نشست شورای هماهنگی مدیریت بحران استان قم باحضور ابتکار معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، استاندار و فرماندار قم و اعضای ستاد بحران استان در تالار امام رضا (ع) فرمانداری برگزار شد.
معصومه ابتکار در این نشست افزود: دولت در دو سال گذشته در کنار تلاش برای خروج از رکود، تورم، رفع بیکاری و سیاست خارجی بویژه بحث هسته ای که ان شاء الله با تایید رهبر معظم انقلاب به سرانجام می رسد و تحریم های ظالمانه برداشته می شود، به موضوع احیای تالاب ها، گردو غبار و زیست محیطی توجه ویژه دارد. شخص رییس جمهوری و دولت نسبت به محیط زیست توجه جدی دارند، رهبر انقلاب در سال ۹۳ یک خط و مشی شفاف در این زمینه ترسیم کردند و باید در همه استان ها این سخنان مورد توجه قرار گیرد.
ابتکار یادآورشد: اگر فرصت طبیعت به بحران تبدیل شود، آسیب آن نه تنها به انسان ها، بلکه به کشاورزی و صنعت نیز تحمیل می شود. وی حفر چاه های زیرزمینی و سدسازی بدون توجه به حوزه های زیست محیطی را از مشکل های عمده محیط زیست دانست و گفت: بی توجهی به محیط زیست خسارت های زیادی را به کشور وارد می کند.
معاون رییس جمهور ادامه داد: باید روش دامداری را اصلاح کنیم و ظرفیت دام بیشتر از ظرفیت مرتع است و این امر زیان جبران ناپذیری است. در تاریخ کشور، برای اولین بار، دولت یازدهم در بودجه برای تالاب های کشور در کنار منابع ملی، ردیف استانی در نظر گرفته شده و همه تالاب ها نیز برای احیا، مورد مطالعه قرار می گیرد. برای تغییر اقلیم، علاوه بر کنترل گازهای گلخانه ای باید در زمینه کشاورزی، دامداری، صنعت و شهرسازی نیز برنامه داشته باشیم تا تعادل را در توسعه پایدار ایجاد کنیم.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: تغییر اقلیم و از دست رفتن ذخیره های زیستی، از بحران هایی است که متاسفانه وجود دارد، همه کشورها ۱۰ درصد از منابع ساحلی و ۱۶درصد از منابع طبیعی خود را حفظ می کنند و این از نیازهای اساسی انسان است. کارشناسان در قبل هشدار دادند که طرح های انتقال آب، غلط است و چرخه طبیعت را به هم می ریزید و ما با این کار، برای آبادی یک بخش، بخش دیگری را خراب می کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در آمایش سرزمینی باید ظرفیت طبیعت مبنای آمایش باشد، نباید کاری کنیم که جنگل به بیابان و تالاب های ما به کانون گرد و غبار تبدیل شوند. حق آب های زیست محیطی، دشت ها و تالاب ها دیده شده است، افزایش بارندگی در کشور در حال اتفاق است و از این فرصت استفاده کنیم که این بحران های جدید را به فرصت تبدیل کنیم.
معاون رییس جمهور اظهار داشت: در ارتباط با حوض سلطان و دریاچه نمک نیز باید برنامه استان در مورد آنها قطعی شود و در شورای برنامه ریزی نیز هر قسمت که نیازمند برنامه ملی است، ما کمک می کنیم. برای احیای تالاب ها برنامه استانی و کشوری داریم و از اعتبارات ملی برای دو تالاب قم نیز بوجه ای پیش بینی می کنیم، برنامه های استانی مقابله با گرد و غبار و منشاء یابی کامل نیز در دستور کار است. آبخیز داری، آبخوان داری، احیای رودخانه ها، اصلاح الگوی دام و کشت نیز از برنامه های سازمان است که با جدیت دنبال می شود.
وی با اشاره به تفویض بخشی از اختیارات به استان ها گفت: ما ۲۳ مورد از ۵۲ مورد مشمول زیست محیطی را به استان ها تفویض کردیم، آیین نامه ای در دولت برای ارزیابی سازمان زیست محیطی تدوین و ساز و کار آن را مشخص می کند. برخی موضوعات جنبه ملی دارد مانند مناطق حفاظت شده، که استان در این زمینه اختیاری ندارد و تصمیم نهایی با مرکز است.
وی گفت: صنایع استان در قم اکنون آلودگی بالایی دارند و برخی صنایع غیررسمی، معادن، کوره های گچ و شن و ماسه که هم تخریب زیادی دارند و هم صحنه طبیعت را به هم زدند، منشاء گرد و غبار هستند و باید صنعت در این زمینه هم مسوولیت پذیرباشد.
رییس مرکز مبارزه با ریزگرد سازمان محیط زیست کشور نیز در این نشست گفت: با تخصیص اعتبار لازم، در جهت احیای تالاب های استان قم حرکت می کنیم. ضیاء الدین شعایی ادامه داد: متاسفانه برخی استان ها مانند قم، اصفهان، یزد و خوزستان مشکل ریزگرد دارند، استفاده بی رویه از آب در برخی استان ها باعث شده که مشکل های زیادی برای مردم ایجاد شود.
وی ادامه داد: تالاب های نمکی آخرین طوفان هایی هستند که به گرد و غبار تبدیل می شوند، از طریق علمی دنبال راهکاری برای مقابله با این وضعیت هستیم. به لحاظ سیستمی وقتی باد وارد دریاچه می شود آن ریزهای نمکی به صورت معلق، طوفان نمکی ایجاد می کند، و در دریاچه نمک قم شاهد چنین وضعیتی هستیم.
مریم امینی از کارشناسان سازمان محیط زیست کشور نیز گزارشی از وضعیت ریزگردها و دریاچه نمک، حوض سلطان و دشت مسیله قم را ارائه داد و گفت: در ۱۵ سال گذشته میانگین بلندمدت بین دو رودخانه قمرود و قره چای بسیار کاهش یافته و متاسفانه در این حوزه ۱۰۴ هزار حلقه چاه، حفرشده است. دشت شریف آباد، دریاچه نمک و قم درجه بالایی از شوری را در بین دشت های کشور به خود اختصاص دادند.
وی اظهار داشت: به دلیل کمبود بارش ها و افزایش شوری دشت ها، شاهد افت در سفره های آبی منطقه، شور شدن زمین های کشاورزی، تخریب بسیاری از روستاهای دشت مسیله و نابودی زیست بومی این مناطق هستیم. اجرای برنامه های آبخیزداری، مدیریت منابع آب، نظارت بر الگوی کشت متناسب با اقلیم منطقه، جلوگیری از چرای بی رویه در اراضی، فرهنگ سازی و آموزش توسط حوزه های علمیه از جمله راهکارهای مقابله با وضعیت ریزگردها و گرد و غبار است.
