از جلسات و کمیته های مشورتی در مورد تفکیک این ۳ حوزه نظریه هایی به گوشم رسیده است اما معتقدم قرار گرفتن این سه حوزه در کنار یکدیگر می توانند به توسعه و رشد یکدیگر کمک کنند. صنایع دستی و میراث فرهنگی ما چه در سطح میراث ملی، طبیعی و جهانی به عنوان جاذبه های گردشگری مورد استفاده قرار می گیرند و حفظ و صیانت از آنها برای ماندگاری گردشگری مهم است.
وی ادامه داد: همجواری این ۳ حوزه در مقایسه با وقتی که از یکدیگر تفکیک می شوند می تواند تحقق اهداف ونتیجه عملکردهای آنها را به تبع بیشتر و بهتر کند.
معاونت گردشگری سازمان در پاسخ به این سوال که آیا گنجانده شدن گردشگری در وزارت صنعت و معدن و تجارت می تواند برای توسعه اقتصادی و کسب و کاری گردشگری مفید تر باشد اظهار کرد: به نظر من تک بعدی نگاه کردن به گردشگری می تواند به این صنعت آسیب بزند. گردشگری یک فرآیند چند وجهی است و تاثیرات زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی و صنعتی دارد. وقتی از صنعت گردشگری سخن به میان می آوریم به نظامی یکپارچه اشاره می کنیم که باید بر آن حاکم باشد و اگر این نظام شکل نگیرد نمی توانیم شاهد توسعه صنعت گردشگری باشیم. فقط با رویکرد اقتصادی نمی توان به گردشگری نگاه کرد.
رحمانی موحد تصریح کرد: تمام گردشگرانی که به ایران می آیند با توجه به جایگاه و ساختار حکومتی ایران به کشور وارد می شوند. گردشگر برای ما یک فرصت انتقال پیام است و جای گرفتن این صنعت در وزارت های اقتصادی مانع از توجه به این جنبه از گردشگری می شود و آن راتضعیف می کند.
وی اضافه کرد: برای تحقق یک نگاه فرابخشی و نه دستگاهی ساختار فعلی سازمان از نظر من مطلوب است. به دلیل اینکه این سازمان زیر نظر نهاد ریاست جمهوری است، بر همه دستگاه ها ارجحیت حاکمیتی می یابد و قوانین در بخش های میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی جنبه حاکمیتی پیدا می کند.
معاونت گردشگری در توصیح این مطلب که وزارت خانه نبودن گردشگری نظارت مجلس را بر آن محدود می سازد گفت: ما برای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مشکل نظارتی نداریم. مجلس تنها دستگاه نظارتی نیست. دیوان محاسبات و سازمان بازرسی نیز به عنوان بخشی از دستگاه های نظارتی دائما بر کار سازمان نظارت دارند. هم اکنون نیز مجلس در شورای عالی میراث فرهنگی عضو ناظر خود را انتخاب کرده و بر تصمیمات شورا نظارت دارد. نباید تاکید تنها بر جنبه های ساختاری کار باشد. جنبه های محتوایی، فلسفه و اهداف و ماموریت های سازمان باید کلان دیده شود و نه بخشی و یا دستگاهی.
وی ادامه داد: گردشگری وابسته به فعالیت و همکاری بیش از ۳۰ دستگاه در کشور است. چطور می توان یک دستگاه را بر دستگاه دیگر ارجحیت داد! به هر حال دستگاه اداری بدین صورت تشخیص داده است که ساختار سازمانی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چنانچه زیر نظر رییس جمهور باشد به اشرافیت بیشتری دست می یابد و بدین ترتیب این سازمان از نظر پروتکلی بالاتر از سایر دستگاه ها قرار می گیرد و توجه و حرف شنویی نسبت به آن بیشتر خواهد بود.
رحمانی موحد در واکنش به این سوال که ساختار سازمانی مورد نظر به هر حال نتوانسته است اهداف برنامه های توسعه را محقق سازد، بیان کرد: این مشکل تنها برای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وجود ندارد. سایر دستگاه ها نیز از اهداف برنامه توسعه عقب هستند.
