به گزارش «دنیای سفر»، مسجد جامع ارومیه، مسجدی قدیمی مربوط به نیمه دوم قرن هفتم هجری است که در بافت تاریخی شهر و قلب بازار ارومیه قرار گرفته است. هرچند برخی مسجد جامع ارومیه را یادگار دوران قبل از انوشیروان پاکروان می دانند و کاربرد اولیه مسجد را نیز معبدی زرتشتی به شمار می آورند.
مسجد جامع ارومیه در دوره های گوناگون، مرمت شده و به همین دلیل یادگاری هایی متفاوت از دوران های مختلف تاریخی با خود دارد.
شبستان گنبد دار، محراب، چهل ستون، کتیبه و حجره های قدیمی بخش های گوناگون و جذاب این مسجد را تشکیل می دهند.
نکته جالب توجه در مسجد جامع ارومیه این است که آن را به گونه ای ساخته اند که به مسیرهای عمومی مردم از سه طرف متصل باشد. شبستان مسجد احتمالا متعلق به دوران سلجوقیان است و با پلان مربع و گچ بری نفیس و عظیم محرابش شناخته می شود. محرابی که مربوط به دوره ایلخانی است و مشابه آن در محراب مسجد جامع مرند نیز مشاهده می شود. بنایی به نام چهل ستون، متصل به شبستان گنبددار وجود دارد که در خاکبرداری از آن مقداری اشیا قدیمی مربوط به دوره ایلخانی به دست آمده است. کتیبه های این مجموعه به خط کوفی از دیگر تزئینات این مسجد است. در دوران زندیه نیز حجره هایی قدیمی اطراف صحن مسجد ساخته شده اند.
مسجد جامع ارومیه در سال ۱۳۱۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
