اغلب قریب به اتفاق مسافران که در وضعیت سلامتی بالنسبه متوسطی قرار دارند پرواز و مسافرت هوایی را به خوبی تحمل کرده و مشکلی از این جهت برایشان ایجاد نمی شود. بیمارانی که اقدام به مسافرت از طریق هوا می کنند نیز به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
گروه اول افرادی که سفر آنان نسبت به بیماریشان تصادفی است و برای زیارت، سیاحت و … اقدام به سفر هوایی می کنند. بیشتر بیماران در این گروه قرار گرفته و معمولا مشکلی از جهت پرواز برایشان ایجاد نمی شود.
گروه دوم افرادی هستند که بیماری علت اصلی سفرشان بوده و جهت درمان یا اخذ مشاوره تخصصی و … اقدام به سفر می کنند. این دسته از بیماران هرچند گروه بسیار کوچکی از مسافران هوایی را تشکیل می دهند لیکن معمولا قادر به مراقبت از خود در طول پرواز نبوده و نیاز به همراه دارند. همچنین شرایط پرواز می تواند به طور بالقوه اثرات سوئی را بر بیماری و وضعیت ایشان ایجاد کند.
به طور کلی کلیه بیمارانی که در شرایط حاد و بی ثباتی قرار دارند، ملزم به اخذ مجوز پزشکی جهت انجام مسافرت هوایی خود هستند. واحد پزشکی هوایی شرکت های هواپیمایی مسئول تصمیم گیری در قبال این دسته از مسافران بوده و تنها این بخش است که می تواند مجوز سفر هوایی برای بیماران را صادر و مشخص کند که بیمار تحت چه شرایط و با چه تسهیلات یا محدودیت هایی می تواند مبادرت به مسافرت هوایی کند. در این میان نظر پزشک معالج تنها در حد یک توصیه قابل تامل بوده و تصمیم گیری قطعی بر عهده بخش پزشکی هوایی است.
به طور کلی اخذ مجوز پزشکی جهت پرواز برای افرادی که دارای مشکلات ذیل می باشند الزامی است:
- افراد مبتلا به هر نوع بیماری عفونی
- افرادی که شرایط فیزیکی یا رفتاری آنان ممکن است به گونه ای باشد که سبب آزار سایر مسافرین شود.
- بیمارانی که نوع بیماری آنان ممکن است سبب اخلال در ایمنی پرواز یا تاخیر در پرواز شود.
- بیمارانی که به تنهایی قادر به مراقبت از خود نبوده و در طول پرواز نیاز به کمک دارند.
- بیمارانی که شرایط پزشکی آنان به گونه ای است که ممکن است شرایط پروازی سبب تشدید یا وخامت وضعیت ایشان شود.
تغییرات فیزیولوزیک ایجاد شده تحت تاثیر عواملی چون کاهش فشار و اکسیژن ،شدت یافته و می تواند سبب بحرانی شدن وضعیت بیماران مستعد شود. همچنین محدودیت های فیزیکی کابین هواپیما و عوارض و هیجانات روانی ایجاد شده در اثر پرواز می تواند مشکل آفرین شود.
مسافران بیماری که نیاز به اخذ مجوز پزشکی ندارند:
- جانبازان عزیز و معلولینی که نیازمند خدمات پزشکی خاص نیستند.
- افرادی که تحت اعمال جراحی ناباروری قرار گرفته اند پس از گذشت ۲۴ ساعت از عمل.
- اعمال جراحی سطحی مرتبط با پوست و مو. (جراحی بینی شامل آن نمی شود).
- اعمال جراحی اصلاح دید در مسافران کمتر از ۴۰ سال. (جراحی لیزری قرنیه).
- موارد آتل گیری و گچ گیری اندام فوقانی (بازو و ساعد) و زیر زانو (پا و ساق پا) پس از ۲۴ ساعت در پروازهای داخلی و ۴۸ ساعت پس از گچ گیری در پروازهای خارجی به شرط نداشتن خونریزی.
- جراحی بینی بدون انسداد مجاری تنفسی و پانسمان داخلی بینی بدون خونریزی.
- مسافران دارای سوند ادراری که هیچگونه اعمال جراحی شکمی در دو هفته اخیر نداشته اند.
- افراد زیر ۶۰ سال که دارای ضایعه نخاعی هستند اما نیازمند برانکارد و اکسیژن نیستند وقادربه استفاده از کمربند صندلی هستند.
- سوختگی های سطحی که ظاهر و بوی نامناسبی نداشته باشند.
- هرگونه عمل جراحی که از آن دو هفته گذشته باشد و فرد دارای حال عمومی مناسب بوده وبتواند روی صندلی بنشیند و کمربند صندلی خود را ببندد.
بارداری
بارداری اول:
- پروازهای کمتر از ۲ ساعت: تا انتهای هفته ۲۸ بارداری از سن بارداری و تخمین تاریخ زایمان نیاز به مجوز ندارد.
- پروازهای بیش از ۲ ساعت: تا انتهای هفته ۲۸ بارداری نیاز به مجوز ندارد.
نکته: در هر دو مورد مذکور ارائه مدرک پزشکی معتبر که ممهور به مهر نظام پزشکی پزشک متخصص زنان و زایمان باشد الزامی است.
بارداری دوم به بعد:
- تا انتهای هفته ۲۸ بارداری نیاز به مجوز ندارد . (ارائه مدرک پزشکی معتبر که ممهور به مهر نظام پزشکی پزشک متخصص زنان و زایمان باشد الزامی است).
- از ابتدای هفته ۳۵ بارداری، پرواز ممنوع است.
- وجود هرگونه عارضه ای در دوران بارداری (خونریزی، تهدید به سقط، فشارخون کنترل نشده) مانع پرواز است.
- پس از گذشت یک هفته از زایمان پرواز منعی ندارد.
- نوزادان طبیعی پس از هفته اول تولد به شرط نداشتن عارضه پزشکی می توانند پرواز کنند.
موارد ممنوعیت پرواز
- مسافرانی که به دلیل وخامت بیماری احتمال فوت آنها در پرواز وجود دارد.
- مسافرینی که به دلیل نوع بیماری وضعیت ناخوشایندی را برای سایر مسافران ایجاد می کند.
- بیمارانی که احتمال وخامت حال ایشان در پرواز و فرود اضطراری هواپیما می رود.
- بیماران روانی که غیر قابل کنترل بوده و احتمال به مخاطره انداختن امنیت هواپیما و سایر مسافران توسط ایشان می رود.
- مبتلایان به بیماری های عفونی که خطر سرایت بیماری ایشان به سایر مسافران وجود دارد.
- حاملگی بعد از هفته ۳۴ بارداری.
- نوزادان زیر یک هفته از زمان تولد.
- مسافرینی که قادر به استفاده از صندلی استاندارد هواپیما در هیچیک از حالات آن نیست.
به طور خلاصه مسافرین بیمار بایستی:
- قبل از اخذ بلیط دفاتر فروش را در جریان بیماری خود قرار داده و با اخذ فرم مجوز سفر نسبت به تکمیل آن توسط پزشک معتمد شرکت اقدام کنید.
- کارکنان خدمات فرودگاهی را در جریان شرایط ویژه خود قرار دهید تا در مبدا و مقصد نسبت به انتقال و خروج شما از هواپیما خدمات لازم را ارائه دهند.
- جهت تایید نهایی فرم پزشکی ۴۸ تا ۷۲ ساعت قبل از پرواز به مرکز پزشکی یا پزشکان معتمد شرکت مراجعه کنید.
- در صورتیکه چند مسیر پروازی به صورت ترانزیت دارید ضروری است که در فرم پزشکی قید شود.
- مدت اعتبار تاییدیه پزشک معتمد شرکت در پروازهای داخلی و خارجی از زمان صدور ۴۸ ساعت است.
