به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد؛ سرپرست معاونت میراث فرهنگی این اداره کل در خصوص این بنای تاریخی گفت: با توجه به نوع معماری قدمت آن مربوط به دوره اواخر قاجار و اوایل پهلوی می باشد و وجه تسمیه آن متاثر از نام خانوادگی مالکین فعلی است.
محسن ذاکری نیا اظهار داشت: این بنا از خانه های ارزشمند داخل بافت تاریخی یزد است. خانه دارای دو ورودی است که ورودی اصلی در ضلع جنوب و ورودی دوم که به صورت پارکینگ در دوره های بعد ایجاد شده، ضلع غربی است. بنا به صورت حیاط مرکزی و در سه جبهه ساخت، طراحی و احداث شده است. پس از ورودی اصلی یک هشتی قرار دارد که فضای داخل آن یک ورودی به پشت بام و یک ورودی به داخل پارکینگ بنا دارد و هشتی با یک راهرو کوتاه به حیاط می رسد. پوشش سقف راهرو طاقچه های ایجاد شده داخل دیوار آن به صورت کلیل است.
وی افزود: ضلع شمالی خانه دارای یک اتاق دو دری که سمت راست این اتاق ها، فضایی با کاربری سرویس بهداشتی و سمت چپ آنها یک راهرو است که انتهای آن به راه پله پشت بام می رسد و ورودی اتاقهای ضلع شمالی نیز داخل آن قرار گرفته است. پوشش داخلی اتاق ها در این ضلع به صورت خنچه پوش می باشد. در اتاق ها، چوبی و ورودی اتاق های ضلع شمالی و جنوبی داخل تاق نماهایی با قوس هلالی ایجاد شده است.
ضلع جنوبی دارای راهروی ورودی و دو اتاق با پوشش سقف ضربی است و در ضلع شرقی خانه تنها چندین طاق نما با قوس هلالی مشاهده می شود ضلع غربی دارای سه اتاق و یک فضا با کاربری آشپزخانه است.
بنا دارای دو زیرزمین در ضلع های غربی و جنوبی است که دسترسی به زیرزمین ضلع غربی امکان پذیر نیست ولی در ضلع جنوبی زیرزمین دو قسمت دارد. اتاقکی که مخصوص نگهداری مواد غذایی بوده و بخش پایاب که در گذشته های دور آب اقنات از این قسمت عبور می کرده است که هنوز هم آثاری از قسمت ورودی و خروجی آب می توان مشاهده کرد.
این مقام مسئول خاطرنشان ساخت: به طور کلی مصالح به کاررفته در بنا خشت و آجر با پوشش گچ و کاهگل می باشد و قرار گرفتن در حریم مجموعه ثبتی امیرچخماق که به شماره ۲۴۱۶ مورخ ۱/۶/۷۸ به ثبت رسیده است، از ویژگی های بنا محسوب می شود.
ذاکری نیا تصریح کرد: این بنا جهت استفاده مسکونی طراحی و احداث شده ولی باتوجه به وضعیت و فضاهای موجود در بنا به جز کاربری مسکونی، کاربری گردشگری نیز گزینه مناسبی برای آن به شمار می آید.
گفتنی است این بنای ارزشمند در تاریخ ۱۳/۸/۹۴ به شماره ۳۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
