به گزارش «دنیای سفر» جاده های جنگلی «دوهزار» و «سه هزار» از زیباترین جاده های ایران به شمار می آیند که نه تنها با بحران زباله دست به گریبان اند که پرورش دهندگان ماهی و ویلاها و اقامتگاه های اجاره ای بخش هایی از آن ها را قرق کرده اند. علاوه بر این، حاشیه این جاده ها با استقرار دکه های فروش بلال و لباس و آش دچار شلختگی و بی نظمی هایی شده است.
جنگل های «دوهزار» و «سه هزار» در دل طبیعت تنکابن در استان مازندران قرار گرفته اند و مسیر دسترسی این دو جنگل متفاوت است. جاده دوهزار از منطقه «خرم آباد» در شهر تنکابن شروع می شود و در طول این مسیر جنگلی، رودخانه، آبشار و چشمه ها آب معدنی مشاهده می شود و انتهای آن به جاده و جنگل سه هزار می رسد.
جاده جنگلی دوهزار با آن که بسیار زیبا و دلفریب است، اما نابسامان به نظر می آید؛ دکه هایی که نامنظم در حاشیه ردیف شده اند و زباله هایی که رودخانه از بالادست آورده و در جنگل رها شده، کلبه هایی با فقیرترین وضعیت در حاشیه جاده که به قیمت ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان برای هر شب به مسافران اجاره داده می شود، استخرهای پرورش ماهی که شمارشان رو به فزونی رفته و اقامتگاه هایی که بخش هایی از جنگل را به انحصار گرفته اند و استفاده از جنگل و حاشیه رودخانه را اختصاصی کرده اند.
حامد داودی راد، راهنمای طبیعت گردی در تنکابن، افزایش استخرهای پرورش ماهی را معضل مؤخر جاده جنگلی دوهزار می داند و می گوید: وضع واقعا نگران کننده شده است، حریم رودخانه دوهزار به مردم نمی رسد و فقط به پرورش ماهی اختصاص یافته است. اقامتگاه هایی که در دل جنگل و در چالدره احداث شده کاملا اختصاصی شده است و امکان حضور عموم را ندارد، درحالی که بخشی از جنگل به عنوان منابع طبیعی ملی در اختیار این اقامتگاه ها قرار گرفته است.
او ادامه می دهد: محورهای توریستی دوهزار و سه هزار، آشفته شده اند و چیزی برای گردشگران جز آش و بلال و کلبه اجاره ای ندارند.
مجتبی تقوایی، راهنمای محلی گردشگری تنکابن هم به معضل زباله در جنگل دوهزار اشاره می کند و به ایسنا می گوید: محدوده ای از این جنگل به محل دفن زباله های شهری تبدیل شده است که تولید شیرابه می کند. از طرفی در حاشیه جاده هم مسافران و راننده ها زباله های خود را رها می کنند. علاوه بر این ها، در حاشیه جاده، دکه هایی با مصالح ناهمگون ردیف شده اند که فقط چهره این جاده را زشت و نامنظم کرده اند.
جاده جنگلی دوهزار که محبوب گردشگران عرب هم هست، هیچ تابلو و مشخصاتی که به گردشگر اطلاعات درست از گونه های گیاهی، جانوری و جاذبه ها بدهد، ندارد، اگر تابلویی هم مشاهده می شود به استخرهای پرورش ماهی، آش فروشی ها و کلبه های اجاره ای تعلق دارد.
وضعیت در جاده جنگلی سه هزار بهتر نیست. جاده جنگلی سه هزار نیز از میان جنگل های زیبا و سرسبزی عبور می کند و در نهایت به ارتفاعات ییلاقی مازندران می رسد، اما در کنار تمام معضل های مشابه جاده دوهزار، پدیده خانه های دوم و ویلاسازی در دل جنگل در این بخش بیداد می کند.
الهام کریمی کارشناس و فعال گردشگری در تنکابن به ایسنا می گوید: معضل های این مناطق باید دسته بندی شود؛ دکه ها، زباله ها، خانه های دوم و ایستگاه های پرورش ماهی. دکه ها که مشخص نیست از کجا مجوز می گیرند. خیلی از ادارات نامه های درخواست ایجاد دکه را امضا می کنند، اما نهایتا تحت نظارت ارگان خاصی نیستند.
او اضافه می کند: ظرفیت این دو منطقه برای احداث دکه ها بررسی نشده و به نظر می رسد به حد اشباع رسیده است. در واقع دکه ها به جای عامل توسعه و رفاه، عامل تخریب شده اند. هم تخریب زیست محیطی و هم بصری که پیشنهاد ساماندهی آن ها شده است، ضمن این که ضرورت دارد مرجع مجوز این دکه ها مشخص شود، غربال گری شوند و شرایط ساخت وجود داشته باشد.
این فعال گردشگری تاکید می کند: وجود دکه ها در جاده های جنگلی دوهزار و سه هزار از منظر گردشگری باید بررسی شود و تا حد امکان، متحدالشکل شوند.
کریمی درباره زباله و تخریب های دیگر در این دو منطقه گردشگری اظهار می کند: حجم گردشگران ورودی به منطقه و نبود آموزش و فرهنگ سازی در منطقه (منظورم دهیاران است) و همچنین نپذیرفتن مسئولیت از طرف ارگان های مختلف باعث تلنبار شدن زباله ها در گوشه کنار این دو محور گردشگری شده است.
او اضافه می کند: محل تجمیع زباله کل شهرستان تنکابن در روستایی در دوهزار است که خود باعث تولید شیرابه های سمی و بوی نامطبوع و … شده است. به تازگی شهرداری شهر تنکابن اقدام به فعالیت هایی برای تفکیک و تولید کمپوست کرده است، اما هنوز آموزش منسجمی در این حوزه برای بومیان نبوده و در نهایت حفاظت و حراست نه از طرف گردشگران و نه از طرف دهیاران انجام نمی شود. حتی کمبود سطل های زباله را شاهدیم.
کریمی درباره معضل «خانه دوم» که گریبان کل استان مازندران است، نیز می گوید: برخی دهیاران به از بین برندگان اصلی طبیعت و فرهنگ در منطقه تبدیل شده اند و اجازه ساخت هر نوع سازه ای مغایر با اصالت و بوم منطقه داده می شود. بلندمرتبه سازی در محورهای دوهزار و سه هزار رایج شده و حریم امن خانه های روستایی از بین رفته است. شکل ظاهری روستاها هیچ جذابیتی ندارد و نکته مهم تر این است که بیشتر این خانه ها، «خانه های دوم» هستند و استفاده دائمی نمی شوند.
این کارشناس گردشگری درباره پرورش ماهی ها که معتقد است از نظر تعداد و نوع کاربری به معضل تبدیل شده اند، می گوید: ایستگاه های پرورش ماهی تقریبا تمام بستر رودخانه (دوهزار) را گرفته اند. جای مناسب بر ای اسکان و پیک نیک خانواده ها و گردشگران وجود ندارد. به دلیل طبخ توأم با فروش ماهی در محل، کسب وکار واحدهای گردشگری (پدیرایی و رستوران ها) دچار آسیب شده است. وجود پرورش ماهی می تواند یک جاذبه انسان ساخت باشد و نه فقط محلی برای ارائه خدمات غذا یا فروش. البته به شرطی که بررسی و کارشناسی درست و کنترل و ارزیابی های بعدی انجام شود.
