به گزارش «دنیای سفر» از روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، افشین دانه کار به مناسبت روز جهانی تالاب ها (۱۳ بهمن ماه) با اشاره به اینکه تالاب های خشک شده تبدیل به کانون ریزگرد می شوند، افزود: حفاظت از تالاب ها در امنیت اکوسیستم و امنیت ملی بسیار موثر است و می تواند از مهاجرت اقلیمی افراد در مناطق کم آب جلوگیری کند.
وی با اشاره به مشکلات و موانع موجود در امر حفاظت از تالاب ها، افزود: تالاب ها در چرخه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جایگاه ویژه ای دارند که از درجه حساسیت بالایی هم برخوردارند، این حوضه های آبی علاوه بر ارائه خدمات نسبت به هرگونه تغییر در محیط واکنش نشان می دهند، بررسی ها نشان می دهد که جوامع محلی بیش از ۵۰ خدمت از تالاب ها دریافت می کنند.
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران تصریح کرد: به نظر می رسد باید سطح آگاهی مردم و مسوولان نسبت به این زیستگاه ارزشمند بیش از بیش افزایش یابد و تجربیات چند سال اخیر نشان می دهد که بخش بزرگی از خدمات تالاب ها را دقیقا زمانی متوجه می شویم که آن را از دست داده ایم.
دانه کار ادامه داد: بیشتر تالاب های خشک شده در کشور اکنون به مرکز ریزگرد تبدیل شده اند یا خشک شدن آنها منجر به از دست رفتن آب های زیرزمینی شده که نخستین آسیب آن متوجه جوامع محلی است و در بلند مدت حتی می تواند مانعی در برابر توسعه باشد.
وی اضافه کرد: در کشور نزدیک به ۲۵۰ پیکره آبی وجود دارد که نسبت به ابعاد آنها در رده های مختلف از جمله برکه، دریاچه، دریاچه متوسط و بزرگ دسته بندی می شوند که به همراه زیستگاه های آبی کنار ساحلی جمعا ۴ میلیون هکتار از اراضی کشور را به خود اختصاص داده اند.
همه تالاب ها در فلات مرکزی ایران دچار مرگ آبی شده اند
وی با اشاره به اینکه بسیاری از خدمات تالاب ها متوجه خود زیستگاه ها نمی شود، تاکید کرد: اما این خدمات باعث ثبات در منطقه می شود و به معنای واقعی کلمه تنوع زیستی و تنوع ژنتیکی کشور را تضمین می کند، همچنین تالاب ها باعث تغذیه سفره های زیرزمینی و ترسیب کربن می شوند که از اهمیت ویژه ای در مدیریت اکوسیستم ها برخوردار است.
دانه کار افزود: قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور نقش سازمان محیط زیست را پررنگ نشان می دهد اما این در حالیست که اگر انسجامی در نظام بهره برداری نداشته باشیم و دستگاه بهره بردار عملکرد مثبتی نداشته باشد، قطعا تاب آوری تالاب ها کاهش می یابد.
عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران بیان داشت: متاسفانه در سال های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی پدیده های حدی افزایش یافته و در نقاطی از کشور با خشکسالی ها و نقطه دیگری سیلاب های پی در پی روبرو هستیم که توان مدیریت آنها را نیز نداریم و آنچه اکنون می تواند به ما در این باره کمک کند هماهنگی بیشتر نهادها و دستگاه ها در اعمال مدیریت واحد نسبت به سرزمین و یک اکوسیستم است.
انتقال آب بین حوضه ای نگرانی افزایش روند توسعه را بیشتر می کند، راه حل تامین حقابه و سازگاری با تغییرات اقلیمی است.وی ادامه داد: فلات مرکزی ایران با ۱۰ میلیارد مترمکعب کمبود آب روبرو است و سفره های آب های زیرزمینی در کشور در حال از بین رفتن هستند و اگر برای تامین این ۱۰ میلیارد مترمکعب برنامه ای نداشته باشیم با یک بحران جدی در سطح ملی روبه رو خواهیم شد.
دانه کار راه حل های دولت در این باره را بی ثمر دانست و تصریح کرد: دولت سعی دارد این مساله را با انتقال آب به فلات مرکزی از خلیج فارس یا دریای عمان جبران کند که در عمل امکان پذیر نخواهد بود.
او اضافه کرد: هم اکنون همه تالاب ها در فلات مرکزی ایران دچار مرگ آبی شده اند و با انتقال آب تنها می توانند نقش تالاب را به لحاظ آبی و در یک مقطع کوتاه حفظ کنند و به هیچ وجه نقش اکولوژیکی پیچیده یک تالاب در این ابعاد و با این شکل جبران نخواهد شد.
وی راه حل این مساله را اختصاص حق آبه تالاب ها عنوان کرد و گفت: انتقال آب بین حوضه ای این نگرانی را بیشتر می کند که روند توسعه را افزایش دهد و در این خصوص ما تنها یک راه حل داریم و باید به سمت سازگاری با تغییر اقلیمی حرکت کنیم.
تاثیر بارندگی های اخیر بر تالاب ها/ کدام تالاب توان پذیرش گردشگر دارد؟
هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران عنوان کرد: رهبری در سیاست های کلی توسعه دریا محور به دستگاه های اجرایی ابلاغ کردند و در این خصوص تاکید کردند که پارادایم توسعه باید مطابق با توسعه در سواحل باشد.
استاد محیط زیست دانشگاه های کشور تاکید کرد: ما باید به جای انتقال آب به فلات مرکزی به تدریج بارگذاری جمعیت در سواحل کشور و روند انتقال جمعیت به سواحل را در کشور پیش بگیریم و این اقدامات را به شکلی انجام دهیم که تالاب های ساحلی از بین نرود.
وی با اشاره به اینکه باید سعی کنیم تا با آموزش و فرهنگ سازی رفتار آبی مردم را تغییر دهیم، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست باید مطابق با مدیریت مشارکتی حرکت کند و دستگاه های متولی کشاورزی مطابق با الگوی سازگار با محیط زیست را بر اساس اقلیم آینده کشور در دستور کار خود قرار دهد در غیر این صورت مشکلات جدی را پیش رو خواهیم داشت.
