آماده سازی پایتخت ژاپن برای برگزاری المپیک بعدی، همین حالا هم با خبرهای رسوایی های مالی و هزینه های فراتر از برنامه ریزی ها، صداهای زیادی را در آورده است. برخی کارشناسان از همین حال تردید دارند که المپیک بعدی بتواند اقتصاد دچار رکود شده و گرفتار بدهی ژاپن را تکان بدهد.
اندرو زیمابلیست، اقتصاددان کالج اسمیث در ماساچوست آمریکا که روی تاثیرات میزبانی رویدادهای بزرگ ورزشی بر شهرها و کشورهای میزبان مطالعات زیادی داشته، معتقد است که المپیک توکیو، فایده ای برای اقتصاد ژاپن نخواهد داشت. او می گوید: «من فکر نمی کنم که این بازی های در توکیو منجر به شکوفایی اقتصادی شود. شواهد تاریخی و سنتی در این باره کسی را امیدوار نمی کند و همین نشانه های اولیه از برنامه ریزی ژاپنی ها هم چندان دلگرم کننده نیستند.»
مسئولان برگزارکننده امیدوارند که المپیک ۲۰۲۰ توکیو گردشگران زیادی را جلب کند و باعث ارتقای جایگاه تجارت و نوآوری ژاپنی ها در دنیا شود. نخست وزیر شینزو آبه هم نقش مهم خودش را در این میان بازی می کند و از همین حالا وارد گود شده است. او در اختتامیه المپیک ریو، با شمایل سوپر ماریو شخصیت محبوب بازی های کامپیوتری در ورزشگاه ماراکانا حاضر شد تا نشان بدهد ژاپن این بازی ها را جدی گرفته است و امید زیادی دارد با استفاده از آن، به گشایشی اقتصادی در دوره سخت برسد.
بانک مرکزی ژاپن به این بازی ها به چشم یک محرک اقتصادی برای افزایش رشد نگاه می کند و تخمین زده است که المپیک تا سال ۲۰۱۸ میلادی، هر سال ۰.۳ درصد رشد اقتصادی را بالا ببرد.
با این حال رابرت باده و ویکتور متیسون اقتصاددانان آمریکایی نظر دیگری دارند. در مقاله ای که در ماه آوریل منتشر شده، این دو استاد دانشگاه گفتند که مطالعات روی دوره های قبلی بازی های نشان می دهد که «تاثیرات واقعی اقتصادی تقریبا صفر یا تنها درصدی از پیش بینی های قبل از بازی ها هستند.»
در همین حال، سرریز هزینه ها در دوره های قبلی بازی ها همین حالا هم واقعیت سنگینی برای توکیو هستند. سال گذشته، ژاپن مجبور شد از طرح جاه طلبانه اولیه برای ساخت ورزشگاه مادر برگزاری المپیک دست بکشد، چون هزینه های ساخت آن در مجموع به ۲۵۰ میلیارد ین (۲.۵ میلیارد دلار) می رسید.
از وقتی میزبانی المپیک در سال ۲۰۱۳ به توکیو رسیده است، دو فرماندار این شهر استعفا داده اند. از اینها فراتر، مسئولان برگزاری مجبور بوده اند در این مدت با اتهام های رسواکننده ای مثل دادن رشوه برای گرفتن میزبانی و کپی برداری در طراحی ساخت لوگو دست و پنج نرم کنند.
یوریکو کویکه که این ماه به عنوان فرماندار توکیو منصوب شده است، قول داده که در هزینه های برگزاری این رقابت ها بازنگری کند. کمیته برگزاری اعتراف کرده بودجه عملیاتی اش بسیار بیشتر از تخمین اولیه ۳۵۰میلیارد ین (۳.۵ میلیارد دلار) خواهد بود و این تازه بودجه عملیاتی برگزاری است نه بودجه ساخت زیرساخت ها و امکانات جدید.
کارشناسان می گویند که میزبانی المپیک در نهایت به کمبودهای بودجه ای منتهی خواهد شد و همین به میزان بدهی کشورها و شهرهای میزبان اضافه خواهد کرد.
آنطور که باده و متیسون در مقاله خود نوشته اند: «با توجه به هزینه های مربوط به (ساخت) ورزشگاه های مخصوص المپیک و همین طور هزینه های برگزاری رقابت ها، به خصوص امینت آن، به سختی می توان به صورت مستقیم از درآمدهای مربوط به برگزاری بازی ها و همین طور درآمدهای گردشگری مرتبط به آن، هزینه های برگزاری رقابت ها را پوشش داد.»
