به گزارش «دنیای سفر» به نقل از روزنامه «دنیای اقتصاد» غذای ایرانی به واسطه تنوع و ازدیاد خود، به مثابه یک خوراک ناب گردشگری برای کشور محسوب می شود، اما نتوانسته به عنوان یک نقطه قوت در برنامه های سیاستگذاران و تورهای خارجی قرار بگیرد و همچنان مغفول مانده است. حتی گیلان با وجود تبدیل شدن به یک برند غذایی جهانی، همچنان جایگاهی در مقصد منتخب گردشگری از سوی برنامه ریزان و فعالان صنعت گردشگری در بسته های مسافرتی توریست های خارجی پیدا نکرده است. همچنین بی توجهی به پتانسیل های غذایی دیگر شهرها و استان ها، باعث شده بسیاری از مناطق مهم غذایی ایران از قرار گرفتن در فهرست مناطق برتر غذایی جهان باز بمانند. این در حالی است که «غذا» یک محرک اصلی بر جذب گردشگران به یک مقصد توریستی به شمار می آید.
خوراک ناب توریست خارجی
اناربیج، میرزاقاسمی، باقلاقاتق، زیتون پرورده، کباب ترش، کته و بسیاری دیگر از غذاهای ناب گیلانی، توانسته خود را به جهان معرفی کند و این استان را به واسطه غذا به یک منطقه برتر غذایی تبدیل کند. سایت TasteAtlas، راهنمای آنلاین تجربه سفر برای غذاهای سنتی، بهترین مناطق غذایی جهان را رتبه بندی کرد که براین اساس «گیلان» به عنوان تنها منطقه غذایی ایران توانست در این لیست ۱۰۰ منطقه برتر جای بگیرد و رتبه بیست و چهارم را به خود اختصاص دهد.
گیلان با ۲۲۰ نوع غذا، یکی از متنوع ترین غذاها را دارد که علاوه بر به دست آوردن امتیازاتی چند در این سایت گردشگری، در یونسکو نیز توانسته به عنوان شهر خلاق خوراک به ثبت برسد. بنابراین غذا را می توان یکی از محرک های اصلی سفر به این استان دانست؛ چرا که در سفر به گیلان، تنها طبیعت و سایت های گردشگری آن نیست که برای مسافران و گردشگران جذابیت دارد، بلکه، غذاها و نحوه پخت و وسایل مورد نیاز برای پخت غذاها نیز از جاذبه های مهم سفر به گیلان به شمار می رود. در سفر به استان گیلان اگر هوس کته و باقلاقاتق و مرغانه با ماهی شور یا سفید و سیر ترشی کنید، فقط کافی ست به راسته ماهی فروشان رشت یا هر شهر دیگری از گیلان بروید و به خرید ماهی، زیتون، دِلار و دیگر محصولات غذایی محلی مشغول شوید.
قدم زدن در بازارهای محلی گیلان، یکی از جاذبه های مهم سفر برای گردشگران محسوب می شود. زنان و مردان محلی محصولات غذایی خود را به بازار آورده و با پهن کردن بساط روی زمین، محصولات خود را به فروش می رسانند. ترکیب بازاری رنگارنگ با صداهای محلی، گردشگران زیادی را مشتاق به قدم زدن در راسته ماهی فروشان می کند. این منطقه برتر غذایی با ترکیب سیر و بادمجان و انار و دِلار متنوع ترین و لذیذترین غذاها را فراهم می کند که این مقصد بسیار زیبا و خوش آب و هوای گردشگری را به یک برند جهانی غذا تبدیل کرده است.
اینکه گیلان توانست از بین نزدیک به ۴۰۰هزار غذا و ۱۱۵هزار محصولات غذایی، با کسب بالاترین امتیازها در بین ۱۰۰ منطقه غذایی برتر جای بگیرد، فرصت مناسبی برای این استان حداقل به واسطه غذاهایش به جهان و جذب گردشگران از سراسر جهان فراهم می کند. زیرا غذا یکی از دلایل مهم سفر به برخی مقاصد برای بسیاری از گردشگران است. در واقع غذا ممکن است در انتخاب مقصد تاثیر بگذارد. بنابراین از این منظر، برند شدن گیلان به واسطه تنوع غذایی اش، می تواند برای متولی و فعالان گردشگری، شرایط جذب گردشگران را فراهم کند. اما با نگاهی به لیست ۱۰۰ منطقه برتر غذایی، باید گفت که غذاهای ایرانی نتوانسته به جایگاه واقعی خود در سطح جهانی دست یابد. ایتالیا توانست ۱۷ منطقه غذایی خود را در این لیست جای دهد و بیشترین سهم منطقه غذایی برتر را به خود اختصاص دهد. آمریکا و فرانسه هر کدام با ۱۱ منطقه، اسپانیا با ۱۰ منطقه و هند با ۸ منطقه غذایی توانستند پس از ایتالیا بیشترین سهم از این مناطق برتر را به دست آورند.
همچنین ۲ تا ۵ منطقه از اکثر کشورهای ثبت شده، در این لیست حضور دارند؛ این در حالی است که ایران با این حجم عظیم از تنوع غذایی، تنها یک سهم در این لیست ۱۰۰ منطقه ای به دست آورده است. می توان جای خالی دیگر استان ها را به خوبی احساس کرد. کرمانشاه دیگر شهر خلاق خوراک ثبت شده در یونسکو، از فهرست برترین مناطق غذایی این سایت آنلاین گردشگری از نگاه غذاهای سنتی جای مانده است. همان طور که استان های جنوبی به واسطه سبک غذایی متفاوت و لذیذ خود یا استان های غربی و شرقی و مرکزی که هر کدام حداقل ۱۰۰ نوع غذای خاص منطقه خود را دارند، نتوانستند به عنوان یک مقصد برتر غذایی معرفی شوند.
در این روزهایی که بازار گردشگری ایران، به دلایل مختلف سیاسی و اقتصادی نه تنها جایگاه قابل توجهی در سطح جهانی به دست نیاورده است، بلکه به واسطه تاثیرپذیری از هر رویداد داخلی و خارجی، اندک گردشگران خود را نیز از دست می دهد، تمرکز بر محوریت خوراک و شناساندن ایران از بعد مقصدی با متنوع ترین فرهنگ و خوراک بهترین فرصت مناسب را برای جذب گردشگران و توجه به مقاصد غذایی ایران فراهم می کند. اما آنچه که در سیاست های جذب گردشگر از سوی فعالان این عرصه و سیاستگذاران گردشگری مشاهده می کنیم تمرکز صرف بر چند مقصد سنتی همچون تهران، اصفهان، یزد، شیراز و مشهد است که از منظر غذایی توجهی به جذب گردشگران نمی شود.
در واقع غذا و خوراک جایگاهی در انتخاب معرفی مقاصد گردشگری از سوی برنامه ریزان و طراحان جذب توریست بین المللی ندارد، در نتیجه حتی مقاصدی که از منظر غذا جایگاهی در سطح جهانی به دست آورده اند در بسته مسافرتی گردشگران خارجی به ایران قرار ندارند. گیلان وکرمانشاه که به واسطه تنوع غذایی خود جایگاهی جهانی به دست آورده اند عمدتا در پکیج مقاصد سفر به ایران گنجانده نشده اند و شاید درنظر نگرفتن تمامی ابعاد علاقه مندی مسافران و تمرکز صرف بر بعد تاریخی و فرهنگی گردشگری، ایران را از تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری جذاب باز داشته است و تنها نمی توان بحران های سیاسی و اقتصادی و بهداشتی را مقصر نادیده گرفته شدن جاذبه های گردشگری ایران دانست.
بحران های سیاسی و اقتصادی و بهداشتی در کشورهایی همچون ترکیه که اکنون رتبه پنجم برترین مقاصد توریستی جهان را به خود اختصاص داده است، نیز وجود دارد، اما هر بار این بازار گردشگری است که پس از وقفه ای کوتاه به نجات اقتصاد این کشور می آید و محرکی برای توسعه اقتصادی و حتی سیاسی ترکیه به شمار می رود. چرا که این کشور توانسته از تمامی پتانسیل های خود برای جذب گردشگران استفاده کند و غذا نقش مهمی در جذب گردشگران به ترکیه دارد. وعده صبحانه ترکی یکی از جاذبه های مهم سفر به ترکیه برای گردشگران از سراسر جهان محسوب می شود. چنان که در سال گذشته CNN در گزارشی صبحانه ترکیه را در رتبه اول ۱۰۰ صبحانه برتر قرار داده بود و اتفاقا خبری از صبحانه های ایرانی در این لیست ۱۰۰تایی نبود.
