به گزارش «دنیای سفر» به نقل از خبرگزاری ایسنا، شکوه کرمانشاهانی عضو هیأت مدیره انجمن تخصصی باغستان سنتی قزوین در نشستی که سیزدهم مرداد ۱۴۰۱ با عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی داشت، از باغستان و خطراتی که حیات آن را تهدید می کند، سخن گفت و در نامه ای از طرف انجمن و کنشگران، وضعیت باغستان و مشکلات محله تاریخی بلاغی را برای وزیر میراث فرهنگی یک بار دیگر شرح داده شد.
درختان ثبت شده باغستان قزوین سال هاست که با جاده کشی و ساخت پل به بهانه کاهش ترافیک تهدید می شوند. یکی از بزرگ ترین تهدیدها در طول سال های اخیر ساخت پلی از میان باغستان است که درختان زیادی را به کام نابودی کشانده است. این اتفاقات در باغستان قزوین با اعتراض های زیادی از سوی کنشگران و دوستداران میراث طبیعی و تاریخی مواجه شده و در پی آن، شورای عالی معماری و شهرسازی قزوین سال ۹۸ در مصوبه ای صراحتا اعلام کرد که پل امام رضا (ع) از میان باغستان عبور نکند و مسیر جدیدی جایگزین آن شود. با این حال، شهرداری قزوین مدتی است برخلاف آن مصوبه، اجرای پروژه پل امام رضا (ع) را با شدت بیشتری پیگیری می کند تا جایی که چهاردهم خردادماه ۱۴۰۱، گروهی از عوامل اجرای پروژه کمربندی شهر به بهانه ساخت پل امام رضا (ع) با ادوات و دستگاه های شهرداری قزوین چندین درخت سبز و بارور بادام و پسته کهنسال را قلع و قمع و نابود کردند که با دستور شبانه دادستان و اعتراض شدید استاندار قزوین این عملیات متوقف شد، اما نگرانی برای این باغستان و درختان همچنان جریان دارد.
انتظار می رفت در سفر وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به قزوین، با توجه به نشستی که با فعالان میراث فرهنگی این استان داشت، دست کم به بخشی از نگرانی ها درباره حفظ باغستان قزوین و خطراتی که آن را تهدید می کند، پاسخی منطقی تر یا هم راستا با مطالبات داده شود اما شکوه کرمانشاهانی عضو انجمن تخصصی باغستان که در آن نشست حضور داشت و صحبت هم کرد، تلاش برای حفظ باغستان را در آن نشست مؤثر ندانست و در این باره به ایسنا گفت: نتیجه جلسه ناامیدکننده بود. گویی تصمیم ها از قبل گرفته شده بود و قرار نبود، حضور و صحبت های باغداران و کنشگران در تصمیم سازی ها اثرگذار باشد. تمام اختیارات برای تصمیم گیری درباره مسائل مطرح شده، بدون نیاز به تصویب در وزارتخانه به استان واگذار شد.
او افزود: یکی از مواردی که در این جلسه مطالبه ما بود، طرح حفاظت و احیای باغستان سنتی قزوین بود که وظیفه میراث فرهنگی بود این طرح را ارائه دهد. این موضوع در قانون اساسی و مصوبه مجلس در سال ۱۳۹۸ مطرح شده است، همچنین یکی از بندهای مصوبه شورای عالی در آذرماه سال ۹۸، میراث فرهنگی را مکلف کرده است ظرف مدت دو ماه طرح احیا و حفاظت باغستان را تدوین کند، اما این طرح هنوز ارایه نشده است و ما در نشست اخیر این طرح را از آقای ضرغامی مطالبه کردیم، اما هیچ اظهارنظری در این باره نکردند. درخواست ما تدوین طرح اجرایی حفاظت و احیا با در نظر گرفتن دانش بومی باغداران و نیازهای آن هاست.
عضو انجمن تخصصی باغستان اضافه کرد: آقای ضرغامی نه تنها درباره تمام مسائلی که در زمینه بافت تاریخی و باغستان استان قزوین مطرح بود و انتظار داشتیم که وزارتخانه در این مسائل نقش نظارتی خود را ایفا کند و در راستای حفاظت کمک کننده باشد، بلکه حتی درباره طرح حفاظت و احیا که از وظایف میراث فرهنگی است و معطل مانده، اظهار نظر و اعلام حمایت نکرد.
کرمانشاهانی گفت: اکنون ما امیدواریم تصمیمات مقامات استانی در راستای حفظ باغستان، حفظ حقابه آن و فراهم کردن شرایط تولید در باغستان با حفظ دانش بومی رقم بخورد. امیدواریم مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری که طرحی متناسب با ارزش های محله «بلاغی» است و قطعا به نفع ساکنان آن است، مورد تمکین قرار گیرد و شاهد تکرار تخریب عمیق اجتماعی و تاریخی که در خیابان انصاری غربی اتفاق افتاد، نباشیم. انتظار داریم که وزارتخانه نقش نظارتی و قانونی خود را در راستای مصالح شهر تاریخی قزوین بر عهده بگیرد.
او در نشستی که با حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، استاندار قزوین و مدیران دستگاه های اجرایی و تشکل های مردم نهاد این استان برگزار شد، به عنوان عضوی از انجمن تخصصی باغستان سنتی و هیأت مدیره انجمن توسعه شهر قزوین حضور داشت و درباره وضعیت حقآبه باغستان قزوین و خطراتی که این اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی را تهدید می کند، گفته بود: در ثبت ملی باغستان هیچ شبهه ای وجود ندارد، اما وقتی اثری به ثبت ملی می رسد باید برای آن، طرح حفاظت و احیاء نوشته شود. از طرفی آب باغستان با انواع طرح های توسعه ای شهری تهدید می شود. طرح توسعه نسیم شمال و کمربندی شرق قزوین تهدیدی برای باغستان سنتی است. باید این محور برای گردشگری و پیاده روی و دوچرخه سواری استفاده شود، درحالی که در حال حاضر به محور کمربندی پرسرعت تبدیل شده که امنیت جانی، مالی و محصولات باغداران را به خطر انداخته است.
عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم پس از شنیدن این صحبت ها اظهار کرد: همه نسبت به تاریخی بودن شهر قزوین اتفاق نظر دارند اما نگاه ها و روش ها در حفظ و نگهداری آن متفاوت است این نکته شایان توجه است که آثار تاریخی، مانع توسعه نیست بلکه مقوّم توسعه است؛ زیرا پیشرفته ترین مهندسین از دیدن تکنولوژی آثار تاریخی متحیّر می مانند و بسیاری از سازه های تاریخی نقش خود را به درستی ایفا کرده اند.
او اما برای علاج مشکلات باغستان و بافت تاریخی قزوین برخلاف آنچه انتظار می رفت و مطالبه شده بود، اختیار تصمیم گیری را بر عهده اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین گذاشت و اعلام کرد: اداره کل میراث فرهنگی این استان هم نسبت به باغستان سنتی قزوین هم مسائلی که مربوط به بافت تاریخی است، به ویژه در پروژه های اصلی، اختیار دارد که تصمیم گیری کند تا ظرفیت های گردشگری قزوین را از قوه به فعل تبدیل کند.
