گردشگری ورزشی به معنای سفر از یک محل به محلی دیگر با هدف درگیر شدن با یک فعالیت یا رویداد ورزشی تعریف می شود. این نوع از گردشگری دارای انواع مختلفی است. به عنوان مثال گردشگری رویدادهای ورزشی، گردشگری ورزشی فعال و گردشگری ورزشی نوستالژی از جمله آن به شمار می رود.
گردشگری ورزشی ابتدا محبوب نبود و مورد استقبال گردشگران قرار نمی گرفت اما در دهه اخیر تعداد کسانی که در رویدادهای ورزشی خارج از منطقه زندگی خویش شرکت می کنند، به شدت افزایش یافته است.
با اینکه گردشگری ورزشی مدت زیادی وجود داشته اما می توان گفت مفهومی نسبتا جدید به حساب می آید و چند دهه بیشتر نیست که مورد استقبال گردشگران قرار گرفته است.
مطالعات آکادمیک زیادی وجود دارد که به مفهوم گردشگری ورزشی می پردازد؛ به طور کلی گردشگری ورزشی را در قالب سفر به دور از محل سکونت اصلی خود برای شرکت در فعالیت های ورزشی، اهداف تفریحی یا مسابقه، سفر برای مشاهده ورزش در سطح مردمی یا نخبگان و سفر برای بازدید از یک جاذبه ورزشی مانند موزه ورزشی تعریف می کنند.
علاوه بر این ها تعاریف دیگری در خصوص گردشگری ورزشی بیان شده است.
به عنوان مثال گامون و رابینسون، محققان حوزه گردشگری، بیان می کنند گردشگری ورزشی علاوه بر مدیریت و بهره برداری از رویدادهای بزرگ به ارائه خدمات و تجارب مرتبط با ورزش و گردشگری ویژه گردشگر ورزشی می پردازد.
گامون و رابینسون همچنین استدلال می کنند صنعت گردشگری ورزشی را نمی توان به راحتی تعریف کرد و با توجه به نوع گردشگری ورزشی که مورد بحث است، تعاریف متفاوتی وجود دارد.
بر اساس بیانیه های رسانه ای سازمان جهانی گردشگری(WTO) و کمیته بین المللی المپیک(IOC) که در سال ۲۰۰۴ اعلام شد، اهمیت گردشگری ورزشی مورد تأکید قرار گرفته است. در این بیانیه عنوان شده گردشگری و ورزش با یکدیگر مرتبط بوده و مکمل است و هر ۲ نیز نیروهای قدرتمندی برای توسعه به شمار می آید. به عنوان مثال سرمایه گذاری در پروژه های زیربنایی مانند فرودگاه ها، جاده ها، استادیوم ها، مجتمع های ورزشی و پروژه های رستوران ها برای مردم محلی و همچنین گردشگران تأثیر به سزایی در توسعه ایجاد می کنند.
این موضوع نشان دهنده فرصت های اجتماعی و اقتصادی است که گردشگری ورزشی برای مردم محلی و همچنین بازدیدکنندگان یک منطقه فراهم می سازد.
گردشگری رویدادهای ورزشی
این بخش از گردشگری ورزشی شامل رویدادهای ورزشی بزرگ مثل بازی های المپیک یا مسابقات جام جهانی فوتبال می شود. این ۲ رویداد هر چهار سال یک بار برگزار می شود و از مشهورترین و پرطرفدارترین مقاصد گردشگری ورزشی در دنیا به شمار می رود. هر دوره این رویدادها در شهر و کشور متفاوتی برگزار می شود و همواره حضور گردشگران فراوانی را به همراه دارد.
علاوه بر این ها گردشگری مرتبط با تیم های مطرح ورزشی نیز بخشی از گردشگری ورزشی محسوب می شود؛ به عنوان مثال می توان سفر برای تماشای مسابقه یکی از تیم های محبوب در یک لیگ داخلی را یکی از انواع گردشگری ورزشی نام برد.
گردشگری ورزشی فعال
کسانی که برای ورزش و در واقع شرکت در یک رویداد ورزشی به جایی سفر می کنند، گردشگران گردشگری ورزشی فعال به حساب می آیند. این نوع از گردشگری شامل تورنمنت ها و رویدادهای مختلف ورزشی می شود. به عنوان مثال ورزش های گلف، قایق رانی، تنیس، ماهی گیری، موج سواری، شنا و غواصی از جمله ورزش هایی است که گردشگران زیادی برای شرکت و حضور در آن به سفر می پردازند. بر این اساس برخی از کارشناسان این زیرمجموعه را نیز به ۲ دسته دیگر شرکت کنندگان در رویداد و علاقه مندان به رویداد تقسیم می کنند.
گردشگری ورزشی نوستالژیک و مشاهیر
این زیرمجموعه از گردشگری ورزشی به سفرهایی اطلاق می شود که بازدید از جاذبه های گردشگری ورزشی را در بر می گیرد که از جمله آن می توان به تالار مشاهیر ورزشی، موزه های ورزشی و ورزشگاه های بزرگ و مشهور دنیا اشاره کرد؛ البته می توان ملاقات با مشاهیر ورزشی را نیز در این بخش قرار دارد. همچنین دسته بندی دیگری نیز برای این شاخه از گردشگری وجود دارد که شامل گردشگری ورزشی سخت و گردشگری ورزشی نرم می شود.
گردشگری ورزشی سخت رویدادهای رقابتی ورزشی را شامل می شود. در این نوع سفرها رویداهای ورزشی به عنوان انگیزه سفر به مقصدی خاص قرار دارد. بازی های المپیک، جام جهانی فوتبال، مسابقات جایزه بزرگ فرمول یک و رویدادهای ورزشی منطقه ای مانند بازی های آسیایی جزو این دسته است.
گردشگری ورزشی نرم نیز شرکت در فعالیت های ورزشی تفریحی یا سرگرمی هایی مانند پیاده روی، اسکی و قایق رانی تفریحی را در بر می گیرد. گردشگری ورزشی مزیت های اجتماعی و اقتصادی مثبتی به همراه دارد. البته نباید از یاد برد که گردشگری ورزشی اثرات زیست محیطی نیز ایجاد می کند و از آنجایی که شاید این نوع از گردشگری اثرات مخرب و منفی به دنبال داشته باشد، از این رو لازم است با مدیریت دقیق اثرات منفی آن کنترل و مدیریت شود.
منابع
tourismteacher.com
sportstourismnews.com
