به گزارش خبرگزاری ایسنا؛ نیلوفر صادقی در “نشست ترویج علم در استان مرکزی” که در دانشگاه صنعتی اراک برگزار شد، با بیان اینکه امسال هفتادمین سال تأسیس یونسکو است، افزود: یونسکو که مقر اصلی آن در پاریس است، در سال ۱۹۴۵ بعد از جنگ جهانی دوم تأسیس شد و سرلوحه کار آن نهادینه کردن صلح در اذهان بشر، احترام به عدالت، قانونمداری و حقوق بشر براساس منشور سازمان ملل متحد است.
وی افزود: یونسکو متشکل از چهار بخش اصلی آموزش، علوم، فرهنگ و ارتباطات و اطلاعات است و بخش فرهنگ از سایر بخش ها شناخته شده تر است. در دنیا یونسکو از چندین طریق فعالیت خود را دنبال می کند و دفاتر منطقه ای آن شامل کشورهای ایران، افغانستان، پاکستان و ترکمنستان است.
صادقی اظهار کرد: مهم ترین عامل برای توسعه ایران در شرایط امروز کشور، برقراری ارتباط تنگاتنگ بین بخش های سیاستگذاری در علم است و سنگ بنای این توسعه اقتصاد دانش بنیان در یک کلمه است. باید به دنبال ثروتی باشیم که برپایه دستاوردهای علمی باشد.
مدیر بخش علوم طبیعی دفتر منطقه ای یونسکو گفت: متأسفانه در کشور تشریک مساعی که یکی از اهداف توسعه پایدار است، وجود ندارد، اما در استان مرکزی ایجاد شورای هماهنگی دانشگاه های استان اقدامی قابل تقدیر است که تشریک مساعی در زمینه علم را به دنبال دارد.
وی یکی از اهداف برنامه توسعه جدید تا سال ۲۰۳۰ را در بخش محیط زیست دانست و افزود: در حال حاضر، ۶۵۰ ذخیره گاه زیست کره در جهان ثبت شده که از این تعداد، ۱۱ ذخیره گاه زیستگاهی در ایران است و ۱۷ سایت میراث فرهنگی کشور در یونسکو به ثبت رسیده اند.
صادقی یکی از اولویت های مهم یونسکو را توانمندسازی زنان در مدیریت آب و علم ذکر و اظهار کرد: اگر زنان حضور خود را در فعالیت های تحقیقاتی و علمی پررنگ تر کنند، اثرات مستقیمی بر توسعه علم و افزایش کیفیت زندگی خواهد داشت، چرا که زنان دیدگاه تکمیل کننده دارند و یکی از ویژگی ها آنان این است که برعکس مردان، آموخته های خود همچون مصرف بهینه آب را به اعضای خانواده منتقل می کنند.
وی با بیان اینکه زنان هنوز در سطح دنیا با مشکلات اجتماعی و فرهنگی بسیاری روبرو هستند، ادامه داد: فرصت های محدود آموزشی، سهم نابرابر در عرصه های پژوهشی و شرایط ناعادلانه استخدام از جمله این چالش هاست. در دنیا فقط ۲۸ درصد از فعالیت های پژوهشی را زنان انجام می دهند. در کشورهایی همچون هند زنان روزی هفت ساعت از وقت خود را صرف تهیه آب برای خانواده خود می کنند و حتی دختران با خروج از مدارس به کمک مادران خود می روند که این مسائل آن ها را از پرداختن به فعالیت های آموزشی و سودمند دور می کند.
صادقی تأکید کرد: آموزش، مؤلفه ای مهم در توانمندسازی زنان است، از این رو یونسکو در سال ۲۰۱۱ با اتکا بر این مهم که آموزش زنان می تواند پایان چرخه فقر و عدالت را به همراه داشته باشد، ابتکار مشارکت جهانی برای آموزش زنان را تحت عنوان “زندگی بهتر، آینده بهتر” بنا نهاد.
وی در ادامه با اشاره به سایر اقدامات یونسکو اظهار کرد: مناطق حفاظت شده ای از طرف یونسکو زیر پوشش دفتر شورای هماهنگی بین المللی برنامه انسان و کره مسکون قرار گرفته اند که شامل مناطق ارژن، ارسباران، گئو، حرا، دنا، پارک های ملی گلستان، کویر و تالاب ارومیه، پناهگاه حیات وحش میانکاله، پارک ملی و پناهگاه توران و تنگ صیاد هستند.
صادقی بیان کرد: ۱۰ میراث ناملموس همچون تعزیه خوانی، آیین نوروز، قالیبافی و … نیز در یونسکو به ثبت رسیده اند.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۹ کرسی دانشگاهی یونسکو وجود دارد، افزود: هر دانشگاهی می تواند درخواست ایجاد کرسی وابسته به یونسکو بدهد.
۶۵۰ ذخیره گاه زیست کره در جهان ثبت شده که از این تعداد، ۱۱ ذخیره گاه زیستگاهی در ایران است و ۱۷ سایت میراث فرهنگی کشور در یونسکو به ثبت رسیده اند
رئیس انجمن ترویج علم ایران نیز در این نشست گفت: هفته ترویج علم از سوی یونسکو از ۱۰ نوامبر همزمان با ۱۹ آبان ماه، مصادف با روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، معرفی شد و سلسله نشست های استانی ترویج علم در ادامه فعالیت های هفته مذکور برگزار می شوند.
اکرم قدیمی افزود: به فعالیت هایی همچون آموزش علوم به مردم عادی، تقویت باور واقعی به ضرورت علم و همگانی کردن علم، ترویج علم گفته می شود که کوتاه ترین مسیر جهت دسترسی عموم به علم و نتایج علمی است. اگر جلب کردن توجه مردم به علم و عرضه آن در سطح جامعه استمرار پیدا کند، موجب خردگرایی در جامعه و پیشبرد علم، ترقی و رفاه خواهد شد.
قدیمی ادامه داد: ترویج علم به مفهوم نوین آن از دهه ۸۰ میلادی در کشورهای توسعه یافته آغاز شد. در این دهه این موضوع در کشورهای انگلستان و آمریکا مورد توجه جدی قرار گرفت و بر این اساس برنامه های مختلفی در راستای افزایش درک علم و فناوری در میان مردم چیده شد.
رئیس انجمن ترویج علم ایران اضافه کرد: ترویج علم در ایران یک فرآیند جدید است و شاید بتوانیم رگه های آغازین آنرا در نیم قرن گذشته با شروع کار رادیو شاهد باشیم، اما در چند سال گذشته معنای واقعی تری به خود گرفته است.
وی با بیان اینکه انجمن مذکور در سال ۸۰ به ثبت رسمی رسید، هدف از راه اندازی آنرا ترویج علم بین عموم مردم، اشاعه تفکر علمی، جلب مشارکت و هماهنگی میان نهادهای مروج دانش، آموزش مروجان دانش، نهادینه کردن ترویج علم و از میان برداشتن فاصله بین علم و جامعه را از اهداف تأسیس انجمن علم ایران برشمرد.
قدیمی اضافه کرد: گروه های داوطلب جهت آشنایی مردم با موضوعات خاص بهداشتی و کشاورزی، همچنین نهضت سواد آموزی در راستای ترویج علم عمل کردند.
وی با اشاره به فعالیت هایی که از سال ۸۰ آغاز شد، گفت: شانزدهمین دوره جایزه ترویج علم در سال ۸۰ ایجاد شد که دارای شاخه های مختلفی همچون جایزه مروجان و معلمان علم در مناطق محروم، جایزه رسانه، سمینار، سخنرانی، پژوهش و ترجمه است.
رئیس انجمن ترویج علم ایران گفت: برگزاری هفته ترویج علم در ایران از سال ۹۱ آغاز شد و امسال ۲۰ انجمن و نهادهای مختلف در بزرگداشت این هفته با ما همکاری کردند.
قدیمی ادامه داد: برای اولین بار این هفته در ۱۹ آبان ۹۴، به عنوان آغاز هفته ترویج علم در تقویم به ثبت رسید که هدف اصلی آن نهادینه کردن نقش علم در راستای تحقق صلح و توسعه در اذهان است.
وی افزود: در حال حاضر ترویج علم در کشور توسعه یافته، اما شاهد پراکندگی، غیرمتمرکز بودن و خودجوش بودن آن هستیم، همچنین شاهد تعدد و تنوع در اینگونه حرکات هستیم که از طرفی مثبت بوده و نشان از ظرفیت در توسعه علم دارد و از سوی دیگر فعالیت های علمی دچار ضعف هستند که با اصلاح سیاست ها قابل رفع است.
